Düğünde takılan takı ve sevgiliye verilen hediyeler için vergi ödenir mi?
Cihat ERTÜRK / SMMM
Değerli okuyucular bugünlerde medyada İzmirli bir babanın kızının düğününde taktığı 400 bin dolar değerindeki takı için maliyenin denetim sonucu vergi tahakkuk ettirmesi konusu işlenmektedir. Haliyle anne babalar tereddüt etmeye başladılar. “Taktığımız takılardan dolayı kızımız, oğlumuz vergi ödeyecek mi, ödemeyecek mi”. Mağdurların aldığı özelgede, “yasaya göre gayrimenkuller hariç, örf ve ananeye göre verilmesi mutat bulunan hediye, cihaz (çeyiz), yüzgörümlüğü ve drahomaların veraset ve intikal vergisinden muaf” tutulduğu, istisnaya konu mallar için de bir limit bulunmadığı kaydedildi. Özelgede, “Değeri yüksek olan bu nevi hediyelerin örf ve ananeler içinde olup olmadığı hususu değerlendirilerek veraset ve intikal vergisine tabi tutulabilecektir” denildi. Bu yazımızda konuyu veraset ve intikal vergisi açısından değerlendireceğiz.
Ülkemizde düğünlerde evlenen çiftlere destek vermek ve mutlu günlerinde onları onurlandırmak adına takı takmak veya hediye vermek vazgeçilmeyen bir gelenek. Özellikle evlatlarının düğünleri anne ve babaları açısından çocukları kadar kendilerinin de en mutlu günleri. Bu mutlu günlerde aileler yılların birikimi olan servetlerinden önemli bir kısmını çocuklarına takı veya hediye olarak sunmaktadırlar. Bunun ölçüsü ise ailenin servetine veya bunun ne kadarını hediye olarak vermek istediğine bağlı olarak değişmektedir.
Düğün takısının aileler açısından bir ölçüsü var mıdır diye soracak olursak, net bir cevap almamız imkansız olur.
Bu takı ve hediyelerin vergiye tabi olup olmadığı ise Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’nun (VİK) kapsamına girmektedir. 7338 sayılı VİK’in istisnalar başlıklı 4 maddesinin 4/c bendinde “Örf ve adete göre verilmesi mutat bulunan hediye, cihaz, yüzgörümlüğü ve drahomalar (gayrimenkuller hariç)” vergiden istisna olduğu belirtilmiştir. Bu cümlede örf ve ananeye göre verilmesi alışılmış hale gelen her hediye mi vergiden istisna yoksa örf ve adetlere uygun ölçüde verilen hediyeler mi vergiden istisna. Bu konu yoruma açık, çünkü vergi idaresi yüksek tutarlı hediye ve takıları, örf ve ananeye uygun düğün takısı ve hediye olarak değerlendirmiyor ve vergiden istisna tutmuyor. Bu madde kapsamında vergi mükellefi olarak tarafına vergi tahakkuk ettirilen mükellefin konuyu dava konusu yapması gerekecek.
Soruna ilişkin çözüm önerim; madde metninde gayrimenkuller istisna kapsamı dışında tutularak vergiye tabi olacağı belirtilmiştir, bu hususta yoruma açık bir husus kalmamıştır, dolayısıyla madde de değişiklik yapılarak hediye ve takılarla ilgili de net bir sınır ile neyin veya hangi tutarın örf ve ananeye uygun olup olmadığı belirtilmelidir. Böyle bir değişiklik neticesinde sorun çözülmüş olacaktır.
İvazsız intikal şeklinde mal sahibi olanlar 3 bin 371 TL’yi aşan kısım için aşağıda belirtilen vergi tarifesinde bulunan oranlarla vergilendirilecektir. Ancak vergi idaresi düğünde takılan takı ve hediyenin ne kadarının örf adete uygun olup olmadığını tespit edip vergiden istisna edeceği merak konusu..
Sevgiliye verilen hediyenin vergisi
Sevgiliye hediye edilen daire, yat, otomobil, mücevher ve benzeri hediyelerin ivazsız intikal kapsamında 3 bin 371 TL’yi aşan kısmı vergiye tabi. İlk 190 bin TL için %10, sonra gelen 440 bin TL için %15 şeklinde artan vergi tarifesi (01.01.2014 itibariyle) aşağıdaki tabloda görülmektedir. Sevgililerin hediye olarak edinilen mal ve kıymetler için vergi ödemesi gerekiyor. Hediye verirken ve alırken bu vergileri göz önüne almak gerekir.