Oxford'un mikroskopu Hacettepe'de üretiliyor

ANKARA - Hacettepe Teknokent bünyesinde Ar-Ge çalışmalarını sürdüren firmanın ürettiği nano boyutlarda görüntüleme sağlayan mikroskoplar, aralarında Oxford, Harvard ve MIT gibi okulların bulunduğu dünyanın ilk 100 üniversitesinden 15'inde kullanılıyor.

 

Türkiye'nin ilk nanoteknoloji firması olan NanoManyetik Bilimsel Cihazlar Firması Genel Müdür Yardımcısı Münir Dede, uç mikroskoplarının en yaygın üyesi olan atomik kuvvet mikroskoplarının (AKM) Türkiye'deki tek, dünyadaki sayılı üreticilerinden olduklarını söyledi.

 

 

Türk mühendislerle yaptıkları Ar-Ge çalışmalarının ardından geliştirdikleri AKM'yi dünyaya tanıttıklarını ve ülkeye döviz girdisi sağladıklarını belirten Dede, kan hücresinden cep telefonu kamerasının piksellerine kadar her şeyin bu mikroskoplarla inceleyebildiklerini bildirdi.

 

 

AKM'lerde kabaca yüzeye yaklaştırılan bir sonda ya da tarayıcı ile yüzeyin farklı fiziksel ve kimyasal özelliklerinin incelenebildiğini anlatan Dede, şunları kaydetti:

"Atomik kuvvet mikroskoplarının çalışma prensibi basit ve 1986'dan beri bilinen bir yöntem. Yüzeye yaklaştırdığınız ucun yüzeyle etkileşime girmesi ile oluşan kuvvetleri ölçüyorsunuz. İnteraksiyon kuvvetini ölçüyorsunuz, yüzeyde bu sondayı yavaşça dolaştırarak topografisi veya farklı özellikleri hakkında bilgi alabiliyorsunuz. İlk ticari AKM, 1989'da yapıldı. Türkiye'de muadili olarak adlandırılabilecek ilk örnekleri ise 1990'da yapıldı. 2005 yılında da ilk ticari AKM, Türkiye'de üretildi."

 

 

Dede, "ezAFM" ismini verdikleri ve dünyada büyük ilgi gören ürünün ise mevcut ürünlerin rafine edilmiş hali olduğunu söyledi. Kompakt ve taşınabilir mikroskobun özelliklerini de anlatan Dede, "Ürünün ucuz olmasının sebebi seri üretime uygun yapılması" diye konuştu.

 

Tasarım ve imalatının 2 yıl süren mikroskobun fiyatının 15-24 bin dolar arasında değiştiğini anlatan Dede, şöyle devam etti:

"Standart bir atomik kuvvet mikroskobu bugün 70-80 bin dolarlara mal olabiliyor ve herkesin satın alabileceği cihazlardan değil. Bunu herkesin kullanabileceği hale getirmek için kaliteden ödün vermeden fiyatını düşürmek gerekiyordu. Biz iyi bir optik mikroskop fiyatına yakın fiyatta bir AKM tasarlayıp bunu özellikle sadece üniversiteler ve araştırma enstitüleri değil liselerde de kullanılabilecek hale getirdik."

Nano teknolojinin çok geniş bir kavram olduğunun altını çizen Dede, "Nano teknoloji çeşitli aletlere ihtiyaç duyuyor. Bir ürün ya da malzeme geliştirirken, tasarım yaparken yaptığınız şeyin gerçekten istediğiniz gibi olup olmadığını size söyleyecek birtakım cihazlara ve ölçüm yöntemlerine ihtiyaç var. AKM bu ölçüm yöntemlerinden birisi" görüşünü dile getirdi.

Münir Dede, ürettikleri mikroskopların aralarında Oxford, Harvard ve MIT gibi üniversite ve araştırma kuruluşlarının da olduğu dünyanın ilk 100 üniversitesinden 15'inde tercih edildiğini bildirdi.