Ekonomi Bakanlığı'ndan işletmelere uluslararası rekabetin geliştirilmesi desteği
Doç. Dr. Mustafa Hilmi ÇOLAKOĞLU / TTGV Danışmanı
Türkiye'nin 2023 yılında dünyanın ilk on ekonomisi arasına girme ve ihracatının 500 milyar TL hedefine ulaşmasının planlandığı günümüzde bu amaca ulaşmakta çok önemli bir imkân olarak gördüğümüz Ekonomi Bakanlığı'nın yürütmekte olduğu Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesinin Desteklenmesi Programı dikkat çekmektedir. Para Kredi Koordinasyon Kurulu'nun 23 Eylül 2010 tarih ve 27708 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan tebliği çerçevesinde Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu'ndan sağlanan destekle yürütülen proje bazlı başvurularda tüm desteklerden yararlanıldığı durumda proje başına 3.5 milyon ABD dolarını aşan hibe destek alma imkanı sunmaktadır.
Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesinin Desteklenmesi Programı'nın amacı aynı sektörde veya aynı değer zincirinde faaliyet gösteren en az 10 işletmenin bir araya gelerek ortak öğrenme ve ortak pazarlama anlayışı ile uluslararası pazarlarda rekabet güçlerini artırmaktır. Programdan sınai veya ticari faaliyet gösteren şirketlerin yanı sıra yazılım sektöründe faaliyet gösteren şirketler de yararlanmaktadır. Programdan yararlanmak için başvuru şirketler adına tebliğde "İşbirliği Kuruluşu" olarak tanımlanan İhracatçı Birlikleri, il ticaret ve sanayi odaları, organize sanayi bölgeleri, endüstri bölgeleri, sektörel üretici dernekleri, sektörel dış ticaret dernekleri, imalatçıların kurduğu dernek, birlik veya kooperatifler tarafından yapılmaktadır. Serbest bölgelerdeki işletmelerin üyesi olduğu işadamları dernekleri de bu programdan yararlanabilmektedir.
Destek programı kapsamında şirketlerin eğitim, danışmanlık, yurtdışı pazarlama programları, alım heyeti programları ve bireysel bazlı danışmanlık hizmeti alımları desteklenmektedir. Bu, kapsamda işletmelerin uluslararası rekabet güçlerinin artırılması için ihtiyaç duyulan eğitim ve danışmanlık hizmetlerinin analizi, rekabetçilik analizi, pazar analizi, sektör analizi, iş planı ve stratejilerinin belirlenmesi, ihracat potansiyelinin belirlenmesi ve işletmenin ihracat yapacak düzeye getirilmesi için gerekli olan eğitim ve danışmanlık faaliyetleri giderlerinin en fazla %75'i olmak üzere 400 bin ABD Dolarına kadar hibe destek sağlanmaktadır. Uluslararası rekabetçiliğin geliştirilmesi yönünde alınabilecek ihtiyaç analizine dayalı eğitim konularından bazıları doğrudan dış ticaretle ilgili olup, bunlar sözleşmeler ve teslim şekilleri, kullanılan belgeler ve ödeme şekilleri, gümrük ve kambiyo mevzuatı, dış ticaretin muhasebesi, fiyatlandırma, anlaşmazlıkların çözümü ve tahkim, AB ve Dünya Ticaret Örgütü mevzuatı olarak sıralanabilir.
Program kapsamındaki yurtdışı pazarlama programlarına program bazında azami 150 bin ABD Doları destek verilmekte olup en fazla 5 program gerçekleştiğinde 750 bin ABD Doları hibe destek alınabilmektedir.
Yurtdışındaki alıcı şirketlerin Türkiye'den alım yapmak için oluşturacakları alım heyetlerinin ulaşım, konaklama, tanıtım ve organizasyon giderleri için her bir faaliyetin en fazla %75'i oranında 100 bin ABD dolarına kadar hibe destek verilmektedir. Program kapsamında işbirliği kuruşu en fazla 10 alım heyeti davet ettiğinde hibe destek miktarı 1 milyon ABD Dolarına ulaşmaktadır.
Programa katılan ve eğitim ve danışmanlık faaliyetleri ile yurtdışı pazarlamam veya alım heyeti programından yararlanan işletmeler ayrıca proje bitiminden sonra bireysel olarak 3 yıl boyunca danışmanlık hizmeti desteği alabilirler. Bu kapsamda işletme başına yıllık 50 bin ABD Doları hibe destek sağlanmaktadır ki işletme başına toplam 150 bin ABD Doları'na ulaşmaktadır. Programa katılan tüm işletmeler 3 yıl boyunca bireysel danışmanlık hizmeti aldıklarında ise hibe tutarı 1.5 milyon ABD Doları'na ulaşmaktadır.
Her işbirliği kuruluşunun bir proje sunduğunda 3.5 milyon ABD Doları hibe destek alabileceğini belirtmiştik. İşbirliği kuruluşunun 5 proje sunma imkânı olduğu dikkate alındığında hibe destek tutarı 16 milyon ABD Doları'nı aşan ciddi rakamlara ulaşmaktadır.
Programdan yararlanabilmek için her an başvuru yapma imkânı bulunmaktadır. Programın en önemli ve olmazsa olmaz adımını oluşturan ihtiyaç analizi için Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı programa katılan işbirliği kuruluşlarına bugüne kadar edindiği bölgesel ve sektörel inovasyon kapasitesinin artırılmasına yönelik deneyimlerine dayanarak geliştirdiği özgün model ile hizmet sağlayabilmektedir.