Gayrimenkulde asıl canlanma 2012'de

İSTANBUL - Türkiye'de inşaat sektörünün 2012 yılından sonra canlanacağını öngörülüyor. Ekonomisinin önümüzdeki yıl yüzde 4 büyüyeceği varsayımı altında inşaat sektöründe de yüzde 5-6 büyüme yaşanabileceği tahmin ediliyor.

Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) Yönetim Kurulu Başkanı Turgay Tanes, 2009 yılı 3. çeyrek "Türkiye ve Dünya Gayrimenkul Sektör Raporu"nu tanıttı. İnşaat sektörünün 2008 yılında yüzde 8,1 küçüldüğünü, 2009 yılını ise yüzde 18-20 arası küçülmeyle kapatacağını belirten Tanes, "2010'da inşaat ruhsatlarında artış öngörüyoruz. Türkiye ekonomisinin 2010'da yüzde 4'lük büyümeyi gerçekleştireceği varsayımı altında inşaat sektöründe 2010'da yüzde 5-6 büyüme ile karşılaşabiliriz" dedi. Turgay Tanes, gayrimenkul sektörünün istihdam içindeki payının yüzde 5-7 arasında olduğunu, yan sektörlerle bunun yüzde 10'un üzerine çıktığını vurguladı.

Fiyatlar global piyasalarda 2009 seyrine yakın olacak

Krizde özellikle Baltık ülkeleri, İzlanda ve İngiltere gibi ülkelerde konut fiyatlarında yüzde 20 ile 60'a varan düşüşler yaşandığına dikkati çeken Tanes, "Global gayrimenkul piyasasıyla ilgili beklentimiz; özellikle bankacılık sektöründe iyileşme yaşanan ülkelerde konut sektöründe daha hızlı toparlanma göreceğiz. Avrupa'da düşen varlık fiyatları nedeniyle yabancı yatırımcı ilgisinin artacağını öngörüyoruz. Gayrimenkul fiyatları global piyasalarda 2009 seyrine yakın olacak" diye konuştu.

Konuta 2009'a göre daha fazla talep bekleniyor

Tanes, konut kredilerinin 2009 Kasım ayı itibariyle yüzde 10 artışla 41 milyar liraya yükseldiğini, yabancıların net gayrimenkul alımlarının ise bu yıl yüzde 43 düşüşle 1,3 milyar dolara gerilediğini belirtti.

Konutta 2010'da 2009'dan daha yüksek ama kriz öncesindeki seviyelerin altında sınırlı bir talep artışı beklediklerini anlatan Tanes, şunları kaydetti:

"Konut fiyatlarının şu anda geldiği nokta cazip ve uygun seviyelerde. Konut stokunun, 2004-2007 yılları arasında gayrimenkul sektöründe patlama diyebileceğimiz canlılık döneminden farklı yönü, bu dönem hazırlıksızdık, stok yoktu, ama şu anda belli ölçülerde stok var. Sınırlı da olsa oluşabilecek konut talebi konut fiyatlarında keskin yükselişlere yol açmayacaktır diye öngörüyoruz. Bir hava yastığı, emniyet sübapı etkisi yapan bir konut stokumuz var. Bu konut stoku konuta gelecek talebin fiyatları çok keskin yükseltmesini engelleyecek. Ancak sınırlı düzeyde artış öngörüyoruz."

Konut arzında 2009'da yüzde 15-20 düşüş 2010'da ise tekrar yüzde 5-10 oranında artış öngördüklerini dile getiren Tanes, ofis talebinin de 2010'da sınırlı oranda artmaya devam edeceğini söyledi.

AVM arzı yavaşlayacak, soluklanmaya geçilecek

Tanes, krizle birlikte lojistik yatırımı isteğinde azalma olduğunu, ancak 2010'dan sonra tekrar bu alanda yatırım eğiliminin artacağını öngördüklerini belirtti.

AVM'lerde yapılan fazla yatırımın sektörü büyük ölçüde sıkıntıya soktuğunu, arka arkaya yapılan yatırımların sektörde "hazım" sorununa yol açtığını ve ciddi kira indirimleri yaşandığını anlatan Tanes, "2009'da toplam 19 AVM açılışı ile 209 AVM sayısına ulaşılacak. AVM arzında yavaşlama bekliyoruz. 2010 yılı 2009'da olduğu gibi soluklanma dönemi olacak" diye konuştu.

Turgay Tanes, "Sektör 2010'da toparlanacak, ancak asıl canlanma 2012'de olacak. Gerçek dengeler 2012'de kurulmaya başlanacak" dedi.

"Yatırımı caydıran düzenlemeler olmamalı"

Borçlar kanununda yabancı yatırımcıların önünü göremez hale geldiği düzenlemelere gidildiğini de öne süren Tanes, yatırım yapmayı caydıran düzenlemelere gidilmemesi gerektiğini söyledi.

Tanes, kademeli KDV uygulamasına geçilmesi, konut kredisi faizlerinin gelir vergisi matrahından düşmesine imkan verilmesi, dar gelirlinin konut kredisine sübvansiyon uygulanması, yüzde 3 olan tapu harcının makul bir seviyeye indirilmesi, alım satım sözleşmelerinde damga vergisi uygulamasının kaldırılmasını istedi.