MB'nin brüt döviz rezervi tarihi zirvesinde
Altın dahil brüt döviz rezervlerinde haftalık bazda 2,3 milyar dolarlık artışta TL'deki değerlenme, ay sonu bilanço ayarlaması ve muhtemelen bankaların rezerv opsiyon kullanım oranını artırması etkili oldu.
İSTANBUL - Merkez Bankasının (MB) altın dahil brüt döviz rezervleri 117 milyar dolar seviyesine yaklaştı. MB verilerinden derlenen bilgilere göre, altın dahil brüt döviz rezervleri 2 Kasım 2012 tarihi itibariyle tarihin en yüksek seviyesini görerek 116 milyar 954 milyon dolara yükseldi.
Merkez Bankası döviz rezervlerindeki artışa ilişkin bilgi veren Odeabank Ekonomik Araştırma Müdürü İnanç Sözer de, 26 Ekim - 2 Kasım 2012 tarihleri arasında brüt döviz rezervlerinde haftalık bazda 2,3 milyar dolarlık artışta TL'deki değerlenme, ay sonu bilanço ayarlaması ve muhtemelen bankaların rezerv opsiyon kullanım oranını artırmasının etkili olduğu söyledi.
ROK, otomatik stabilizatör konumunda
Rezerv opsiyon mekanizmasının (ROK) TL'nin aşırı değerlendiği veya değer kaybettiği dönemlerinde otomatik stabilizatör görevi üstlenerek, TL volatilitesinin görece düşük kalmasına katkıda bulunduğunu ifade eden Sözer, şunları kaydetti:
"Türkiye'ye özgü olan bu para politikası aracı, bu açıdan oldukça değerli ve etkin. Hatırlatmak gerekirse mekanizma ile bankalar görece yüksek maliyetli TL cinsi zorunlu karşılıkların bir kısmını cari gündeki kura bölerek, döviz olarak Merkez Bankası'na veriyor. Dolayısıyla, TL değerlendikçe bankalar daha fazla dövizi Merkez Bankasına vererek, Merkez Bankasının döviz rezervlerinde artış sağlıyor. TL değer kaybettikçe Merkez Bankasına verdikleri dövizi geri alıyor.
Bu yapı önümüzdeki yakın dönemde döviz rezervlerinde daha fazla artış sağlayacak, dünyada bir şok olup da TL değer kaybettiğinde ise döviz rezervleri azalırken, bankaların döviz likiditesi artarak TL'nin değer kaybını sınırlayacak. TL'nin seyrine ilişkin öngörülebilirliği artıran bu durumun, reel sektör ve piyasa oyuncuları tarafından iyi anlaşılması önemli."
Altın dahil brüt döviz rezervleri 10 yılda yüzde 339,6 oranında arttı
Bu arada, Merkez Bankası 16 Ağustos 2012 tarihli Para Politikası Kurulu kararıyla ilk kez rezerv opsiyon katsayısı (ROK) mekanizmasını uygulamaya başladı. Banka, finansal istikrarı desteklemek amacıyla TL zorunlu karşılık yükümlülüklerinin ilk yüzde 40'lık dilimine denk gelen tutara ilişkin ROK'un "1,1"e yükseltmesine karar verdi.
Merkez Bankası 18 Eylül'de küresel piyasalardaki son gelişmeleri dikkate alarak finansal istikrarı desteklemek amacıyla bütün dilimlere ilişkin ROK'ları "0,2" puan ve 18 Ekim'de de "0,1" puan artırdı.
Altın dahil brüt döviz rezervleri 3 Ağustos'ta 100 milyar doların üzerine çıkarak, 103,1 milyar dolara yükselen Merkez Bankası, 1 Kasım 2002 yılında 26 milyar 605 milyon dolar düzeyinde olan altın dahil brüt döviz rezervleri 10 yıllık dönemde yüzde 339,6 oranında artarak 116 milyar 945 milyon dolara ulaştı.
Banka'nın, 2011 yıl sonunda 88 milyar 218 milyon dolar olan altın dahil brüt döviz rezervleri 2 Kasım'da ise yüzde 32,6 oranında arttı.