”Ermeni diasporası çözüme destek vermeli”

NAHÇIVAN - Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, "Ermeni diasporasının uzaklarda durup bölgenin problemlerinin çözülmesine engel olmaması lazım. Kafkaslar'daki tüm barış çabalarını, yeni işbirliği çalışmalarını onların da desteklemesi gerekir eğer Ermenistan'ın geleceğini düşünüyorlarsa" dedi.

Cumhurbaşkanı Gül, Nahçıvan'da Türk gazetecilerle basın toplantısı düzenledi, sorularını yanıtladı.

Gül, bir soru üzerine, Türkiye Cumhuriyetinin kurulduğu dönemlerde izlenen "Yurtta Sulh Cihanda Sulh" ilkesi ve komşularla iyi ilişki politikası çerçevesinde Türkiye'nin çektiği acıların gündeme taşınmadığını belirterek, dünya kamuoyunun bu nedenle Türklerin acılarını duymadığını dile getirdi.

Gül, şöyle devam etti:

"Benim buradan özellikle Ermeni diasporasına söyleyeceğim şey şudur, uzaklarda durup bölgenin problemlerinin çözülmesine engel olmamaları lazım. Bazı ülkelerde kimliklerini korumak için bunu bir politika olarak devam ettirdiklerini görüyorum. Ama bu doğru değildir. Kafkaslar'daki tüm barış çalışmalarını, yeni işbirliği çalışmalarını onların da desteklemesi gerekir eğer Ermenistan'ın geleceğini düşünüyorlarsa. Yoksa çok uzaktan oturup konuşmak kolay olur."

Cumhurbaşkanı Gül, bugün Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve her iki ülkenin dışişleri bakanlarıyla yaptıkları toplantıda, Türkiye ile Ermenistan arasında imzalanacak protokolle ilgili gerginliklerin aşılıp aşılmadığına yönelik soru üzerine, dünyanın soğuk savaş döneminin ardından yeni bir sürece girdiğini, bu süreçte bir coğrafi bölgede istikrar ve güven varsa bölgede ekonomik işbirliğinin olacağının ve halkın refaha kavuşacağının görüldüğünü ifade etti.

"Bugün çatışmalarla donmuş problemleri ilelebet muhafaza etmekle halkların refahı sağlanamıyor" diyen Gül, bunların çözümü için diplomatik çalışmaların, aklı selimle görüşmelerin ve bunlara adil çözüm bulmanın yollarının arandığını söyledi.

Gül, bu çerçevede Kafkaslar'daki bütün donmuş problemlerin ele alındığını anlatarak, bunda hem Türkiye'nin hem bölge ülkelerinin inisiyatifi olduğunu dile getirdi.

Herkesin iyi niyetli bir çalışma içine girdiğini belirten Gül, "Bunların desteklenmesi gerektiği kanaatindeyim. Bugünkü konuşmamda da bunlarla ilgili fikirlerimi söyledim. Türkiye ve Azerbaycan'ın kardeşliği hep sınanmıştır. O açıdan Azerbaycan'ın Türkiye'ye olan güveni, Türkiye'nin de Azerbaycan'a olan güveni tamdır" dedi.

"1. Dünya Savaşı'nda en büyük acıyı Türk milleti çekmiştir"

Gül, "1915 olaylarına ilişkin Ermeni iddiaları Türkiye'de yeterince araştırılıyor, tartışılıyor mu" sorusu üzerine, "O sayfaları bugün tekrar açacak olursak çok şeyler açılır. 1. Dünya Savaşı'nda en büyük acıyı Türk milleti çekmiştir" dedi.

Gül, 1992'de Ankara'da başlayan toplantıların 17 yıllık süreçte bazen sık sık yapıldığını, bazen de toplantılara ara verildiğini söyledi.

Türk cumhuriyetlerinin devlet başkanlarının yakın ilişkilerinin son dönemde yoğunluk kazandığını ifade eden Gül, bugün zirve çerçevesinde tarihi bir adım atıldığını, zirvenin kurumsal bir kimliğe kavuştuğunu belirtti.

Gül, Türk Dili Konuşan Ülkeler Devlet Başkanları Konseyi adı altında topluluğun kurumsallaştığını ve çeşitli alt birimlerle ve kurullarla toplantıların düzenli hale getirilmesinin karara bağlandığını anlattı.

Türk cumhuriyetleri arasında ekonomik, kültürel ve her sahadaki işbirliğinin artırılacağını vurgulayan Gül, TÜRKSOY'a diplomatik statü kazandırılacağını belirtti.

Ülkeler arasındaki ekonomik ilişkilere büyük önem verdiklerinin altını çizen Gül, ikili çerçevede sürdürülen büyük projelerin artık daha geniş stratejiyle planlanacağını kaydetti.

Açıklamalarının ardından soruları yanıtlayan Gül, Türk dilini geliştirmek için kültür sanat alanında ödül verilmesinin düşünülüp düşünülmediğine ilişkin soru üzerine, Türk kültürü denilince sadece bağımsız Türk devletlerinin anlaşılmaması gerektiğini, başta devletlerin içinde de büyük Türk topluluklarının bulunduğunu anımsattı.

TÜRKSOY'un bir vakıf haline getirilip mali kaynaklarının düzenleneceğini belirten Gül, Türk nüfusu ve kültürü bulunan diğer ülkelerin de TÜRKSOY'a gözlemci olarak katılmasını öngördüklerini ifade etti.

Ermenistan Azerbaycan ilişkileri

Cumhurbaşkanı Gül, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve dışişleri bakanlarının da katıldığı toplantıya ilişkin değerlendirmesinin sorulması üzerine, görüşmede hem Türk-Azeri ilişkilerinin hem Kafkaslar'daki son durumun kapsamlı bir şekilde ele alındığını söyledi.

Minsk Grubu'nun çalışmaları çerçevesinde Azerbaycan ve Ermenistan cumhurbaşkanlarının 8 Ekimde bir araya geleceğini hatırlatan Gül, onunla ilgili gelişmelerin değerlendirildiğini söyledi.

Gül, Türkiye'nin Ermenistan ile ilişkileri normalleştirme sürecinin de ele alındığını anlatarak, "Bütün bunları açıklıkla konuştuk. Her iki Cumhurbaşkanı ve dışişleri bakanları olarak bundan da büyük memnuniyet duyduk" dedi.

Türkiye ile Ermenistan arasında imzalanacak protokolle ilgili Azerbaycan ile yaşanan gerginliğin aşılıp aşılmadığı sorusunu yanıtlarken Cumhurbaşkanı Gül, diplomasinin bir görünen bir de görünmeyen yönü bulunduğunu, sonuca ulaşmanın önemli olduğunu söyledi.

Gül, "Neticeye ulaşmak nedir? Tüm Kafkaslarda problemleri rızayla çözmek ve neticede barışı hakim kılmak, istikrar ve güveni hakim kılmaktır. Bu yönde çok çalışmalar yapılıyor. Sayın Aliyev de bu çalışmaların içinde. Ayrıca sürekli bilgilendirildikleri için onların da Türkiye'ye olan güveni tamdır, bizim de aynı şekilde tamdır" diye konuştu.

"Azerbaycan'ın toprak bütünlüğüne çok önem veriyoruz"

Nahçıvan'da düzenlenen 9. Türk Dili Konuşan Ülkeler Devlet Başkanları zirve toplantısında konuşan Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, "Azerbaycan'ın toprak bütünlüğüne çok önem veriyoruz ve işgal altındaki topraklarındaki işgalin bir an önce sona ermesi gerektiğine de çok inanıyoruz. Bunun için de artık zamanın geldiğine inanıyoruz" dedi.

Türkiye'nin bölgesinde bir barış ve istikrar unsuru olmayı hedeflediğini belirten Cumhurbaşkanı Gül, bölgedeki ülkelerle yapıcı ilişkiler içinde bulunmaya yönelik yaklaşımı sayesinde Türkiye'nin, son 7 yılda komşularıyla sorunlarını çözüm yoluna koyduğunu, ilişkileri iyi noktaya getirdiğini dile getirdi.

Bölgedeki sorunların küresel sonuçları da olduğunu vurgulayan Cumhurbaşkanı Gül, dünyanın önemli olaylarının Türkiye'nin çevresinde meydana geldiğini, bütün büyük ülkelerin bu konularla yakından ilgilendiğini ifade etti.

Türkiye'nin bölgesinde izlediği yapıcı ve barışçı politikanın sadece bölgeye değil aynı zamanda küresel barışa da hizmet ettiğine inandığını kaydeden Gül, şöyle devam etti:

"Biz bu anlayışla hareket ederek ülkemizi doğrudan ya da dolaylı etkileyen tüm sorunların çözümüne aktif ve yapıcı şekilde katkıda bulunmaya çalışıyoruz. Pasif iyi komşuluk ilişkisinden aktif dostluk ve işbirliği ilişkisine geçmeyi hedefliyoruz. Bunun bölge ve dünya barışına yaptığı katkı, doğulu ve batılı bütün dostlarımız tarafından da takdir edilmektedir.

Aliyev: Azerbaycan ile Ermenistan müzakere sürecinde son aşama

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki müzakere sürecinde son aşamaya gelindiğini ve görüşmelerin sorunun toprak bütünlüğü esasında çözümünü sağlayacağını söyledi.

Aliyev, Nahçıvan'da düzenlenen 9. Türk Dili Konuşan Ülkeler Devlet Başkanları Zirvesi'nde yaptığı konuşmada, liderleri Azerbaycan'ın Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'nde ağırlamaktan duyduğu memnuniyeti dile getirdi.

Zirve çerçevesinde dün akşam gerçekleştirilen konserin ülkeler arasındaki birliği, dostluk ve kardeşliği bir kez daha gösterdiğini belirten Aliyev, birliğin ve işbirliğinin daha da ileriye gitmesi için her türlü koşulun olduğunu söyledi. Karşılıklı ilişkilerin yüksek seviyede devam etmesinden mutluluk duyduğunu kaydeden Aliyev, uluslararası teşkilatlarda da birbirlerine her zaman ve her konuda destek verdiklerini, bunun devam edeceğini ifade etti.

Ortak tarih ve köklerin Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkmenistan'ı birleştirdiğini ifade eden Aliyev, halkların yakınlığına dikkati çekti.

Bölgedeki birliğin sadece ülkelerin değil bölgenin kalkınması için de önemli olduğunu vurgulayan Aliyev, ekonomik ilişkilerin güçlenmesini istedi. Bölge ülkelerinin ekonomide birbiriyle rekabet etmediğini, ticaretin birbirini tamamladığını anlatan Aliyev, ülkeler arasındaki ticaret hacminin artması dileğini ifade etti.

Nahçıvan anlaşması imzalandı

9. Türk Dili Konuşan Ülkeler Devlet Başkanları Zirvesi sona erdi.

Zirvede, katılımcı devletler arasında işbirliğinin kurumsallaşmasını öngören Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi kurulmasına dair Nahçıvan Anlaşması imzalandı.

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in ev sahipliği yaptığı zirve toplantısına Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün yanı sıra Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Kurmanbek Bakiyev ve Türkmenistan Devlet Başkanı Yardımcısı Hıdır Saparliyev katıldı.

Liderlerin zirvedeki konuşmalarının ardından, katılımcı devletler arasında iş birliğinin kurumsallaşmasını öngören Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi'nin kurulmasına dair Nahçıvan Anlaşması imzalandı.

Nahçıvan Anlaşması uyarınca, Türk Dili Konuşan Ülkeler Devlet Başkanları Konseyi, Türk Dili Konuşan Ülkeler Dışişleri Bakanları Konseyi, Kıdemli Memurlar Komitesi, Aksakallar Heyeti ve merkezi İstanbul'da bulunacak sekretaryadan oluşan düzenli bir danışma mekanizması oluşturulacak.

İmza töreninin ardından zirveye katılan liderler, Duzdağı Sanatoryumunu gezdiler ve birlikte öğle yemeği yediler. Ziyaret ve yemek, basına kapalı gerçekleşti.