GDO'lu ürünlerin durdurulmasına ilişkin yönetmelik kararı belli oldu

ANKARA - Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun, GDO'lu ürünlerle ilgili yönetmeliğin bazı maddelerinin yürütmesinin durdurulmasına yapılan itirazı kabulüne ilişkin kararının gerekçesi belli oldu.

Bazı sendikalar, dernekler ve vatandaşlar, 26 Ekim 2009 tarihli "Gıda ve Yem Amaçlı Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerinin İthalatı, İşlenmesi, İhracatı, Kontrol ve Denetimine Dair Yönetmelik"in iptali ve öncelikle 11. ve 20. maddelerinin yürütmesinin durdurulması istemiyle Danıştay'da ayrı ayrı dava açmıştı.    

Danıştay 10. ve 13. Daireleri Müşterek Heyeti, yönetmeliğin GDO'lu ürünlerin ithalatının düzenlendiği 11 ve yönetmeliğin yayımı tarihinde yürürlüğe gireceğini öngören 20. maddelerinin yürütmesini oy çokluğuyla durdurmuştu. Gerekçede, gıda ve yem amaçlı genetik yapısı değiştirilmiş organizmalar ve ürünlerin ithalatı, işlenmesi, ihracatı, kontrol ve denetimi konularının çıkarılacak bir yasayla düzenlenmesi gerektiğine işaret edilmişti.  

Davalı Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, karara itiraz ederek kaldırılmasını istedi.    

Gerekçeden

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, Bakanlığın itirazını kabul etmişti.

Kurulun oy çokluğuyla aldığı kararın gerekçesinde, dava konusu Yönetmeliğin, tohumluklar dışındaki genetiği değiştirilmiş organizma ve ürünleri içeren gıda ve yem maddeleri hakkında karar verme, işleme, ithalat, ihracat, izleme, tescil, etiketleme, kontrol ve denetim ile ilgili düzenlemeleri kapsadığı, Sağlık Bakanlığınca ruhsat veya izin verilen ürünlerin ise Yönetmeliğin kapsamı dışında bulunduğu belirtildi.

Anayasa'ya göre idarenin, düzenleme yetkisini yasalar çerçevesinde ve yasalara uygun olarak kullanmak zorunda olduğu vurgulanan gerekçede, idarelerin, yasada dayanağı bulunmak ve üst hukuk kurallarına aykırı olmamak kaydıyla görev alanlarıyla ilgili her konuyu yönetmeliklerle düzenleyebileceklerinin hüküm altına alındığı kaydedildi.

Gerekçede, ancak "Münhasır kanun alanı" olarak da ifade edilen, tamamen yasa konusu olan temel hak ve özgürlüklerin kısıtlanması gibi bazı alanların yönetmelikle düzenlenemeyeceğine işaret edildi.

Davalı idarenin dava konusu alanı yönetmelikle düzenleme konusunda yasal dayanağının bulunup bulunmadığı ve bu alanın davalı idarenin görev alanı içinde olup olmadığı konusunda ilgili yasa hükümlerine yer verilen gerekçede, bu yasa hükümleri birlikte incelenip değerlendirildiğinde, gıdayı, tarımı, insan sağlığını, hayvancılığı ve çevreyi doğrudan ilgilendiren bu konuda davalı idarenin, genetiği değiştirilmiş organizma ve ürünleri ile genetiği değiştirilmiş organizma ve ürünleri içeren gıda ve yem maddeleriyle ilgili Yönetmelikle düzenleme yapma yetkisine sahip olduğunun görüldüğü belirtildi.

Gerekçede, şöyle denildi:

"Ancak, bu alanda düzenleme yapma yetkisine sahip olan idarenin, bu yetkisini kullanırken sadece yasayla düzenlenebilecek alanlara müdahale edip etmediğinin, yetkisini üst hukuk kurallarına uygun olarak kullanıp kullanmadığının saptanmasının dava konusu Yönetmeliğin iptali istenilen maddelerine yönelik olarak yapılacak bir inceleme sonucu ortaya çıkacağı açıktır.

Bu itibarla, Danıştay 10 ve 13. Daireleri Müşterek Kurulunca dava konusu Yönetmeliğin maddeleri incelenerek yürütmenin durdurulması istemi hakkında yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir."

Danıştay 10. ve 13. Daireleri Müşterek Heyeti, bu gerekçeye göre yönetmeliğin maddelerini inceleyerek yürütmenin durdurulması istemi hakkında yeniden bir karar verecek.