"Orpheus Mozaiği" evine döndü

İSTANBUL - Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, Dallas Sanat Müzesi tarafından iade edilen MS 194 yılına tarihlenen "Orpheus Mozaiği"nin bir süre İstanbul Arkeoloji Müzeleri'nde sergileneceğini, sonra da ait olduğu yere Şanlıurfa Müzesi'ne taşınacağını belirterek, "Ülke dışında ne varsa alıp getirmeye çalışıyoruz, tabii takip ettiğimiz yeni eserler de var" dedi. 

 

Günay, 3 Aralık'ta Dallas Sanat Müzesi yetkilileriyle imzalanan mutabakat zaptı ile iadesi sağlanan ve 6 Aralık'ta Türkiye'ye getirilen "Orpheus Mozaiği"ni, İstanbul Arkeoloji Müzeleri'nde tanıttı. 

 

Bakanlığının son zamanlarda ilgi uyandıran çalışmasının, yasa dışı yollarla yurt dışına çıkarılan eski eserlerin yeniden Türkiye'ye kazandırılması olduğunu belirten Günay, basın mensuplarının ve kamuoyunun duyarlılığından son derece memnun olduğunu söyledi. 

Bu duyarlılık arttıkça hem dışarıdaki eserlerin alınma hem de içerideki bazı kaybolmuş ama bir yerlerde olan eserlerin bulunma sürecinin hız kazanacağını belirten Günay, Boğazköy'den, 90 küsur yıl önce götürülen Boğazköy Sfenksi'nin ülkeye dönüşünün kamuoyunun ilgisini uyandıran ilk büyük olay olduğunu, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın uçağıyla Amerika'dan getirdiği Herkül Heykeli'nin üst yarısının da dikkati artırdığını anlattı. 

 

Günay, daha sonra İznik Çinileri ile Troya hazinelerinin de geldiğini ifade ederek, "Uşak'tan kaçırılan Kanatlı At'ın iade kararını aldık, inşallah ülkemize gelişini yakın bir tarihte hep beraber yaşayacağız" dedi. 

 

Son 5 yıl içinde 4 bine yakın eserin ülkeye getirildiğini belirten Günay, "Buna, gayretlerimizin, önemli bir ivme kazandırdığını düşünüyorum. Çünkü, önceki 4-5 yıl içinde bu rakam binler civarındaydı. Ondan önceki 4-5 yıl içinde, hatta 10 yıl içinde yine binler civarındaydı. Son 15 yılda, 2007'den bizden önceki dönemde getirilen eser sayısı kadar eser getirildi. Rakamlar burada beni doğruluyor" diye konuştu. 

 

Bakan Günay, 2002-2012 yılları arasında 4 bin 113 eserin ülkeye kazandırıldığını, bunun 3 bin 697'sinin 2007'den sonraki rakam olduğunu söyledi. 

Bunların bir kısmını büyük boyutlu ve görselliği olan eserlerin, bir kısmını da sikkelerin oluşturduğunu ifade eden Günay, eserlerin ülkeye geri kazandırılması çalışmaları sırasındaki üsluplarının önemli olduğuna dikkati çekerek, "Ülke dışında ne varsa alıp getirmeye çalışıyoruz, tabii takip ettiğimiz yeni eserler de var. Bunu da diplomatik bir nezaket anlayışı içinde gerçekleştirmeye çalışıyoruz. Herhangi bir dava sürecine yol açmamaya, maddi bir karşılık fazlaca sarf etmemeye çalışarak" ifadesini kullandı. 

 

Günay, Dışişleri ve Adalet Bakanlığı ile işbirliği içinde çalıştıklarını, getirdiklere eserlerde THY'nin sponsorluk yaptığını anlattı. 

Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, eserlerin ait oldukları ülkelere geri verilmesinin etik bir mesele olduğunu ifade ederek, bir anlamda, arkeoloji dünyasının bir süredir unuttuğu etik kavramını, yani çalıntı eserleri ait olduğu ülkeye kazandırılması konusunu gündeme getirdiklerini kaydetti. 

 

Çalışmalarının bölgede önemli bir duyarlılığın oluşmasında etkili olduğuna dikkati çeken Günay, "Çeşitli ülkelerle bu konuda anlaşmalar ve görüşmeler yapıyoruz. Attığımız imzalar var. Geçenlerde Bulgaristan'a giderek 19 eseri, aldık ve getirdik" diye konuştu. 

 

Mozaik, Şanlıurfa Müzesi'ne taşınacak

Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, "Orpheus Mozaği" hakkında da bilgi verdi. Mozaiğin 1998'de Şanlıurfa'dan götürüldüğünü belirten Günay, 1999'da Türkiye'nin bir müzayedede buna müdahale etmeye çalıştığını dile getirdi. Dallas Müzesi Başkanı'nın envanterlerinde böyle bir eser olduğunu tespit ettiğini ifade eden Günay, başkanın kaynağı araştırmaya başladığını aktardı. 

Şanlıurfa Cumhuriyet Başsavcılığı'nın eserin geri getirilmesi konusunda mücadele ettiğini anlatan Günay, eserde sadece bir yerde ufak bir deforme olduğunu, restorasyonun neredeyse mükemmel yapıldığını bildirdi. 

Eserin, insanların evini ne kadar güzel süslediğinin göstergesi olduğunu kaydeden Günay, herkesin buna dikkat etmesi gerektiğini ifade etti. 

Günay, eserin üzerinde yapanın isminin bulunmasının ayrı bir önemi olduğuna da değinerek, eserin İstanbul Arkeoloji Müzeleri'ne şimdilik emanet edildiğini söyledi. Şanlıurfa Müzesi açıldığı zaman mozaiğin ait olduğu yere gideceğini ifade eden Günay, eserlerin kazandırılması konusunda çaba gösterenlere teşekkür etti. 

 

Yoros Kalesi'nin kitabesini de basına tanıttı

Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, basın mensuplarına daha sonra geçen günlerde Beykoz'da bir evin ahırında bulunan Yoros Kalesi'nin kitabesi tanıttı. 

Kitabe hakkında kazı başkanı bilgiler verirken Bakan Günay da sık sık araya girerek eklemeler yaptı. 

Eserin bir hayvan barınağında bulunduğu bilgisinin verilmesi üzerine Bakan Günay, "Halkımız nasıl muhafazaya almış görüyorsunuz" dedi. 

 

Orpheus Mozaiği

MS 194 yılına tarihlendirilen eser, Şanlıurfa sınırlarından kaçırılmasının ardından Dallas Sanat Müzesi'nce 1999'da bir müzayededen 85 bin dolara satın alındı. 

Müze yetkililerinin, eseri gönüllü olarak Türkiye'ye iade etme kararını, yabancı kuruluşlarla vardıkları değişim anlaşması planı uyarınca aldıkları belirtildi. 

Orpheus Mozaiği'nin Şanlıurfa yakınlarındaki tarihi Roma kenti Edessa'da bir binanın yer dekorunda kullanıldığı tahmin ediliyor. Eserde, Orpheus'un vahşi hayvanları evcilleştirmesi konu ediliyor.