Ergenekon davasında, savcıdan İlker Başbuğ talebi

Yargıtay'ın bozma kararının ardından 274 sanıklı "Ergenekon" davasının yeniden görülmesine, İstanbul 4. Ağır Ceza Mahkemesi'nde başlandı.

İlk duruşmaya Danıştay saldırısı hükümlüsü tutuklu sanık Alparslan Arslan ile CHP Milletvekili Dursun Çiçek, Vatan Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek ve gazeteci Yalçın Küçük'ün de aralarında olduğu 70'i aşkın sanık katıldı. Duruşmaya gelmeyen eski Genelkurmay Başkanı emekli Orgeneral İlker Başbuğ ile diğer sanıkları ise avukatları temsil etti.

Duruşmada Mahkeme Heyeti Başkanı Metin Tamirci, sanık ve sanık avukatlarına, Yargıtay 16. Ceza Dairesi'nin tüm sanıklar yönünden bozma kararı verdiğini hatırlatarak, bununla ilgili beyan alacağını bildirdi.

Başkan Tamirci, tek tek görüş almayarak, "Karara uyulmamasını isteyen var mı?" diye sordu. Söz alan tüm sanık ve avukatları da bozma kararına uyulmasını istedi.

"Ankara'da görülsün" kararından dönüldü

Dönemin Hakimler ve Savcılık Yüksek Kurulu'nun (HSYK) kararıyla dosyaya bakmakla yetkilendirilen İstanbul 4. Ağır Ceza Mahkemesi, 9 Kasım 2016'da verdiği kararla, "Türkiye Cumhuriyeti hükümetini cebir ve şiddet kullanarak ortadan kaldırmaya veya görevlerini yapmasını kısmen veya tamamen engellemeye teşebbüs" suçunun mağduru hükümetin Ankara'da bulunması, Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı ve Genelkurmay Karargahı'nda görevli subayların sanık olmaları gibi gerekçelerle mahkemenin yetkisiz olduğunu belirterek, dosyanın Ankara ağır ceza mahkemesine gönderilmesine hükmetmişti.

Ergenekon davası sanıklarından bazılarının avukatları, kasım ayında yetkisizlik kararına "hukuka ve kanuna aykırı olduğu" iddiasıyla itirazda bulunmuştu. İtiraz dilekçelerinde, mahkemenin yetkisizlik kararının Yargıtay 16. Ceza Dairesi'nin bozma ilamına da aykırılık taşıdığı belirtilerek, davanın İstanbul'da görülmesi için mahkemenin yetkisizlik kararından dönülmesi talep edilmişti.

Talepleri reddeden İstanbul 4. Ağır Ceza Mahkemesi de dilekçeleri üst mahkeme sayılan İstanbul 5. Ağır Ceza Mahkemesi'ne yönlendirmişti. Bu mahkeme de itirazları kabul ederek, davanın İstanbul 4. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülmesi kararını kesinleştirmişti.

Süreç

Yasayla kapatılan dönemin özel yetkili İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi'nce 5 Ağustos 2013'te verilen kararda, eski Genelkurmay Başkanı emekli Orgeneral İlker Başbuğ müebbet, Vatan Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek ağırlaştırılmış müebbet, emekli Tuğgeneral Veli Küçük 2 kez ağırlaştırılmış müebbet ve 99 yıl hapis, Tuncay Özkan ağırlaştırılmış müebbet ve diğer suçlardan 22 yıl 6 ay hapis, emekli Orgeneral Hurşit Tolon müebbet, Danıştay saldırısının faili Alpaslan Arslan 2 kez ağırlaştırılmış müebbet, avukat Kemal Kerinçsiz ağırlaştırılmış müebbet, Mehmet Haberal 12 yıl 6 ay, Mustafa Balbay 34 yıl 8 ay hapis, Sinan Aygün 13 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırılmıştı. Diğer sanıklar da çeşitli oranlarda hapis cezasına mahkum edilmişti.

Bazı sanıklar, davaya bakan ve kapatılan özel yetkili mahkemenin gerekçeli kararını yazmasının 7 ay sürmesi nedeniyle Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) bireysel başvuruda bulunmuş ve yüksek mahkeme de "sanıkların haklarının ihlal edildiğine" hükmetmişti. İhlal kararı üzerine, yasayla kaldırılan İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi yerine başvuruları inceleyen nöbetçi mahkemeler, tutuklu sanıkları tahliye etmişti.

İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi'nin karardan 7 ay sonra 16 bin 600 sayfadan oluşan gerekçeli kararının taraflara tebliğ edilmesinin ardından dosya, temyiz incelemesi için Yargıtay 16. Ceza Dairesi'ne gönderilmişti. Temyiz duruşmaları, 6 Ekim 2015'ten itibaren yapılmaya başlanmıştı.

Yargıtay 16. Ceza Dairesi, 21 Nisan 2016'da verdiği kararla, 13. Ağır Ceza Mahkemesi'nin kararını, "eski Genelkurmay Başkanı emekli Orgeneral İlker Başbuğ'un Yüce Divan'da yargılanması gerektiği yönündeki itirazının haklı olması, Danıştay saldırısı davası ile Ergenekon davası arasındaki hukuki ve fiili irtibatın somut delillerle gösterilememesi ve soruşturma, yargılama, delil toplama aşamalarında adil yargılanma ilkelerine aykırılık bulunması" gibi gerekçelerle bozmuştu.

Dosyaya hangi mahkemenin bakacağına ilişkin yaşanan yetki karmaşasının ardından, HSYK tarafından alınan kararla dosya, İstanbul 4. Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderilmişti.

Eski hakim ve savcılar FETÖ'den tutuklu veya firari

"Ergenekon" soruşturmasını yürüten ve meslekten ihraç edilen savcılar Zekeriya Öz ve Fikret Seçen, FETÖ soruşturmaları kapsamında firari olarak aranıyor. Bir dönem soruşturmaya bakan firari sanık Cihan Kansız hakkında da FETÖ üyeliğinden dava açıldı.

Dönemin özel yetkili İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi'nde dosyaya bakan hakimler Hüseyin Özese, Hüsnü Çalmuk ve Sedat Sami Haşıloğlu hakkında FETÖ üyeliği suçundan dava açıldı. Özese ve Çalmuk tutuklu bulunurken, Haşıloğlu hala firari olarak aranıyor.

Davaya duruşma savcısı olarak giren Mehmet Ali Pekgüzel ve Nihat Taşkın da FETÖ davaları kapsamında tutuklu bulunuyor.