İşyerleri tehlikede 3 sınıfa ayrılacak

İSTANBUL - Çalışma hayatı açısından büyük önem taşıyan, gelişmiş ülkelerin 1970'li yıllarda uygulamaya koymasına rağmen Türkiye'nin yasalaştırmakta geciktiği İş Sağlığı ve Güvenliği konusundaki yasal düzenleme Meclis'te kabul edildi. Önceki gece sabaha karşı kabul edilen İş Sağlığı ve Güvenliği Kanun Tasarısına göre işyerleri ''çok tehlikeli sınıf'', ''tehlikeli sınıf'' ve ''az tehlikeli sınıf'' olarak sınıflandırılacak. Kanun kamu ve özel sektöre ait bütün işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine, çırak ve stajyerler de dahil olmak üzere tüm çalışanların faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanacak. TSK, genel kolluk kuvvetleri ve MİT'in faaliyetlerinde, ev hizmetlerinde, çalışan istihdam etmeden üretim yapanlar ile "hükümlü ve tutuklulara yönelik infaz hizmetleri sırasında, iyileştirme kapsamında yapılan işyurdu eğitim, güvenlik ve meslek edindirme faaliyetlerinde kanun uygulanmayacak.

İşçi çalışmaktan kaçınabilecek: Maden, metal ve yapı işleri ile tehlikeli kimyasallarla çalışan işlerin yapıldığı veya büyük endüstriyel kazaların olabileceği işyerlerinde, risk değerlendirmesi yapılmamışsa iş durdurulacak. İşveren işin durdurulması sebebiyle işsiz kalan çalışanlara ücretlerini ödeyecek veya aynı ücretle başka bir iş verecek. Çalışan, gerekli iş sağlığı ve güvenliği tedbiri alınıncaya kadar çalışmaktan kaçınabilecek. 16-18 yaşlar arasındaki gençlerin çalışabilecekleri işler, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nca belirlenecek.
İşverenin sorumluluğu: İşveren; çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlayacak. İşyerinde alınan tedbirlerine uyulup uyulmadığını izleyecek ve denetleyecek. Çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli görevlendirecek.
Hekimin hakları kısıtlanamayacak: İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanlarının hak ve yetkileri, görevlerini yerine getirmeleri nedeniyle kısıtlanamayacak. İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanları, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili alınması gereken tedbirleri yazılı olarak bildirecek. Çalışanın ölümü veya maluliyetiyle sonuçlanacak şekilde vücut bütünlüğünün bozulmasına neden olan iş kazası veya meslek hastalığının meydana gelmesinde ihmali tespit edilen işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanının yetki belgesi askıya alınacak. İş güvenliği uzmanlarının görev alabilmeleri için, çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde (A) sınıfı, tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde en az (B) sınıfı, az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde ise en az (C) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip olmaları şartı aranacak.

Eğitim süresi işten sayılacak: İşveren, çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimi almasını sağlayacak. Eğitimlerde geçen süre çalışma süresinden sayılacak. Eğitim sürelerinin haftalık çalışma süresinin üzerinde olması halinde bu süreler fazla sürelerle çalışma ya da fazla çalışma olarak değerlendirilecek.

Acil durum planı hazırlanacak: İşveren; meydana gelebilecek acil durumları önceden değerlendirecek; olası acil durumları belirleyerek, olumsuz etkilerini önleyici ve sınırlandırıcı tedbir alacak, acil durum planlarını hazırlayacak. Ciddi, yakın ve önlenemeyen tehlike meydana geldiğinde ise çalışanların derhal çalışma yerlerinden ayrılıp güvenli bir yere gidebilmeleri için, gerekli düzenlemeleri yapacak. İşveren; bütün iş kazalarının ve meslek hastalıkların kaydını tutacak, inceleme yapacak, rapor düzenleyecek.

İşyerinde kurul oluşturulacak: İşveren, 50 ve daha fazla çalışanın bulunduğu işyerlerinde kurul oluşturacak. Ayrıca Bakanlık bünyesinde Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi kurulacak.
İşyerine sarhoş gelinemeyecek: İşyerine, sarhoş veya uyuşturucu madde almış olarak gelmek ve işyerinde alkollü içki veya uyuşturucu madde kullanmak yasak olacak. İşveren; işyeri eklentilerinden sayılan kısımlarda, ne gibi hallerde, hangi zamanda ve hangi şartlarla alkollü içki içilebileceğini belirleme yetkisine sahip olacak.

Bilinçlendirici yayın yapılacak: TRT ile özel radyo ve TV'ler ayda en az 60 dakika iş sağlığı ve güvenliği, çalışma hayatında kayıtdışılığın önlenmesi, sosyal güvenlik, işçi ve işveren ilişkileri konularında uyarıcı ve eğitici mahiyette yayın yapacaklar.

Her yükümlülük için 2 bin lira ceza
Yükümlülüklerini yerine getirmeyen işverene, her bir yükümlülük için ayrı ayrı 2 bin TL ceza uygulanacak. İşyerinde işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanı görevlendirmeyen işverene, görevlendirmediği her kişi için 5 bin TL, aykırılığın devam ettiği her ay için aynı miktar, diğer sağlık personeli görevlendirmeyen işverene 2 bin 500 TL; risk değerlendirmesi yapmayan veya yaptırmayan işverene 3 bin TL ceza verilecek. Büyük kaza önleme politika belgesi hazırlamayan işverene 50 bin TL, güvenlik raporunu hazırlayıp bakanlığın değerlendirmesine sunmadan işyerini faaliyete geçiren, işletilmesine bakanlıkça izin verilmeyen işyerini açan veya durdurulan işyerinde faaliyete devam eden işyerine 80 bin TL idari para cezası verilecek.