İşverenlerin eğitim verme yükümlülüğü
Fatma YÜKSEKDAĞ
Sosyal Güvenlik Kurumu Müfettişi
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile işverenlerin çalışanlarına eğitim verme yükümlülüğü getirilmiştir. Anılan kanunun 17. maddesinin birinci fıkrasında; “İşveren, çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerini almasını sağlar. Bu eğitim özellikle; işe başlamadan önce, çalışma yeri veya iş değişikliğinde, işekipmanının değişmesi hâlinde veya yeni teknoloji uygulanması hâlinde verilir. Eğitimler, değişen ve ortaya çıkan yeni risklere uygun olarak yenilenir, gerektiğinde ve düzenli aralıklarla tekrarlanır.” hükmü yer almaktadır.
15/05/2013 tarihinde yayımlanan “Çalışanların İş Sağlığı Ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik’le”de çalışanlara verilecek iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin usul ve esasları düzenlenmiş ve çalışanlara verilecek eğitimin konuları da söz konusu yönetmeliğin ekinde belirtilmiştir.
Eğitimlerin ne sıklıkta verileceği mezkur yönetmelikte düzenlenen konulardan biridir. Yönetmeliğin 6. maddesine göre; verilen eğitimlerin, değişen ve ortaya çıkan yeni riskler de dikkate alınarak, çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde yılda en az bir defa, tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde iki yılda en az bir defa, az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde üç yılda en az bir defa tekrarlanması gerekmektedir. Ayrıca, iş kazası geçiren veya meslek hastalığına yakalanan çalışana işe dönüşünde çalışmaya başlamadan önce, kazanın veya meslek hastalığının sebepleri, korunma yolları ve güvenli çalışma yöntemleri ile ilgili ilave eğitim verilmelidir. Herhangi bir sebeple altı aydan fazla süreyle işten uzak kalanlara da, tekrar işe başlatılmadan önce bilgi yenileme eğitimi verilmelidir. İş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin maliyetinin çalışanlara yansıtılamayacağı ve eğitimlerde geçen sürenin çalışma süresinden sayılacağı da anılan yönetmelikle hüküm altına alınmıştır. Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin kim tarafından verileceği de önem arz eden konulardan biridir. Çalışanların İş Sağlığı Ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik’in 13. maddesine göre; çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri,
a) İşyerinde görevli iş güvenliği uzmanları ile işyeri hekimleri tarafından,
b) İşçi, işveren ve kamu görevlileri kuruluşları veya bu kuruluşlarca kurulan eğitim vakıfları ve ortaklaşa oluşturdukları eğitim merkezleri, üniversiteler, kamu kurumlarının eğitim birimleri, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile bakanlıkça yetkilendirilmiş eğitim kurumları ve ortak sağlık ve güvenlik birimleri tarafından,eğiticilerin yönetmelik ekindeki eğitim programında yer alan konulara göre uzmanlık alanları dikkate alınarak belirlenmesi kaydıyla verilmelidir.
Ayrıca, düzenlenen eğitimlerin belgelendirilmesi ve bu belgelerin çalışanların özlük dosyalarında saklanması gerekmektedir. Eğitim sonrası düzenlenecek belgede, eğitime katılan kişinin adı, soyadı, görev unvanı, eğitimin konusu, süresi, eğitimi verenin adı, soyadı, görev unvanı, imzası ve eğitimin tarihi yer almalıdır.
Son olarak değinmek istediğimiz husus, eğitim verme yükümlülüğünün yerine getirilmemesi halinde işverenlere, her bir çalışan için bin Türk Lirası idari para cezası verileceğidir.