Küresel krize Bursa penceresinden bakmak
BURSA'DAN / Ömer Faruk ÇİFTÇİ
Amerika'da mortgage piyasasındaki dalgalanma sonrası başlayan, bankalarla başlayıp ülkeleri dahi iflasa sürükleyen küresel kriz ülkemizde de endişe ile takip ediliyor. Dünyayı yangın yerine çeviren krizin boyutu ve bundan sonra olacaklar konusunda kaygılanan Bursalı sanayiciler de Bursa Sanayicileri ve İşadamları Derneği'nin (BUSİAD) düzenlediği 'Küresel Krizi Yönetmek' konulu panelde içinde bulunulan duruma uzmanların gözüyle baktılar.
BUSİAD Başkanı Arif Özer'in moderatörlüğünde düzenlenen panelde Merkez Bankası Banka Meclisi Üyesi Prof. Dr. İlker Parasız, BUSİAD Genel Sekreteri Prof. Dr. Ali Ceylan ve TEB Marmara Bölge Müdürü Ayhan Albeyoğlu görüşlerini katılımcılarla paylaştılar.
Merkez Bankası Banka Meclisi Üyesi İlker Parasız'ın konuşmalarında iki konu dikkat çekiciydi. Birincisi yaşanan krizde ABD'nin tek çıkış yolunun kamu harcamalarına yönelmesi gerektiğiydi. Kamu harcamaları dediğimizde ilk aklımıza gelenler yol, su, elektrik, metro, ulaşım. Bu konularda yeterli altyapıya sahip ABD'de geriye ne kalıyor? Savunma sanayii. Yani ABD bu paraları savunma sanayiine harcayarak ancak bu durgunluktan kurtulabilir. Parasız'ın öngörüsü tutarsa ABD korkarım yakın zamanda yeni bir savaş başlatacaktır.
Parasız'ın açıklamalarında öne çıkan ikinci konu ise MB'nin yüksek faiz uygulamasının krize kalkan olduğu görüşüydü. Sizlerin de bildiği üzere Merkez Bankası bugüne kadar hep faizleri yüksek tutmasından dolayı eleştirildi. Sanayiciler özellikle dövizin aşağı geldiği dönemlerde MB'den faiz indirimi talebinde bulundular. Ama bugün gelinen noktada Parasız'a göre Türkiye yaşanan krizden daha az etkilendiyse ya da etkilenecekse bunun nedeni yüksek faiz uygulamasıdır.
Bu tespitlerden sonra Parasız, bugünlerde en çok ihtiyacımız olan şeyin soğukkanlılığımızı kaybetmemek olduğunu belirtiyor. Kapalı devre ortamlarda krizin tüm ayrıntıları ile konuşulabileceğini ancak açık ortamlarda bundan kaçınılmasını isteyen Parasız, 'Piyasalar güven esasına göre yönetilir. Piyasalarda güven ortamını sarsacak eylem ve söylemler hiç kimseye yarar sağlamayacaktır' diyor.
Kriz var mı?
Elbette var.
Bu kriz bizi etkileyecek mi?
Tabii ki etkileyecektir.
Bizim yapmamız gereken mümkün olduğunca bünyemize göre tedbirler almaktır. Neler olduğunu buradan sıralamayacağım. Zira Cumhuriyet tarihi boyunca birçok kez krizle yoğrulmuş bir toplumun fertleri olarak yeterince tecrübe sahibi olduğumuz inancındayım.