Goldman Sachs yöneticileri bankayla övünüyor

NEW YORK - ABD'de, yatırım bankası Goldman Sachs yöneticilerinin, Ocak 2007'de konut piyasası çökerken bankanın bu işten para kazanmasıyla övündükleri ortaya çıktı.

Senato Soruşturmalar Daimi Altkomitesi'nin açıkladığı Goldman Sachs yöneticilerine ait e-mailler, bankanın yöneticilerinin, konut piyasasının çökeceğine dair bahse girerek, tutsat (mortgage) krizinden nasıl kar ettiğini gösteriyor. Goldman Sachs, müşterilerini, konut fiyatlarının yükselmesi durumunda değeri artacağı için gayri menkullere yatırım yapmaya teşvik ederken, konut piyasasına karşı bahse girmekle suçlanıyor.

Senato Soruşturmalar Daimi Altkomitesi'ne göre, bankanın yöneticilerinden Fabrice Tourre, bir kadına yazdığı e-mailde, sattığı yatırım ürünlerinin "yatırımcısına Frankenstein gibi geri döneceğini" ifade ediyor. Sermaye Piyasası Kurulunun (SEC) dolandırıcılık suçlamasıyla bankaya açtığı davanın odağındaki isimlerden Tourre, e-mailde, "İşlem yaptığım bir ürünün değeri bir ay önce 100 dolardı, bugün değeri sadece 93 dolar" dedi.

Kredi derecelendirme kuruluşları Ekim 2007'de tutsata dayalı milyarlarca dolar tutarındaki yatırımların değerini düşürürken, Goldman Sachs yöneticilerinden Donald Mullen, bu durumdan para kazanmalarıyla ilgili memnuniyetini bir meslektaşına yazdığı e-mailde açıkça dile getiriyor. Mullen, banka yöneticisi olan Michael Swenson'a yazdığı e-mailde, "Bunun gibi çok ciddi para kazanacağız" ifadesini kullanıyor.

Banka, piyasanın iflas edeceğine (açığa satış olarak bilinen süreç) bahse girerek konut yatırımlarını satın aldı ve sattı. Goldman Sachs Üst Yöneticisi Lloyd Blanfein de 2007 yılında yazdığı e-mailde, "Tabi ki tutsat karmaşasından kurtulamadık, çok para kaybettik, daha sonra açığa satışlar nedeniyle kaybettiğimizden daha fazla kazandık" dedi. 

Hisselerin düşüşe geçeceğine inanan yatırımcıların kullandığı yöntem olan açığa satışta, hisse senetlerini yüksek fiyattan satıp, daha sonra düşük fiyattan alarak alıcıya teslim etmek ve aradaki fiyat farkını kar olarak yansıtmak amaçlanıyor.

Goldman Sachs yöneticileri arasındaki e-mailleri açıklayan Senato Soruşturmalar Daimi Altkomitesi'nin Demokrat Partili başkanı Carl Levin, Goldman Sachs gibi bankaları, "krizin başlamasına yardımcı olan riskli ve karmaşık finansal düzenlemeleri kendi çıkarlarına organize etmekle" suçladı. Levin, e-maillerin, Goldman'ın "tutsat piyasasına karşı bahse girerek çok para kazandığını" gösterdiğini belirtti.

Bankanın sözcüsü Lucas Van Praag ise yaptığı açıklamada, 2007 ve 2008 yıllarında tutsat piyasasındaki iflastan kar etmediklerini, aksine 1,2 milyar dolar zarar ettiklerini kaydetti. 

Altkomiteyi, "Goldman Sachs'ın sağladığı 20 milyon sayfa belge ve e-mailler arasından sadece 4 adet e-maili cımbızla çekip almakla" itham eden Van Praag, "Altkomitenin, bir oturum yapılmadan önce kendi sonucuna varmış olduğunun görülmesi kaygı verici" dedi.

SEC'in dolandırıcılık suçlamasıyla dava açtığı Goldman Sachs, piyasalara yönelik bahislerinin finansal krizi başlattığı ve alevlendirdiği suçlamalarıyla da mücadele ediyor.

Bankanın Üst Yöneticisi Blankfein ile Swenson ve Tourre, gelecek hafta Salı günü alt komitenin karşısına çıkarak, bankayla ilgili iddiaları yanıtlayacaklar.

Washington Post

Bu arada Washington Post'un haberine göre, gazetenin ele geçirdiği 11 sayfalık belge, bankanın üst yöneticilerinin 2006 ve 2007 yıllarında tutsat piyasasının geleceğini tartıştıklarını gösteriyor.

Belgeye göre, bankanın finans yetkilisi David Viniar, 14 Aralık 2006'da tutsat piyasası ve risk yönetimi sorumlularıyla strateji belirlemek için toplandı ve yüksek riskli piyasada bankanın risklerini azaltmaya karar verdiler. Söz konusu dönemde portföyünü yeniden düzenleyen banka, ancak yüksek riskli piyasayla ilgilenen müşterilerine tutsatla ilgili yatırım ürünlerini satmayı sürdürdü.

Bankanın diğer zamanlarda yeni tutsat yatırımları yapmayı ciddi biçimde düşündüğünü gösteren belgeye göre, 2007 yılında Genel Müdür Richard Ruzika, bankanın konut piyasasındaki düşüş konusunda çok kötümser olduğu değerlendirmesini yaptı.

Belgede ayrıca, bankanın, 2007 yılında konut ipoteği işinden sadece 500 milyon dolar (bankanın gelirlerinin yaklaşık yüzde 1'i kadar) para kazanarak, tutsat piyasasında göreli olarak küçük bir oyuncu olduğunu savunduğu belirtildi.