KOBİ'lerin halka arzına KOSGEB desteği

TBMM - İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Başkanı Hüseyin Erkan, KOBİ'lerin hisselerinin halka arzında, bazı masrafların avans veya hibe olarak KOSGEB tarafından karşılanması için görüşme yaptıklarını söyledi.

TBMM KİT Komisyonunda İMKB'nin 2008 yılı hesapları genel görüşe sunuldu.

İMKB Başkanı Erkan, komisyonda yaptığı konuşmada, 2008'de 3,3 trilyon dolar olan borsadaki işlem hacminin geçen yıl 3 trilyon dolar düzeyinde gerçekleştiğini, diğer önemli borsalarda gerileme olurken, endekste bu yıl Haziran itibariyle yüzde 4,4 artış olduğunu bildirdi.

İMKB'nin, gelişmekte olan ülkeler borsalarında, krizin başladığı 2007 yılı ortalarından bugüne kadar artış gösteren nadir borsalardan biri olduğuna işaret eden Erkan, geçen yıl ve bu yıl başlatılan uygulamalar hakkında bilgi verdi. Hüseyin Erkan, üyelere merkez ofisleri dışında ikinci bir lokasyondan İMKB'ye erişim imkanı sağlandığını, tahvil ve bono piyasalarına da uzaktan erişim uygulaması başlatıldığını anlattı.

İMKB Gelişen İşletmeler Piyasasının teknik ve mevzuat altyapısının hazırlandığını ve KOBİ Borsası olarak bilinen bu pazara başvuruları beklediklerini açıklayan Erkan, TOBB ve diğer ilgili kuruluşlarla imzalanan protokoller kapsamında "halka arz seferberliği" başlattıklarını hatırlattı. Şimdiye kadar bu yıl 7 halka arz gerçekleştiğini, 9 hisse senedi halka arzı, 3 tahvil ve 3 varantın arzının incelemede olduğunu kaydeden Erkan, KOBİ'lerin hisselerinin halka arzında bazı masrafların avans veya hibe olarak KOSGEB tarafından karşılanması konusunda KOSGEB ve ilgili bakan ile görüştüklerini söyledi.

Borsa altyapısında yapılan iyileştirmelere de değinen İMKB Başkanı Erkan, Büyük Emirler Pazarı üzerine yeni bir iyileştirme yapıldığını, özel endeksler devreye sokulduğunu, sistemde yapılan iyileştirmeler sayesinde saniyede giren emir sayısının 18'den 24'e çıktığını bildirdi.

Hisse senedine dayalı opsiyon piyasanın 2010 yılı sonundan önce çalıştırılmasını öngördüklerini belirten Erkan, "Spot ve vadeli piyasalarda işlem ürünlerin tek bir erişim noktasından ulaşılarak işlem görmesine imkan sağlayabilecek bir teknoloji şirketinin kurulmasına önderlik ederek Türk sermaye piyasasına dünya ölçeğinde rekabet avantajı kazandırma"nın stratejik hedefleri olduğunu vurguladı.

İMKB'nin Kamu İhale Kanunu istisnalarından yararlanması ile ilgili YDK önerisi görüşülürken, İMKB'nin kuruluşundan bugüne kadar bir kuruş bile kamu kaynağı kullanmadığını ifade eden Erkan, 4-5 yıldır gelir giderleri arasındaki farkı da kamuya aktardıklarını, KİK kapsamında olmamalarına karşın, kanuna tabiymiş gibi ihale ile alım yaptıklarını anlattı.

İMKB, İŞKUR'dan bağımsız eski hükümlü çalıştırabilecek

Komisyonda, YDK'nın, "İMKB'nin yasada öngörülen sayıdan daha az özürlü ve eski hükümlü çalıştırdığı bu nedenle 617 milyon lira ceza ödemek durumunda kaldığı" tespiti gündeme getirildi.

İMKB Başkanı Hüseyin Erkan, yasada öngörülen kadar veya daha fazla sayıda özürlü çalıştırdıklarını, ancak istenilen niteliklerde eski hükümlü bulmakta ve istihdam etmekte zorlandırlarını belirterek, şu bilgiyi verdi:

"Özürlü ve eski hükümlü istihdamını İŞKUR aracılığı ile yapmak durumundaydık. Özürlü istihdamında bir sorun yaşamıyoruz. Ancak, 5 tane eski hükümlü istedik, İŞKUR bize, terör örgütü mensubu, aynı hücrede yatmış ve ikisi de kardeş olan 3 kişi gönderdi. Bunların istihdamı güvenlik açısından oldukça risk taşıyacaktı. Ayrıca makam şoförü istedik, İstanbul'u hiç bilmeyen ve ölümlü kazaya neden olmuş bir kamyon şoförü gönderildi. Bu argümanlarımızı mahkemeye sunduk, mahkeme bizi haklı buldu ve uygulanan 617 milyon liralık cezanın büyük bölümü bize iade edildi. Yapılan görüşmeler sonucunda, İŞKUR'dan bağımsız olarak eski hükümlü istihdamı konusunda bize yetki verildi. Bu konuda ilanlarımızı verdik. Yasada öngörülenden daha fazla istihdam hedefliyoruz."

İMKB'nin eğitime destek için ayırdığı fondan yapılan okulların yerinin ve niteliğinin de Milli Eğitim Bakanlığı tarafından belirlendiğini, İMKB'nin bu konuda bir müdahalesinin olmadığını kaydeden Hüseyin Erkan, İMKB'nin binasının depreme karşı güçlendirilmesi çalışmalarının da gelecek yılın ortalarında sonuçlandırılacağını söyledi.

İMKB'nin KHK ile kurulması, "KHK'da öngörülen cezaların da kanun çıkarıldıktan sonra uygulanabileceği" yönündeki hüküm nedeniyle, kanun çıkmadığı için cezaları uygulamakta zorlandıklarını anlatan Erkan,  İstanbul Finans Merkezi Stratejisi kapsamında borsanın bir AŞ'ye dönüştürülerek yeni yasal statüye kavuşturulmasının söz konusu olduğuna işaret etti.

Erkan, hisse senedine dayalı türev piyasalar konusunda SPK'ya başvuru yapıldığını ve karar beklendiğini de hatırlattı.

"Borsa denince akla kumar geliyor"

Komisyon Başkanı Ünal Kacır da "Türkiye'de borsa denince akla kumarın geldiğini" belirterek, "Halbuki bu bir ortaklık. Ama birileri para götürüyormuş gibi bir tür hava var. Bu havanın ve imajın kırılması lazım. Borsaya neden yatırım yapılmıyor, bu konuda bir tespitiniz var mı?" diye sordu.

Erkan ise hem yatırımcılarla hem de küçük-orta ölçekli ile büyük ölçekli işletmelere yönelik anketler yaptıklarını belirterek, şirketlerin "Yönetimi kaybetmek istemediği, şeffaflıktan kaçındığı ve daha az vergi ödemek istediği için" borsaya gelmek istemediğini belirlediklerini anlattı.

Yaptıkları toplantılar ile şirketleri ve yatırımcıları bilgilendirdiklerini ifade eden Erkan, şöyle konuştu:

"Zaten şirketler çok az paylarını halka açıyorlar. Yönetim kaybı mümkün değil. Şeffaflık konusuna gelince kimi şirketler rakiplerin kayda girmediğini, kendilerinin kayda girmesiyle bilgilerin açığa çıkacağını düşünüyorlar. Kayda girince rakiplere göre daha fazla vergi verme korkusu var. Bunlar konuşuldukça üstesinden gelinen sorunlar. Kurumlar vergisi eskiye göre çok çok düştü. Bunları açıklıyoruz şirketlerle görüşmeler yapılıyor. Bu zaman alacak, biraz bilinçlenme sorunu.

Yatırımcı tarafından (borsa oynamak) terimi yanlıştır ve bilinçli bir yatırımcı oyun amacıyla borsaya gelmez. Spekülasyon ile manipülasyon zaman zaman karışır. Biz gözetim sistemimizi çok geliştirdik, gerçek zamanlı her türlü hareketin arkasında kimin olduğunu çok net görecek durumundayız. SPK  ile çalışmalar neticesinde, yatırımcı anında aranarak itiraz edilebiliyor ya da faaliyeti durdurulabiliyor. İMKB tek başına yatırımcıya tedbir getiremez. İşlem yasağı getirmek ve kamuoyuna duyurmak, SPK'nın sorumluluğunda."

İAB'ın 2008 hesapları

İstanbul Altın Borsasının (İAB) 2008 yılı hesaplarının görüşüldüğü KİT Komisyonunda konuşan İAB Başkan Vekili Osman Saraç da borsanın bünyesinde Kıymetli Maden Piyasası ile Kıymetli Maden Ödünç Piyasasının faaliyet gösterdiğini söyledi.

İAB'nin kıymetli maden piyasasında bir "otorite" görevi gördüğünü anlatan Saraç, borsanın gelişmiş ülke örneklerine paralel bir organizasyon yapısına ulaşma ve dünya ticaretinde Türk Cumhuriyetleri ile Orta Doğu bölümünün etkin bir üyesi olma yönünde faaliyetler gösterdiğini ifade etti.

Saraç, İAB'nin İstanbul'un uluslararası bir finans merkezi haline gelmesi yönündeki çalışmalar kapsamında da 17 proje ile önemli bir aktör konumunda olduğunu belirtti.

Osman saraç, Borsanın, kıymetli madenler borsasından çıkarıp, genel bir emtia borsası haline getirmek için İstanbul Finans Merkezi projesi içinde de yer alan "Elmas ve Kıymetli Taşlar Piyasası, Döviz ve Efektif Piyasası, Baz Metaller Piyasası, Karbon Emisyon ve Diğer Hakları İçeren Hak ve Ruhsatlar Borsası" olmak üzere yapılan hazırlıkların devam ettiğini bildirdi.

Geçen yıl ilk defa altın biriktirme hesaplarının krizin de etkisiyle yaygın bir şekilde kullanılmaya başladığına dikkati çeken Saraç, işlem esaslarında da değişiklikler yapılarak üyelerin sadece altın ve günlük işlemlerde Londra sabah fiksing fiyatları baz alınarak teklif vermesine imkan verildiğini, bu sayede özellikle altın ithalatı yapan üyelerin yurt dışı fiyatları ile paralel olarak borsada işlem yapmasının sağlandığını kaydetti.

Çift seans uygulaması kaldırılarak gün içinde kesintisiz tek seans uygulamasına geçildiğine de işaret eden Saraç, böylelikle üyelere daha hızlı takas hizmeti verildiğini söyledi.

Elmas ve Kıymetli Taşlar Piyasası konusuna da değinen değinen Saraç, bunun  proje olarak yer aldığını, fiziki mekanın hazır olduğunu, işleyiş koşulları için de yönetmelik çalışmalarının tamamlanarak Hazineye iletildiğini bildirdi.

Konuşmaların ardından İstanbul Altın Borsasının (İAB) 2008 yılı hesap ve işlemleri genel görüşe sunuldu.