Merkez bankaları para politikaları ve piyasalar
Uraz ÇAY - SAXO CAPITAL
Japonya merkez bankasının temmuz ayı toplantısında piyasa beklentilerinin oldukça altında kalarak sadece borsa yatırım fonlarındaki alım miktarını yıllık bazda iki katına çıkarması para politikalarında (ağırlıkla tahvil alım programları olmak üzere) sona mı yaklaşıldı sorusunu karşımıza çıkarmıştı. Japon on yıllık getirilerinin 2003’den beri en kötü dört günlük performansı sergilemesi ve nerdeyse eksi getiriden “sıfır” getiriye geçmesi ve BoJ’un uyguladığı politikaları eylül ayında kapsamlı değerlendireceğini belirtmesi para politikalarının sınırlarına yaklaştığı spekülasyonlarının en önemli göstergelerindendi. Avrupa tarafında ise aynı hafta endekslerdeki düşüşe paralel tahvil getirilerindeki yükseliş piyasadan likiditenin çekildiğine dair (ağırlıklı olarak merkez bankalarının sunduğu likiditenin) bir diğer fiyatlamasıydı. Taaki, geçtiğimiz hafta İngiltere M.B. başkanı Mark Carney Brexit sonrası politikalarını açıklayıncaya kadar. BoE politika faizinde 25 baz puan azalttım, mevcut alımlarına ek altı ay boyunca ayda altmış milyar pound devlet tahvili alımı, on sekiz ay boyunca ayda on milyar pound “İngiltere için stratejik öneme sahip” şirket tahvili alımı ve bankaların faiz indiriminden olumsuz etkilenmemesi/tüketicilere faiz indirimini sağlayabilmeleri için yüz milyar pound fonlama. BoE’nin açıkladığı bu parasal gevşeme paketi sonrası Avrupa endeksleri İngiltere FTSE 100 endeksi önderliğinde yükselirken 24 haziran günü (Brexit’in ertesi günü) açılış yaptığı seviyelerden en az 10% yukarda. Avrupa tahvil getirilerindeki BoJ sonrası yükselişte, BoE’nin paketi sonrası tekrardan düşüşe geçerek İspanya (iki genel seçim sonrası hala hükümetin kurulamamasına karşın) ve İtalya (bankacılık sistemindeki yüksek sorunlu kredilere rağmen) on yıllıklarında rekor düşük seviyeler görüldü. Alman on yıllıkları ise 2015 Nisan ayından beri ilk defa Japonya on yıllıklarının altında bir seviyede kapanış gerçekleştirdi. Belki gerçekten BoJ kullandığı para politikalarında sınırlara çok yaklaştı, zaten gelişmiş ülke M.B. başkanlarının ortak olarak her basın toplantısında kullandığı cümle “Mali politikalarda da büyüme yanlı destekleyici adımlar atılmalı”, belki de Eylül ayında devlet tahvilleri alımında daha fazla ilerleyemeyeceğini açıklayacak ancak global bazda para politikaları sınırlarına gelindiğinden bahsetmemiz için erken olduğu Carney tarafından kanıtlanmış oldu. Kısacası cephane hala var ama destek kuvvet olarak hem mali hem de yapısal reformlar global büyüme için artık gelmeli.