"Türkiye karar üretici bir merkez ülke"

İSTANBUL - Mısırlı gazeteci-yazar Fehmi Hüveydi, "Türkiye güçlü bir ülke, akil bir ülke ama süper güç değil. Bölgesinde güçlü bir ülke" dedi.

Başbakanlık Kamu Diplomasisi Koordinatörlüğünün davetlisi olarak Türkiye'ye gelen Hüveydi, İstanbul Şehir Üniversitesinin Altunizade'deki yerleşkesinde, "Türk Dış Politikasının Arap Dünyasındaki Algısı" konulu konferans verdi.

Hüveydi, Türk dış politikasının Arap dünyasındaki algısına en güzel örneğin, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın, CNN Arabic'in internet sitesinde okuyucuların oylarıyla "Yılın Adamı" seçilmesi olduğunu söyledi.

Türkiye'nin Arap dünyasında tarihsel olarak birçok izlenim bıraktığını belirten Hüveydi, Arap ülkelerinin geçmişte Osmanlı Devleti'nin bir parçası olduğunu anımsattı.

Hüveydi, Türk dış politikasının AK Parti hükümeti döneminde belli bir duruş sergilediğini ve Arap dünyasına yönelik açılımların da var olduğunu, bunun da Arap dünyasında sıcak karşılandığını ifade etti.

Filistin meselesine Türkiye'nin büyük önem vermesinin Araplar için çok önemli olduğunu da dile getiren Hüveydi, Başbakan Erdoğan'ın Davos'taki tutumunun olumlu karşılandığını belirtti.

Hüveydi, bir süredir gündeme getirilen "Yeni Osmanlıcılık" terimine de işaret ederek, bu terimin Arap dünyasına geçmişi hatırlattığını ve negatif algılandığını, geçmişi hatırlatmanın ilişkilere faydası olmayacağını söyledi.

Türkiye'nin dış politikadaki "sıfır sorun" yaklaşımına Arap dünyasında olumlu bakıldığını anlatan Hüveydi, "Türkiye güçlü bir ülke, akil bir ülke ama süper güç değil. Bölgesinde güçlü bir ülke" dedi.

ABD'nin küresel ekonomik krizden sonra Ortadoğu'dan çekilmek istediğini ve bunun da Ortadoğu'daki boşluğu büyüttüğünü ifade eden Hüveydi, bu süreçte Türkiye'nin bölgede önemli bir rol oynayabileceğini, güçlü bir oyuncu olduğunu belirtti.

Hüveydi, "Türkiye vizyonu olan bir ülke. Türkiye sadece doğudan batıya bir köprü değil, karar üretici bir merkez ülke olmaya başladı" diye konuştu.

Türkiye'nin son dönemde dış politikada kapılarını batıya açık tuttuğu gibi, güney ve doğuya da yeni kapılar açtığını belirten Hüveydi, Türkiye'nin İsrail ile ilişkilerinin, Arap dünyasıyla ilişkilerini olumlu ya da olumsuz yönde etkilediğini ifade etti.

"Türkiye şu an Arap dünyasının içine girdi ve bu yeri muhafaza etmesi lazım" diyen Hüveydi, Türkiye'nin artık eskisi gibi etrafına kapalı olamayacağını da dile getirdi.

Hüveydi, "Mevcut dış politikanın hükümetin politikası mı, yoksa devlet politikası mı olduğu" sorusunun cevabını merak ettiğini de belirtti.

Türkiye'deki hükümetin, demokrasinin olduğu "sivil İslam" örneği sergilediğini ifade eden Hüveydi, bu modelin Arap dünyasında Türkiye'den öğrenildiğini söyledi.

Türk dizileri

Konuşmasının ardından soruları da yanıtlayan Hüveydi, Arap ülkelerinde yayımlanan Türk dizilerinin ilişkilerde bir rolü olup olmadığına yönelik soru üzerine, bu dizileri izlemediğini ancak Türk dizileri nedeniyle tüm Türk gençlerinin "Behlül" ve "Bihter" olarak görüldüğünü ifade etti.

Hüveydi, Arap ülkeleri ile Türkiye arasındaki sıcak insani ilişkilerin geçici olmaması, ilerlemesi ve gelecek nesillere aktarılması gerektiğini söyledi.

Laiklik konusundaki soru üzerine de Hüveydi, dinle barışık laikliğe saygı duyduğunu belirterek, "Laiklik, Türkiye'de bir dindir" dedi.

Hüveydi, "Biz demokrasiyi kabul ederiz ama bizim dinimiz İslamdır. Biz İslama saygılı bir demokrasi istiyoruz" diye konuştu.

Türkiye'nin, "Mavi Marmara" olayıyla İsrail'in çirkin yüzünü gördüğünü ve Türkiye'deki İsrail'e yönelik tepkilerin Arap ülkelerinde olumlu karşılandığını anlatan Hüveydi, "Filistin'de olanlara karşı Türkiye hep suskundu. Türkiye'nin orada bir insanlık suçu işlendiğini bilmesini istiyoruz" diye konuştu.

İran konusundaki soru üzerine de Hüveydi, "İran, Arap halkına da, Amerika'ya da tehlike değil. İran'ı tek tehlike gören İsrail. İsrail, İran olsun ya da olmasın herhangi bir ülkenin nükleer enerjiye sahip olmasını istemiyor" dedi.

Arap dünyasının iki trajedisinin İsrail ve petrol olduğunu dile getiren Hüveydi, petrol ve İsrail'in, Arap dünyasındaki diktatörlük sistemlerinin kalmasına neden olduğunu söyledi.