Cari açıkta temettü transferi etkisi
Tuncay Turşucu - İntegral Menkul Değerler Araştırma Direktörü
Cari işlemler açığı Nisan ayında 3.4 milyar dolar ile beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Piyasa beklentileri 2.9 milyar dolar düzeyinde bulunuyordu. Geçen ay 5 milyar dolar düzeyinde cari açık oluşmuştu. Cari açıktaki düşüşte dış ticaret açığının 4.860 milyon dolar’dan 3.332 milyon dolar seviyesine gerilemesi etkili oldu. Başka deyişle bu ayki cari veriyi beklentilerin üzerinde ama geçen ayki rakamın altında bir cari açık olarak niteleyebiliriz.
Turkcell temettüsünün yurtdışına transferi etkili oldu
Bunun yanında Cari açığın beklentilerin üzerinde gelmesinde doğrudan yatırım giderlerinin 892 milyon dolar seviyesine ulaşmış olması en önemli unsur görünüyor. Bu tutarın kar transferini içerdiğini ve büyük ölçüde Turkcell’de 6 Nisan tarihinde gerçekleşen temettü ödemesinin yurtdışına çıkarılmış olmasının rolü büyük olabilir. Aynı şekilde diğer temettü gelirlerinin transferlerini de unutmamakta fayda var. Diğer yandan yatırım gelirlerinde net olarak 1.483 milyon dolar tutarında bir çıkış söz konusu. Öyle ki dış ticaret açığında azalma olmasına ve Altın ihracatı sayesinde 1.182 milyon dolar giriş olmasına rağmen, doğrudan yatırım giderleri cari açıkta etkili olmuş görünüyor. Hizmetler kalemindeki girişlerin artmış olması normal. Turizmin bunda önemi bulunuyor.
Finansman tarafında geçen ayki şiddetli çıkışlar kaybolmuş
Finansman tarafında bakıldığında ise Portföy yatırımlarında 755 milyon dolar’lık net giriş göz çarpıyor. Tahvildeki 1.017 milyon dolar satıma karşılık, 652 milyon dolar hisse senedi alımı ve Hükümet’in 1.500 milyon dolar tahvil ihracı bunda etkili olmuş görünüyor. Portföy yatırımları hesabının net girişi işaret ediyor olması geçen ayki güçlü çıkışın ardından moral verici bir gelişme. Ayrıca diğer yatırımlar kaleminden de 1.433 milyon dolar giriş dikkat çekiyor. Bu kalemin detaylarında ise 1.240 milyon dolar mevduat girişi ve bankaların yurtdışından 1 milyar dolar tutarında kredi kullanımı göze çarpan rakamlar.
Son olarak net hata noksan kalemi ise 2.893 milyon dolar düzeyinde oluştu.
Değerlendirme
Sonuç olarak cari açık Nisan ayında beklentinin üzerinde gelmesine karşılık, geçen ayki 5 milyar dolar verinin altında gerçekleşti. Geçen ayki yüksek portföy çıkışlarının yerini bu ay girişlere bırakmış olması olumlu. Ancak bu kalemde önümüzdeki ay yine iç konjonktürdeki belirsizliğin olumsuz etkilerini görebiliriz. Dış ticaret dengesi yine cari açık kaleminin en önemli unsuru. Bu bağlamda Mayıs ayında ihracattaki sert düşüş dış ticaret açığını olumsuz yönde etkileyebilir. Diğer yandan Merkez Bankası rezervlerine 1.907 milyon dolar eklenmiş olması da bir diğer olumlu faktör olarak verilebilir. Üstelik geçen ay finansman tarafındaki bozukluktan dolayı Merkez’den 6.551 milyon dolar rezerv kullanıldığı dikkate alınırsa pozitif. İlk dört aylık cari açık rakamı 14.469 milyon dolar seviyesinde, yıllık cari açık verisi ise 44.257 milyon dolar seviyesinde bulunuyor. Yıl sonunda 37-38 milyon dolar cari açık beklentilerine paralel.
Piyasa etkisi
Verinin ardından Lira üzerinde fazla bir etki görülmedi. Bunun en önemli nedeni piyasaların önceliğinde siyasi belirsizliğin bulunuyor olması. USDTRY’de 2.7230 ve 2.7650 aralığında sıkışık seyir izleniyor. Daha yukarıda ise 2.8090 zirvesi kritik bir nokta. Önümüzdeki günlerde siyasi cepheden gelecek açıklamalar piyasalarda dalgalanma yaratmaya devam edecektir. Borsa endeksinde ise satışlar görülüyor. Ancak bu satışların endeksin 80300 seviyesindeki kritik direncine gelmesinden dolayı oluştuğunu düşünüyorum. Cari verisini mevcut durumda endeks üzerinde etkili olacak bir veri olarak okumuyorum. Endeksin güçlenmesi ve daha yukarı seviyeleri test etmesi için 80300 seviyesinin üzerine yerleşmesi gerekli. Bu seviye endekste boşluk (gap) oluşturan önemli bir nokta. Dolayısıyla bu seviyenin üzerindeki seyirlerin anlamlı olacağını düşünüyorum. Ancak bunun için de siyasi sahneden hükümetim kurulacağına yönelik somut adımların gelmesi gerekli. Şimdilik piyasalar gelişmeleri dar bantlar içerisinde takip edecek görünüyor.
TABLO 1 | |||||||
ÖDEMELER DENGESİ ALTINCI EL KİTABI - ANALİTİK SUNUM (*) | 2014 | 2015 | 2015 | 2015 | 2015 | 2015 | |
| (Milyon ABD Dolar) | Ocak-Nisan | Ocak | Şubat | Mart | Nisan | Ocak-Nisan |
A- | CARİ İŞLEMLER HESABI | -16.716 | -2.439 | -3.616 | -5.006 | -3.408 | -14.469 |
1. | İhracat | 57.229 | 13.014 | 12.787 | 13.159 | 14.254 | 53.214 |
2. | İthalat | 74.858 | 15.910 | 16.217 | 18.019 | 17.586 | 67.732 |
| Mal Dengesi | -17.629 | -2.896 | -3.430 | -4.860 | -3.332 | -14.518 |
3. | Hizmet Gelirleri | 11.797 | 2.741 | 2.412 | 2.941 | 3.435 | 11.529 |
4. | Hizmet Giderleri | 7.874 | 1.792 | 1.776 | 1.900 | 2.041 | 7.509 |
| Mal ve Hizmet Dengesi | -13.706 | -1.947 | -2.794 | -3.819 | -1.938 | -10.498 |
5. | Birincil Yatırım Kaynaklı Gelirler | 1.530 | 313 | 266 | 493 | 303 | 1.375 |
6. | Birincil Yatırım Kaynaklı Giderler | 4.823 | 849 | 1.151 | 1.763 | 1.858 | 5.621 |
| Mal, Hizmet ve Birincil Gelir Dengesi | -16.999 | -2.483 | -3.679 | -5.089 | -3.493 | -14.744 |
7. | İkincil Yatırım Kaynaklı Gelirler | 283 | 44 | 63 | 83 | 85 | 275 |
|
|
|
|
|
|
|
|
B. | SERMAYE HESABI | -21 | -2 | 0 | 0 | 0 | -2 |
C. | FINANS HESABI | -8.287 | -7.290 | 2.140 | 1.803 | -2.422 | -5.769 |
8. | Doğrudan Yatırımlar: Net Varlık Edinimi | 1.428 | 191 | 260 | 620 | 336 | 1.407 |
9. | Doğrudan Yatırımlar: Net Yükümlülük Oluşumu | 5.204 | 1.652 | 904 | 902 | 570 | 4.028 |
10. | Portföy Yatırımları: Net Varlık Edinimi | 934 | 278 | -356 | 811 | 397 | 1.130 |
11. | Portföy Yatırımları: Net Yükümlülük Oluşumu | 2.661 | 1.824 | -437 | -2.241 | 1.152 | 298 |
11.1. | Hisse Senetleri | 987 | 462 | -503 | -580 | 652 | 31 |
11.2. | Borç Senetleri | 1.674 | 1.362 | 66 | -1.661 | 500 | 267 |
12. | Diğer Yatırımlar: Net Varlık Edinimi | -867 | -429 | 1.258 | 4.074 | 1.462 | 6.365 |
12.1. | Merkez Bankası | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
12.2. | Genel Hükümet | 185 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
12.3. | Bankalar | -1.177 | 442 | 1.539 | 3.945 | 1.101 | 7.027 |
12.4. | Diğer Sektörler | 125 | -871 | -281 | 129 | 361 | -662 |
13. | Diğer Yatırımlar: Net Yükümlülük Oluşumu | 1.917 | 3.854 | -1.445 | 5.041 | 2.895 | 10.345 |
13.1. | Merkez Bankası | -354 | -38 | -21 | -21 | -8 | -88 |
13.2. | Genel Hükümet | -481 | -340 | -6 | -70 | -165 | -581 |
13.3. | Bankalar | 1.539 | 4.358 | -650 | 5.125 | 1.585 | 10.418 |
13.4. | Diğer Sektörler | 1.213 | -126 | -768 | 7 | 1.483 | 596 |
| Cari, Sermaye ve Finans Hesapları | -8.450 | 4.849 | -5.756 | -6.809 | -986 | -8.702 |
|
|
|
|
|
|
|
|
D. | NET HATA VE NOKSAN | 6.292 | -832 | 4.657 | 258 | 2.893 | 6.976 |
|
|
|
|
|
|
|
|
| GENEL DENGE | 2.158 | -4.017 | 1.099 | 6.551 | -1.907 | 1.726 |
|
|
|
|
|
|
|
|
E. | REZERV VARLIKLAR | -2.158 | 4.017 | -1.099 | -6.551 | 1.907 | -1.726 |
14. | Resmi Rezervler | -2.158 | 4.017 | -1.099 | -6.551 | 1.907 | -1.726 |
15. | Uluslararası Para Fonu Kredileri | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
(*) Geçici | |||||||
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası | |||||||
İstatistik Genel Müdürlüğü | |||||||
Ödemeler Dengesi Müdürlüğü |
http://www.integralmenkul.com.tr/
http://www.integralforex.com.tr/