"Hep başka yerlerde top oynadınız"

İSTANBUL - Deniz Ticaret Odası (DTO) Yönetim Kurulu Başkanı Metin Kalkavan, gemi inşa, denizcilik sektörünün Sanayi Strateji Belgesi'nde yer almamasını "hata" olarak tanımladı.

Kalkavan, Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün'ün konuk olarak katıldığı DTO Meclis Toplantısındaki konuşmasında, sektörün 2002-2008 arasında çok iyi bir dönem geçirdiğini dile getirerek, toplam bankacılıktaki portföylerinin, 350 milyon dolardan 5,5 milyar dolara çıktığını kaydetti.

Libya, Tunus, Mısır'da yaşananların, en fazla orada iş yapan müteahhitleri, daha sonra kendilerini yani taşımacılık sektörünü etkilediğini belirten Kalkavan, özellikle Akdeniz, Karadeniz arasında çalışan filonun ivme kaybettiğini anlattı.

Kalkavan, Sanayi Strateji Belgesi'nde yer almamalarını eleştirerek, şunları söyledi:

"İster kabul edin ister etmeyin, Türkiye'de ağır sanayi yatırımlarında en büyük yatırımı biz yapıyoruz. Otomotiv dahil. En büyük katma değeri bu sektör üretir, yüzde 55 katma değer üretir. Sayın bakanlarımıza söylediğimizde, 'Etiniz ne, budunuz ne?' diye soruyorlar. İhracat 2 milyar 600 milyon dolar dediğimizde, 'e yüzde 2'siniz' diyorlar. Ama yüzde 100'ler, yüzde 2'lerden oluşuyor. Yan sanayimiz bu sektörde ha deseniz kapatamayacağız bir sektör. Kapatması bile uzun zaman alacak çünkü sektör yatırımlarının çoğunu tekstil gibi toprağın üstünde atölyeler kurarak değil, toprağın altına büyük demirler, çimentolar yatırarak esas toprağın içini yapıyor."

Bizim sahaya da bekleriz

Bakan Ergün göreve geldiğinden bu yana ilk kez bir araya geldiklerinin altını çizen Kalkavan, "adam yerine konmayı", problemlerinin ne olduğunun sorulmasını isteklerini ifade etti ve "Biz, koskoca bir sektör olarak sizin sanayi stratejinizde yer almıyorsak burada bir hata vardır" diye konuştu.

Kalkavan, sektöre ilgi gösterilmesini isteyerek, "Sayın Bakanım, hep başka yerlerde top oynadınız, bizim sahaya da bekliyoruz" dedi.

Sektöre nefes aldırmıyorsunuz

Kalkavan, iç bölgelerde sanayi yatırım yapılması için çeşitli teşvikler sağlandığına değinerek, şöyle devam etti:

"Hazır araziyi bedava verdiğiniz yerler var. Bize deniz veriliyor. Doldurması bizden, içinin demirinin koyması bizden, onu kullanılır hale getirmek bizden. Her şey bizden. Kalkıp bir de 3-5 para alınmaz. Bugün tersanelerde istenen rakam, 10-20 lira arası dediğimiz, kanunda bize uygulanan yönetmelikte kenar tesislerin kullanımında Milli Emlakın tahsis ettiği, normalde emlak vergi değerlerinin yüzde 1'inden az olamaz diye bir rakam. Tuzla'ya gidin orada 500 lira.

500 lira dediğiniz zaman 5-5,1 lira geliyor. 10-20 lira nereden çıkıyor? Böyle baktığımızda hem deniz alıyoruz, hem üstünü donatıyoruz. Bazı ülkelerde, denizi alıp üstünü donatıp kullanım hakkını veriyor. Biz de hem dolduracağız, hem aldığımızda kira ödemesi başlayacak, hem onu bitirdiğimizde hediye edeceğiz, belli bir süre sonra devlete bağışlayacağız. Bu, ne 'yap-işlet-devret'e giriyor, 'yap-işlet-devret'te kira yok, ne 'yap-işlet-devamet'e giriyor. Biz sanayiciyiz, başka bir yere götürmüyoruz. Sektör çöktü, sektör zarar ediyor. Üstüne böyle maliyetleri bindirdiğinizde bu sektöre nefes aldıramıyorsunuz."

"Ömürleri o kadarmış"

Türkiye Gemi İnşa Sanayicileri Birliği (GİSBİR) Başkanı Murat Bayrak da tersanelerde 10 yılda 130 kişinin ölümüyle ilgili, "Ölmeleri için değil iş, aş için işe almıştık. Ancak ömürleri o kadarmış, vefat ettiler. Kasten öldürmüşüz gibi bir hava içine girildi" dedi.

Bayrak, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının bu konuda çeşitli olumsuzluklar yarattığını savundu.

Gemi ve Yat İhracatçıları Birliği Başkanı Başaran Bayrak da taleplerinden bazılarını, "gemi inşaat ve ihracatına verilen teşviklerin hayata geçirilmesi", "ARGE desteklerinin profesyonel gemi ve yat inşaatına uygulanmasına kolaylık getirilmesi" şeklinde sıraladı.