Onaylanmış kişi statü belgesinde sona gelindi, YYS’nin farkında mıyız?

Şubat 2013’te gümrük işlemlerinin kolaylaştırılması yönetmeliği ile başlayan Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası (YYS ) sürecinde son noktaya gelindi. Öncesinde, bir nevi güvenilirlik belgesi olan A ve B sınıfı onaylanmış kişi statü belgesiyle (OKSB) gümrük işlemlerini devam ettiren dış ticaret firmaları, 01.01.2017’den sonra farklı bir sistemle işlemlerini devam ettirecektir. Dış ticaret firmalarının bu tarihe kadar, OKSB’nin bir üst aşaması olarak ifade edilen hatta ilave kolaylaştırmaların ve ayrıcalıklı konumun yönetmelik maddeleriyle sabitlendiği YYS’yi alamamaları halinde büyük bir sıkıntı yaşayacağı düşünülebilir. Ülkemizde hali hazırda 800 civarında A ve B sınıfı OKSB’si olan firma varken şu ana kadar lojistik firmaları haricinde 24 firmanın YYS almış olması konunun öneminin iyi anlaşılamadığını gösteriyor. YYS alım süreci, OKSB alım sürecinden çok farklı işlemektedir. Bazı noktalarda daha kolay şartlar bazı noktalarda ise daha zor şartları vardır. Ülke genelinde A ve B sınıfı OKSB’si olan firmaların YYS taleplerine bakıldığında şu düşünce ortaya çıkmaktadır: “Mevcut sistem devam etseydi YYS alma talebimiz olmayacaktı, o halde A ve B sınıfı OKSB’yi aynı ölçüde kullanabileceğimiz bir belge talep ediyoruz” şeklindedir. Dolayısıyla YYS çalışması yaparken, referans ve hareket noktası bu düşünce olmalıdır. Yani OKSB’deki mavi hat yerine YYS’deki yeşil hat istenmelidir. Böylece hazırlık süreci biraz daha hızlanmış maliyetler de artmamış olur. Ayrıca OKSB almak için gerekli olan milyon dolarlık ihracat veya dış ticaret hacmi koşulları YYS’de yoktur. Yani YYS için gerekli olan mali yeterlilik, ticari kayıtların izlenebilirliği, bilgi güvenliği gibi konularda yeterli olan firmalar için rakamsal bazdaki engel de kalkmış oluyor. Sonuç olarak zamanın daralması nedeniyle son günlerde YYS çalışmalarının hız kazandığı görülürken sene sonuna kadar önemli sayıda firmanın başvurularını tamamlayacağını düşünülebilir. Başvurularını tamamlayamayanların ise süre uzatım talepleri olacaktır. Ancak Bakanlık ek süre talebini olumlu karşılasa dahi vereceği ek süreyi minimal düzeyde tutacağını tahmin ediyoruz.