Kolay tasfiyeden yararlanmak için son günler

Ülkemizde 2013 yılı itibariyle faal gözüken 972 bin 491 adet ticaret şirketinin yaklaşık olarak %60’ını anonim ve limited şirketler oluşturmakla birlikte, bu şirketlerin hepsi faal değildir. Gayrifaal olan bu şirketler tasfiye edilmediklerinden ve ticaret sicilinden terkin edilmediklerinden dolayı özel hukuk tüzel kişisi olarak varlıklarını devam ettiriyor gözükmektedir. Tasfiye sürecinin uzun ve formalitelere dayalı olması, sicil harçları ve ilan gibi yükümlülükler bu şirketleri tasfiye işlemlerini tamamlamaktan alıkoymaktadır. Oysa, münfesih olmasına veya sayılmasına karşın tasfiye edilmeyerek ticaret sicili kayıtlarından terkin edilemeyen anonim ve limited şirketler ile kooperatiflerin kolay bir şekilde tasfiye ve sicilden terkin edilmeleri amacıyla 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na 2012 yılında geçici 7'nci madde eklenmiştir. TTK’nın yürürlüğe girdiği 1 Temmuz 2012 tarihinden sonra 211 bin 311 şirket ile kooperatife tasfiye prosedürü ile ilgili ilk çağrı yapılmış, cevap alınamayan 127 bin 703 anonim ve limited şirket ile kooperatifin kaydı ticaret sicilinden re'sen silinmiştir. Kanunda öngörülen iki yıllık sürenin biteceği 1 Temmuz 2014 tarihine kadar ise yaklaşık olarak 250 bin şirketin ve kooperatifin kısa yoldan tasfiye edilmesi beklenmektedir.

Peki, kolay tasfiyeden hangi şirketler ve kooperatifler faydalanabilirler? TTK’nın geçici 7'nci maddesine göre, 1 Temmuz 2014 tarihine kadar, aşağıdaki halleri tespit edilen ya da bildirilen anonim ve limited şirketler ile kooperatifler kolaylaştırılmış tasfiye ve terkin imkanından faydalanırlar:

a) 24/6/1995 tarihli ve 559 sayılı Kanun Hükmünde Kararname gereğince, sermayelerini 5 bin TL’ye çıkarmamış anonim şirketler ile 500 TL’ye çıkarmamış olan limited şirketler. 

b) 1 Temmuz 2012 tarihinden önce münfesih olan veya 1 Temmuz 2014 tarihine kadar münfesih olacak anonim ve limited şirketler. 

c) 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu hükümlerine göre herhangi bir nedenle dağılmış olan kooperatifler. 

d) Sebebi ne olursa olsun aralıksız son beş yıla ait olağan genel kurul toplantıları yapılamayan anonim şirketler ile kooperatifler. 

e) 1 Temmuz 2012 tarihinden önce tasfiye işlemlerine başlanılmış ancak genel kurulun toplanamaması nedeniyle ara bilançoları veya son ve kat’i bilançosu genel kurula tevdi edilemediği için ticaret sicilinden terkin işlemi yapılamayan şirket ve kooperatifler. 

Ancak, eğer bu şirketlerin davacı veya davalı sıfatıyla devam eden davaları var ise, kolay tasfiye imkanından faydalanamazlar. Ayrıca, yukarıda sayılanlar dışında kalan anonim ve limited şirketler ile kooperatifler de kolay tasfiye imkanından faydalanamazlar.

Kolay tasfiye uyarınca yapılacak tescil ve kayıt silme işlemleri her türlü harçtan, bu işlemler için düzenlenecek kağıtlar damga vergisinden müstesnadır. Ayrıca, anılan madde kapsamında Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanacak olan ilânlardan da herhangi bir ücret alınmayacaktır.
Gayrifaal anonim ve limited şirketler ile kooperatiflerin kısa yoldan tasfiyelerinde, ilk aşamayı, bu imkandan faydalanacak olan anonim ve limited şirketler ile kooperatiflerin tespiti oluşturur. Bu amaçla, kolay tasfiye imkanından faydalanacak olan şirket ve kooperatifler; ilgili ticaret sicili müdürlüğünce re’sen veya herhangi bir kişi, kurum veya kuruluş tarafından kanıtlarıyla birlikte yapılacak bildirimleri de kapsayacak şekilde, ticaret sicili kayıtları üzerinden yapılacak incelemeyle tespit edilir. 

Bu tespit Ticaret Sicili müdürlükleri tarafından aylık olarak resen yapılır. Ticaret Sicili müdürlüklerince resen yürütülen çalışmalar sırasında; herhangi bir kişi, kurum ya da kuruluş tarafından yukarıdaki durumları kanıtlarıyla müdürlüğe bildirilen şirketler de belirlemeye dahil edilir. Fakat, ilgili kişiler tarafından yapılacak bu bildirimlerde şirketin ya da kooperatifin davalı veya davacı sıfatıyla devam eden davalarının bulunmadığına ilişkin yazılı beyanın da Müdürlüğe verilmesi gerekir.

Ancak, kapsam dahilinde olan şirketlerin bu konuda panik yaşamasına gerek yoktur. Zira, tasfiye işlemlerinin 1 Temmuz 2014 tarihine kadar tamamlanması şart değildir. Önemli olan 1 Temmuz 2014 tarihine kadar madde kapsamına girmektir ve belirttiğimiz üzere bu konudaki işlemler ticaret sicili müdürlükleri tarafından yerine getirilecektir. Fakat, ticaret sicili müdürlüklerinin iş yoğunlukları nedeniyle gözden kaçırabileceklerini düşünerek, kapsam dahiline giren şirketler ile kooperatiflerin, ticaret ve sanayi odalarının internet sayfalarında yayımlanan listede adları yer almıyor ve kendilerine ihtar mektubu da gelmemişse, bulundukları yerdeki ticaret sicili müdürlükleri ile iletişime geçmelerini ve durumlarını ispat edici belgelerle birlikte müracaat etmelerini tavsiye etmekteyiz.