Gümrüklü serbest bölgeler

Serbest bölge, deyiminin, başına gümrük kelimesi konulmadıkça bu bölgelerin aslını, vasfını ve de kimliğini kaybettiğini düşünüyorum.
Avrupa, gümrüklü serbest bölgelerini, çok büyük boyutlarda, montaj sanayii ve diğer ekonomik alanlarda kullanıyor. Rahmetli Özal devrinde, kurulup, faaliyete geçen bu olanların, ilk fizibilitesini, ülkem için ben yaptım. Bakanlığın bu hususta, tebrik mesajlarını almıştım. Merhum Özal gümrüklü serbest bölgelerin kuruluş sonrası, idare ve yönetimini ikazlarımıza rağmen, Devlet Planlama Teşkilatı'na verdi. Tabii ki, gümrük çok değişik ve uzmanlık içeren bir uğraş, Devlet Planlama Teşkilatı, gümrük hukukundan ve yapısından, apayrı bir çalışma düzeni içinde olduğundan bu gümrüklü sahaların ilerlemesi için gerekli düzeni kuramamıştır.
Gümrük. bambaşka kural ve mevzuat içeren bir çalışma dalıdır. O kadar, derin öğrenilmesi için tatbikat içeren bir meslek yapısına sahiptir ki, diğer mesleki alanlardaki, uğraşlara benzemez. Bu kurula eğer gümrüklü serbest bölgelerin işletilmesinde, yetki verilse idi çok büyük aşama kaydedilirdi.
Avrupa'da Almanya'nın Hamburg Limanı'nın bir düşünün ve aynı şekilde, gümrük serbest bölgesine bir nazar atfediniz, çok değişik bir çalışma düzeni görüşünüz.
Almanya'nın bu iki kurumu, ekonomisini ayakta tuttuğunu söyleyebiliriz. Bizde aynı düşüncelerle, gümrüklü serbest bölgelerin fizibilitesinin hazırladık. Beş yıldızlı oteller, restoranlar. gece kulüpleriyle, yabancıları bu bölgelere çekmek fikriyle yoğunlaşarak. Elektronik olarak, teknik alanda uzak Şark'ın yeni
buluşlarını reyonlarda, yabancıların ilgi ve alım alanına sokmak istedik. Ağır tonajda mallar için, ümit burnu, Süveyş kanalını düşünürsek zamanlama bakımından, kaybın Avrupa'yı bu hesaplamayla, bir yerlere, taşımak düşüncesinde olduk.
Ama maalesef bu hususta, hiç bir şey yapamadık ve çok şey kaybettik. Çünkü Avrupa gerekli tedbirlerini alarak, bizi devre dışı bıraktı. Ne yaptı denilirse, geniş sahalara, gümrüklü serbest bölgeler, inşa ederek, tedbirlerini aldılar ve ekonomilerini güçlendirdiler. Bu gün bizim gümrüklü serbest bölgelerimiz rantabl bir çalışma düzeni içinde oldukları söylenemez. Depolama gibi bir konumda, olduklarını görmekteyiz. Diğer, yaptırım faaliyetlerinde, arzulanan ve istenen bir hizmetten yoksundur/ar. Yeniden, dizayn edilerek, gümrüklü serbest bölgelerin istenen, arzulanan, randıman vermesi sağlanmalıdır.