İşte 'elektronik ticarette yeni dönem'in detayları

Elektronik ticarette 1 Mayıs'ta yürürlüğe girecek yeni düzenlemelerle, pazarlama ve tanıtım amaçlı "istenmeyen" mesaj, arama, e-posta gibi uygulamalar son bulacak. Yeni dönemde, ticari elektronik ileti, alıcıya, önceden onayı alınmak kaydıyla gönderilecek ve alıcılar diledikleri zaman, hiç bir gerekçe göstermeksizin, ticari elektronik iletileri almayı reddedebilecek. 

Gümrük ve Ticaret Bakanlığının 1 Mayıs'ta yürürlüğe girecek elektronik ticarete ilişkin kanun kapsamında hazırladığı "Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelik Taslağı"na göre, ticari elektronik iletilerin içeriği alıcıdan alınan onaya uygun olacak. 

İletinin başlangıcında, tanıtım ve bilgilendirme gibi ticari iletişimin belirlenebilir olmasını sağlayan bir ibareye yer verilecek. Bu ibare, kısa mesaj yoluyla gönderilen iletilerde, iletinin başlangıcında, elektronik posta yoluyla gönderilen iletilerde konu bölümünde, sesli aramalarda ise görüşmenin başlangıcında yer alacak. İletide indirim ve hediye gibi promosyonlar ile promosyon amaçlı yarışma veya oyunlar olması halinde, iletinin bu amacının açıkça belirlenebilir olması sağlanacak. 

Promosyonların geçerlilik süresi ve alıcının bunlardan faydalanmak için yerine getirmek zorunda olduğu yükümlülüklere ilişkin şartlar, açık ve şüpheye yer vermeyecek şekilde, bu hususlara özgülenmiş bir URL adresi veya müşteri hizmetleri numarası gibi kolay bir şekilde ulaşılabilecek yöntemlerle sunulacak. 

Ticari elektronik ileti göndermede "onay" zorunlu 

Ticari elektronik ileti, alıcıya ancak önceden onayı alınmak kaydıyla gönderilebilecek. Kutlama ve temenni gibi hizmet sağlayıcının imajını artırabilecek iletiler ile onay alma amaçlı gönderilecek iletiler, ticari elektronik ileti kapsamında olacak. 

Onay, yazılı olarak veya her türlü elektronik iletişim aracıyla alınabilecek. Onaya ilişkin ispat yükü hizmet sağlayıcıya ait olacak. Yazılı olarak alınan onayda, onayı verenin imzası aranacak. Elektronik iletişim araçlarıyla alınacak yazılı veya sözlü onayda, alıcının olumlu bir irade beyanı bulunacak. Alıcının sessiz kalması durumunda onay isteği zımni olarak reddedilmiş sayılacak. 

Onayın ticari elektronik ileti gönderilmek amacıyla alındığı ibaresine, onay içeriğinde açıkça yer verilecek. Onay, abonelik sözleşmesi, satış sözleşmesi ve üyelik sözleşmesi gibi herhangi bir sözleşmeye dahil edilmeden ayrı bir şekilde alınacak. İleti gönderilecek alıcıların esnaf veya tacir olması halinde, bunlara önceden onay alınmaksızın ticari elektronik ileti gönderilebilecek. Esnaf ve tacirlerin reddetme hakkını kullanmaları halinde onayları alınmadan ticari elektronik ileti gönderilemeyecek. 

Onay gerektirmeyen hususlar 

Temin edilen mal ve hizmetlere ilişkin değişiklik, kullanım ve bakıma yönelik olarak; alıcının kendisiyle iletişime geçilmesi amacıyla hizmet sağlayıcıya elektronik iletişim adresini vermesi halinde, bu tür ticari elektronik iletilerin gönderilmesi için ayrıca onay alınmayacak. 

Devam eden abonelik, üyelik veya ortaklık durumu ile tahsilat, borç hatırlatma, bilgi güncelleme, teslimat veya benzeri durumlara ilişkin bildirimleri içeren iletilerde önceden onay alma zorunluluğu aranmayacak. Ancak bu tür bildirimlerde de mal veya hizmetler özendirilmeyecek veya bunların tanıtımı yapılamayacak. 

Ret bildirimi kolay ve ücretsiz olacak 

Alıcılar diledikleri zaman, hiç bir gerekçe göstermeksizin, ticari elektronik iletileri almayı reddedebilecek. Ret hakkının kullanılmış olması verilen onayı bütünüyle geçersiz kılacak. Hizmet sağlayıcı, alıcının ret bildirimi için iletide, müşteri hizmetleri numarası, kısa mesaj numarası veya yalnızca ret bildirimine yönelik bir URL adresi gibi erişilebilir iletişim adresini vermek zorunda olacak. İleti; kısa mesaj, elektronik posta, arama, faks gibi hangi yöntemlerle gönderildiyse, ret bildirimi de kolay ve ücretsiz bir şekilde olmak üzere aynı yöntemle sağlanacak. Ret bildirimi imkanı, gönderilen her bir ticari elektronik iletide yer alacak. 

Hizmet sağlayıcı, alıcının ticari elektronik iletiyi almayı reddettiğine ilişkin talebinin, kendisine ulaşmasını müteakip üç iş günü içinde alıcıya ticari elektronik ileti göndermeyi durduracak. 

Kişisel verilerin korunması 

Hizmet sağlayıcı, yönetmelik çerçevesinde yapmış oldukları işlemler nedeniyle elde ettikleri kişisel verilerin, saklanmasından, hukuka aykırı olarak bunlara erişilmesini ve işlenmesini önlemek amacıyla uygun güvenlik düzeyinin sağlanmasından sorumlu olacak. Kişisel verileri ilgili kişinin onayı olmaksızın üçüncü kişilere iletemeyecek ve başka amaçlarla kullanamayacak. Bu veriler hangi amaçla alındıysa ancak o amaçla kullanılabilecek. Hizmet sağlayıcı, kendisiyle ilgili şikayet konusu iddialara yönelik olarak hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlü tutulacak. 

Gönderilen ticari elektronik iletilere ilişkin elektronik kayıtlar, hizmet sağlayıcılar tarafından 6 ay süreyle saklanacak, talep edilmesi halinde bu kayıtlar Bakanlığa sunulmak zorunda olacak. 

Şikayet, denetim ve yetki 

Yönetmelikte şikayet başvurularına ilişkin usul ve esaslara da yer verildi. Şikayet başvuruları, yazılı olarak ıslak imzayla veya elektronik ortamda e-devlet kapısı üzerinden güvenli elektronik imza ya da mobil imza yoluyla İl Müdürlüğüne yapılabilecek. Şikayet başvuruları, alıcının ikametgahının bulunduğu yerdeki İl Müdürlüğüne yapılacak. Hizmet sağlayıcı, İl Müdürlüğü tarafından söz konusu şikayetle ilgili olarak talep edilen bilgi ve belgeleri, bu talebin tebliğinden itibaren 15 gün içinde teslim etmekle yükümlü olacak. Gerekli hallerde bu süre bir defaya mahsus olmak üzere 15 gün uzatılabilecek, aksi takdirde, hizmet sağlayıcıya Kanunda öngörülen idari para cezası uygulanacak. 

Hizmet sağlayıcıların, yönetmeliğin uygulanması kapsamında gerçekleştirdikleri faaliyet ve işlemlerinin denetimi Bakanlıkça yapılacak. 

Sözleşme ve Siparişler Hakkında Yönetmelik 

"Elektronik Ticarette Sözleşme ve Siparişler Hakkında Yönetmelik Taslağı"na göre de  elektronik ortamda ticari faaliyette bulunanlar, kendilerine ait Mersis numarası ve kayıtlı elektronik posta (KEP) adresi gibi güncel ve tanıtıcı bilgilerini sunmak zorunda olacak. Elektronik ticaret işletmeleri, alıcıların hangi aşamalarla sipariş ve sözleşme yapacağı ile siparişteki hatalarını ne şekilde düzeltebileceğine ilişkin bilgilere de ana sayfalarında yer verecek.  

Hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcılar, elektronik iletişim araçlarıyla yapılan siparişin onaylanması aşamasında ve ödeme bilgilerinin girilmesinin öncesinde, vergi ve teslimat masrafları da dahil olmak üzere alıcının ödeyeceği toplam bedel ve sözleşmenin diğer şartlarının alıcı tarafından açıkça görülmesini sağlayacak. Hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcılar, siparişin verilmesi öncesinde alıcıların veri giriş hatalarını belirleyebilmesi için sipariş özeti gibi ve bu hataları düzeltebilmesi için ise "geri al ve değiştir" gibi uygun, etkili ve erişilebilir teknik araçları sunacak.