Raylı sistem ve Sakarya
ADAPAZARI'NDAN / Hasan COŞKUN
Ülkemizde raylı toplu taşımacılığın tarihçesi Osmanlı İmparatorluğu döneminde 1866 yılına kadar uzanıyor. Bu tarihten yaklaşık 30 yıl sonra da 1898 yılında Arifiye-Adapazarı demiryolu hattı inşa edilerek, 1899'da hizmete açıldı. 110 yıl önce yapılan bu yatırımla Adapazarı, İstanbul ve Ankara'ya demiryolu vasıtasıyla bağlanmış oldu.
Uzun bir süre Türkiye'nin demiryolu sektöründeki yeni yatırımlar ve gelişmelerin, dışa bağımlı olarak devam etmesi, doğal olarak önemli sıkıntıları da beraberinde getiriyordu. Bu yıllarda, TCDD tarafından yolcu ve yük taşımacılığında kullanılan vagonlar tamamen yurtdışından satın alınıyordu ve alınan vagonların bakım ve onarımlarında önemli sorunlarla karşılaşılmaktaydı. Bu noktadan hareketle, yük ve yolcu vagonlarının tamirlerinin ülke içinde yapılması amacıyla Adapazarı'nda 1947'de temeli atılan bugünkü Türkiye Vagon Sanayii AŞ (TÜVASAŞ), 1951 tarihinde "Vagon Tamir Atölyesi" adı altında faaliyete başladı. Daha sonraki yıllarda vagon üretimine de başlayan TÜVASAŞ, bugün ülkemizde demiryolu sektöründe yolcu taşıyan araçların tasarımı ve imalatını yapan kuruluş olarak faaliyetlerini sürdürüyor.
Başta İstanbul ve Ankara olmak üzere Türkiye'nin birçok noktasına 110 yıldır demiryolu ile ulaşma imkanına sahip şanslı illerden biri Sakarya. Ayrıca vagon fabrikasının da bu ilde üretim yapıyor olması, Sakarya'yı bu noktada çok daha önemli bir noktaya taşıyor. Ancak, bugün Türkiye'nin birçok ilinde raylı sistemle şehir içi toplu taşımacılık yapılırken, Sakarya şehir içi toplu taşımacılıkta raylı sistemi 110 yıl sonra daha yeni tartışmaya başladı. Şehir içi ulaşımda önemli sorunları olan ilde toplu taşımacılık dolmuş taksi, minibüs ve halk otobüsleri ile yapılıyor. Şehir içi trafik yoğunluğunu daha da artıran bu taşıma sisteminin verimsizliği, her geçen gün daha da artıyor ve ekonomiye de önemli yük getiriyor.
Sakarya, toplu taşımacılıkta raylı sistemlerin kolay projelendirilebileceği ve uygulanabileceği bir şehir. TÜVASAŞ gibi bir kuruluşun da ilde olması önemli bir avantaj. Şimdi geçmiş yıllara göre çok daha kolay ve çeşitte raylı taşıt projeleri hazırlama imkanı var. İyi bir projeye her zaman kredi de bulmak mümkün.
Sakarya, şehir içi ulaşım problemini çözmek için mutlaka raylı sisteme geçmek zorunda. Her geçen gün gelişen sanayisi ile yakın bir gelecekte nüfusu 1 milyonu geçecek. Bu nedenle Sakarya için düşünülen raylı sistem projesini Sakarya Büyükşehir Belediyesi'nin bir projesi olarak görmemek gerekiyor. Bu proje şehrin projesi ve önemli bir proje. Bu projenin kısa sürede hayata geçirilmesi de bu projeye verilecek desteğe bağlı.