Meyve-sebzeye doyduk

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2013-2014 dönemine ilişkin Bitkisel Ürün Denge Tablolarını açıkladı. Tablolarda ürünlerin yeterlilik dereceleri yer aldı. Yeterlilik derecesi bir bölgenin iç üretiminin o bölgenin talebini ya da yurtiçi kullanımını ne ölçüde karşılayacak durumda olduğunu gösteriyor. Yurtiçi kullanım değerin 100'den küçük olması, üretimin yurtiçi talebi tam olarak karşılayamadığı durumu temsil ediyor. 100'den büyük olan bir değer de, normal iç ihtiyaçları geçen, ihraç edilebilir veya stoklanabilir miktarların varlığını gösteriyor. 

Buna göre, "Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürünler" kategorisinde en yüksek yeterlilik derecesi, yüzde 101.8 ile buğdayda gerçekleşti. Toplam tahıl ürünlerinde 2013-2014 piyasa döneminde yurtiçi üretimin yurtiçi talebi karşılama oranı ise yüzde 98.8 oldu. Yem sanayiinin en önemli girdilerini oluşturan arpanın yeterlilik derecesi yüzde 100.8, mısırın ise yüzde 86.1 olarak gerçekleşti. Tüketimin fazla olduğu nohutun yeterlilik derecesi yüzde 96.6 olurken, patateste yeterlilik derecesi yüzde 101.2, yurtiçi talebin büyük kısmının ithalat ile karşılandığı yağlı tohumlar ürün grubundan ayçiçeğinde yüzde 59.1, soyada yüzde 9.9 ve kolzada yüzde 27.7 olarak belirlendi. 

Toplam şeker üretiminin büyük kısmı yurtiçinde tüketildi, şekerin yeterlilik derecesi yüzde 109.2 olarak gerçekleşti. 

Yeterlilik derecesi en yüksek sebze taze soğan 

Toplam sebze ürünlerinde, 2013- 2014 piyasa döneminde yurtiçi üretimin, yurtiçi talebi karşılama derecesi yüzde 107.1 oldu. Sebze arzının büyük bir kısmı yurtiçinde tüketilirken, sadece yüzde 7'lik bölümü ihraç edildi. Kök ve yumru sebzeler grubundan taze soğan yüzde 141.5 ile en yüksek yeterlilik derecesine sahip iken, bunu yüzde 113.3 ile kuru soğan ve yüzde 108.2 ile havuç izledi. 

Meyvesi için yetiştirilen sebzeler grubunda, toplam sebze üretiminde en büyük paya sahip domatesin yeterlilik derecesi yüzde 112.3 olarak gerçekleşti. Bunu yüzde 108.8 ile hıyar, yüzde 108.4 ile biber takip etti. 

Baklagil sebzeleri grubunda, yeterlilik derecesi, baklada yüzde 101.9 ve bezelyede yüzde 100.5 oldu. En düşük yeterlilik derecesi ise yüzde 100.2 ile taze fasulyede görüldü. 

İncirin yeterlilik derecesi yüzde 1524 

Sert kabuklu meyvelerde, 2013- 2014 piyasa döneminde en yüksek yeterlilik derecesi yüzde 586.1 oranı ile fındıkta gerçekleşti. Sert kabuklular grubunda yer alan ve kendine yeterli olan diğer ürünler ise yüzde 110.8 ile kestane ve yüzde 106.6 ile antepfıstığı oldu. 

Turunçgiller grubunda yer alan meyvelerin tamamında kendine yeterliliğin olduğu görüldü. Turunçgiller üretiminde en düşük paya sahip greyfurtun yeterlilik derecesi yüzde 490.9 olurken, limonda yüzde 272.8, mandalinada yüzde 225.5 ve portakalda yüzde 121.6 olarak gerçekleşti. 

Diğer meyveler grubunda yer alan, kendine yeterliliğin oldukça yüksek olduğu ürünlerden incirin yeterlilik derecesi yüzde 1524.2, kayısının yüzde 369.2, narın yüzde 165.6, üzümün yüzde 130.1, elmanın yüzde 130.2 ve muzun yüzde 49.9 olarak belirlendi. 

Toplam çay arzının büyük bir kısmı yerli üretimden karşılandı, çayın yeterlilik derecesi yüzde 99.8 oldu.