"Sınırdan mayın temizlemenin maliyeti açıklanamaz"

ANKARA - Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, Suriye sınırındaki mayınlı arazilerin temizlenmesinin yaklaşık maliyetinin Maliye Bakanlığı metotlarıyla tespit edildiğini belirterek, ancak mevzuat gereği bunun açıklanamayacağını söyledi.

TBMM Genel Kurulunda, Suriye sınırındaki mayınlı arazilerin temizlenmesine ilişkin kanun tasarısının 4. maddesi üzerinde milletvekillerinin sorularını yanıtlayan Gönül, MHP'li milletvekillerinin mayınların temizlenmesinin yaklaşık maliyetini sorması üzerine, yaklaşık maliyetin, Maliye Bakanlığı metotlarıyla tespit edildiğini ifade ederek, "Ancak bu açıklanamaz" dedi.

İhale Kanununun ilgili maddesini okuyan Gönül, "İhale Kanununun getirdiği önemli bir değişikliktir. 44 yılın neye göre tespit edildiği kendisine aittir. Kabul ettiğiniz takdirde, ihaleye çıkıldığında muayyen bedel açıklanmayacaktır" diye konuştu. 

Gönül, MGK müzakereleri ve kararlarının gizli olduğunu kaydederek, "Genelkurmayın konuyla ilgili görüşleri de  Başbakanlığa eminim ki iletilmiştir. Bu konuda açıklama yapacak olan Başbakanlık ve Genelkurmay Başkanlığının  kendisidir" dedi.

Türkiye ile Gürcistan ve Bulgaristan sınırlarındaki mayınların temizlenmesine henüz başlanmadığını, çalışmaların hazırlık aşamasında olduğuna işaret eden Gönül, "Önümüzdeki asıl büyük meseleyi çözmeden oranın temizleneceğini sanmıyorum" ifadesini kullandı.

Tartışma

AK Parti Kilis Milletvekili Hasan Kara'nın madde üzerindeki konuşması sırasında tartışma yaşandı. Görüşmeleri yakından takip ettiğini belirten Kara'nın, "Bir çok arkadaş mayınlı araziyi görmemiş gibi konuşuyor" demesine, CHP ve MHP milletvekilleri tepki gösterdi.

Kara, "Benim yaşadığım, doğup büyüdüğüm yer orası... Mayınlı arazi 20-30 yıldır Suriyeliler tarafından kullanılıyor. Bilip bilmeden konuşuyorsunuz. Yıllarca korku dünyası oluşturmuşsunuz ve bu korku dünyası öyle bir hale gelmiş ki Suriye'den korkar hale gelmişiz. Mayın döşemişiz, bu yetmemiş dikenli tel çekmişiz, bu da yetmemiş askerleri sınıra dizmişiz. Bugün Kilis'e, Antep'e gittiğinizde, 'biz buraya milyarlarca parayı niye harcamışız' dediğiniz zaman Kilis'tekiler de Antep'tekiler de size güler" diye konuştu.

CHP Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz'ün kendisine laf atması üzerine Kara, "Millet neyin ne olduğunu biliyor. İnsanlar mayınların temizlenmesini bekliyor" dedi.

Bu sırada MHP ve CHP milletvekillerinin Kara konuşurken laf atmasına, Komisyon sırasında oturan AK Parti Kütahya Milletvekili Hasan Fehmi Kinay ayağa kalkarak tepki gösterdi. Başkanvekili Nevzat Pakdil, Kinay'ı uyarırken, tartışmanın sürmesi üzerine birleşime ara verdi. Tartışma, verilen arada da sürdü. MHP sıralarına doğru yürümek isteyen Kinay'a, TBMM İdare Amiri Sırrı Sakık ile AK Parti Grup Başkanvekili Nurettin Canikli engel oldu.

Verilen aranın ardından konuşmasını sürdüren Kara'nın, "O toprakların tamamı, Kurtuluş Savaşı'nda benim dedemin ve diğerlerinin kanıyla alınmıştır" demesine muhalefet milletvekilleri yeniden tepki gösterdi. Oturdukları sıradan laf atan milletvekillerine Kara, "Vatan, öyle oturup da sahip çıkmak değildir. Şu anda 35 derece sıcaklığın altında mercimek yolan insanlar sahip çıkıyor. O insanlar orada, alın terleriyle çalışıp kazanıyor, o topraklarda kan döküyorlar, can veriyorlar" diye konuştu.

Kara'nın konuşmasını tamamlamasının ardından AK Parti ile CHP ve MHP milletvekilleri arasında tartışmanın sürmesine müdahale eden Başkanvekili Pakdil, "Müdahale etmenin Meclis adabıyla bir ilişkisi yok. Lütfen saygı gösterelim. Bizi izleyen insanlar hepimizi aynı kefeye koyarak değerlendiriyor. Birbirimize karşı sabırlı olalım. Hepimizi millet seçti, birbirimize saygı göstermek millete saygı göstermek demektir" uyarısında bulundu.

TSK bu işi niye yapamadığını açıklamalıdır

MHP Adana Milletvekili Kürşat Atılgan, madde üzerinde yaptığı konuşmada, milletvekillerinin tümünün mayınlı bölgenin temizlenmesini istediğini, ancak kendilerinin bunun yapılış yöntemine karşı olduğunu belirterek, "AKP'yi, herkesin mutabık olduğu bir düzenlemeyi bu hale getirmesinden ötürü kutluyorum. Türkiye Cumhuriyeti bütçesi, bu işi yapmaya yeterlidir. Önce temizleyin, sonra topraksız köylüye mi dağıtırsınız, orada petrol mu ararsınız, ne yaparsanız yapın" diye konuştu.  

İhale fiyatlarının nasıl tespit edildiğinin Meclise açıklanmasını isteyen Atılgan, "Suriye Devlet Başkanı da dahil olmak üzere Suriyeli yetkililer, mayın temizleme işini İsrail'in almasına karşı. Türkiye'nin kendisinin bunu yapmasının daha iyi olacağını söylüyorlar. Bunu kendileriyle görüşmemizde dile getirdiler. İki ülke arasında iyi seyreden ilişkiler, bu işten sonra böyle yürümez. TSK, bu işi niye yapmıyor? Yoksa ihtiyacı olan para, personel ve malzeme kendisine verilmedi mi? TSK, Türk milletine bu işi niye yapmadığını açıklamalıdır" dedi.

Bağımsız Tunceli Milletvekili Kamer Genç, maddenin tasarıdan çıkarılmasını içeren önergesi üzerinde yaptığı konuşmada, "ülkeyi yönetenlerin içinde Allah korkusu ve yasa korkusu olması gerektiğini" savunarak, "Bugün ülkeyi yönetenlerin yaptıklarına bakarsanız, içlerinde Allah korkusu yok. Allah da çıkıp boğazına yapışmıyor. Belki hesabını soruyor, ama sonra soruyor. O da hesabı soruluncaya kadar cebini doldurmanın peşinde zaten" diye konuştu.

TBMM Kürsüsünden şehit askerler için saygı duruşu

TBMM Genel Kurulunda, Türkiye ile Suriye arasındaki mayınlı arazilerin temizlenmesine ilişkin tasarının görüşmeleri, Komisyon ile Hükümet temsilcilerinin yerini almaması üzerine ertelendi.

MHP Antalya Milletvekili Mehmet Günal, tasarıya ilişkin endişelerini gideremediğini belirterek, "TSK'nın alacağını açıkladığı 50 mayın temizleme aletinin nerede kullanılacağının, teklif veren 14 firmadan kaçının İsrail orijinli olduğunun" açıklanması gerektiğini söyledi.

Günal, konuşma süresinin son 20 saniyesini "toprağa düşmüş şehit askerler anısına" saygı duruşunda bulunarak bitirdi.

TBMM Başkanvekili Nevzat Pakdil, konuşma amacıyla süre verildiğini, söz alan milletvekilinin verilen sürede konuşması gerektiğini belirtti. Pakdil'in uyarılarının ardından süresi dolan Günal, saygı duruşunu bitirerek kürsüyü terk etti.

CHP Mersin Milletvekili Vahap Seçer ise mayından temizlenen alanlarda yapılacak tarımsal faaliyetlerde yabancı uyruklu işçi çalıştırılmaması amacıyla önerge verdi.

Sınıra yakın illerde yaşayan vatandaşların mayından mağdur olduğunu ve bu mayınların temizlenmesi gerektiğini belirten Seçer, "Mayınları temizlemek için 300-500 milyon doları ödeyemiyor muyuz? Bize yakışır mı? Kapalı kapılar ardında pazarlıklar var" dedi. Seçer'in önergesi reddedildi.

AK Parti Grup Başkanvekili Bekir Bozdağ'ın verdiği önerge doğrultusunda 4. maddenin "ihalenin yapılamaması" şeklindeki üst başlığı "danışmanlık hizmeti alınması" şeklinde değiştirildi.

Türkiye ile Suriye arasındaki mayınlı arazilerin temizlenmesine ilişkin tasarının 4. maddesi kabul edildi. Bu maddeye göre, Mayın temizleme işi ve ihalesiyle ilgili olarak Maliye Bakanlığınca, Kamu İhale Kanunu hükümlerine tabi olunmaksızın danışmanlık hizmeti alınabilecek.

Tasarının 4. maddesinin kabul edilmesinin ardından Komisyon ve Hükümet temsilcilerinin Genel Kuruldaki yerini almaması üzerine görüşmeler ertelendi.

TBMM Genel Kurulunda daha sonra, Türkiye ile Slovenya arasında sağlık ve tıp alanında iş birliğine ilişkin anlaşmanın uygun bulunduğuna dair kanun tasarısı kabul edildi.

TBMM Başkanvekili Pakdil, diğer tasarı ve tekliflerin görüşmelerinde Komisyonun yerini almaması ve gruplar arasındaki anlaşmaları dikkate alarak çalışma süresi dolmadan, 26 Mayıs Salı günü saat 15.00'te toplanmak üzere birleşimi kapattığını bildirdi.