Sektör büyüdü, karlılık düştü

İANKARA - Hazine'nin raporuna göre, sigortacılık ve bireysel emeklilik sektörleri prim üretimi ve diğer göstergeler açısından büyümeye, gelişmeye devam ediyor ancak karlılık açısından sektörde ''kan kaybı'' sürüyor.

Hazine Müsteşarlığı, ''Sigortacılık ve Bireysel Emeklilik Sektörleri 2010 Yılı Faaliyet Raporu''nu yayımladı.

Rapora göre, sigortacılık ve bireysel emeklilik sektörlerinde aktif olan toplam 58 şirketin 34'ünün hayat dışı, 10'unun hayat, 13'ünün hayat ve emeklilik, 1'nin de reasürans alanında faaliyet ruhsatı bulunuyor.

Türkiye'de finans sektörü içinde aktif büyüklüğüne göre sıralama yapıldığında, sigortacılık ve bireysel emeklilik sektörleri yüzde 2,83'lük payla bankacılık sektörü ve portföy yönetim şirketlerinden sonra 3. sırada yer aldı. Sektörün varlık toplamı, 2010 yılında yüzde 10,16 yükseldi ve 36,8 milyar liraya ulaştı.

Sigorta ve bireysel emeklilik şirketlerinin aktif toplamları içinde hayat sigortalıları ile bireysel emeklilik katılımcılarına ait fon tutarı, 2010 sonu itibariyle 17,3 milyar lira oldu. Söz konusu fonların önemli bir kısmının kamu iç borçlanma senetlerinden oluştuğu dikkate alındığında, sektörün, ülkede kamunun uzun vadeli finansman ihtiyacının karşılanmasına önemli bir katkı sağladığı görüldü. Şirketler tarafından 2010 yılında 1,2 milyar liraya ulaşan vergi ödemesi de devlet bütçesi için önemli bir gelir kaynağı meydana getirdi.

Teknik karda gerileme

Prim üretimi ve diğer göstergeler açısından sigortacılık ve bireysel emeklilik sektörlerinin büyümeye ve gelişmeye devam ettiği belirtilen raporda, ''Bununla birlikte karlılık açısından sektörde kan kaybının devam ettiği bir gerçektir. 2010 yılı teknik karlılıkta olumlu bir yıl olarak kayıtlara geçmedi'' değerlendirmesine yer verildi.

Rapora göre, sigorta ve reasürans ile emeklilik şirketlerinin konsolide teknik karı, 2008 yılında 532,7 milyon lira iken, 2009'da 239,6 milyon liraya, 2010'da da 218,7 milyon liraya geriledi.

2010 yılında elde edilen toplam teknik karın 15,4 milyon liralık kısmı hayat dışı sigortacılık, 146,9 milyon liralık kısmı hayat sigortası, 56,4 milyon liralık kısmı da bireysel emeklilik faaliyetlerinden elde edildi.

Sektörde konsolide bilanço karı da teknik karlara paralel bir gelişme gösterdi. 2008'de 972 milyon lira olan sektör konsolide bilanço karı, 2009 yılında 542,9 milyon liraya, 2010'da da 179 milyon liraya düştü.

2010 yılı içinde prim üretiminde bulunan toplam 57 şirketten 26'sının (17 hayat dışı, 5 hayat ve 4 hayat/emeklilik şirketi) 2010 yılı faaliyetleri zararla sonuçlandı.

Prim üretiminde yüzde 6,54 artış

2010 yılında sigortacılık sektöründe toplam 14,1 milyar lira brüt prim üretimi gerçekleştirildi. Toplam primin 11,9 milyar liralık kısmı hayat dışı sigortalarda, 2,2 milyar liralık kısmı ise hayat sigortalarında üretildi.

Sektörde, 2010 yılında küresel krizin etkilerinin azalmasının da katkısıyla reel prim üretimi artmaya başladı ve hayat dışı branşlarda yüzde 12,58, hayat sigorta branşında yüzde 19,7 oranında nominal büyüme sağlandı. 2010'da toplam prim üretimindeki reel artış, yüzde 6,54'e ulaştı.

Sektörde tanzim edilen poliçe sayısı incelendiğinde, 2010 yılında 10 milyon 436 bin 831 adedi hayat, 38 milyon 225 bin 736 adedi de hayat dışı sigorta branşlarında olmak üzere şirketler tarafından toplam 48 milyon 662 bin 567 adet poliçe tanzim edildi.

2010 yılında toplam poliçe sayısındaki artış yüzde 18,34 oldu, toplam prim üretimindeki artış ise yüzde 13,62'de kaldı. Raporda, ''Bu, sektörde poliçe başına prim tutarının düşmeye devam ettiğini ortaya koymaktadır. Düşüşte, branşların prim üretim paylarının değişmesinin de etkisi olmasına rağmen, toplam prim üretiminin istenilen düzeyde artmamasının esas itibariyle şirketler arasında yaşanan fiyat rekabetinden kaynaklandığı görülmektedir'' denildi.

Rapora göre, 2010'da sigorta şirketleri tarafından sigortalılara ve zarar görenlere toplam 9,5 milyar lira tazminat ödendi. Ödenen tazminatların 8 milyar liralık kısmı hayat dışı sigortalarda, 1,5 milyar liralık kısmı da hayat sigortasında gerçekleştirildi. Zararın meydana gelmesinde kusuru bulunanlardan tahsil edilen rücu ve sovtaj gelirleri (845 milyon lira) hesaba katıldığında sigorta şirketleri tarafından ödenen net tazminat tutarı 8,65 milyar lira oldu.

Bireysel emeklilik hızla büyüyor

Türkiye'de 27 Ekim 2003 tarihinde uygulanmaya başlanan bireysel emeklilik sistemi, yüksek büyüme hızını 2010'da da devam ettirdi.

2010 sonu itibariyle bireysel emeklilik sisteminde katılımcı sayısı 2 milyon 281 bin 478 kişiye, akdedilen sözleşme sayısı da 2 milyon 534 bin 793 adedi buldu. Buna göre, 2010'da katılımcı sayısı yüzde 14,77, sözleşme sayısı da yüzde 15,04 oranında artış gösterdi.

Sistemin uygulamaya başlandığı tarihten 2010 sonuna kadar, katılımcılar tarafından toplam 9,5 milyar lira katkı payı ödemesi yapıldı ve toplanan katkı paylarının yatırıma yönlendirilmesi sonucu oluşan fonların değeri, 12 milyar liraya ulaştı.

Konutların yüzde 22'si sigortalı

Zorunlu Deprem Sigortasında, geçen yıl olumlu neticeler elde edildi. Yıl sonu itibariyle sigortalı konut sayısı 3,3 milyon adet, sigortalılık oranı ise yüzde 22,01 olarak gerçekleşti.

Doğal Afet Sigortaları Kurumu tarafından Zorunlu Deprem Sigortasında, alınan primler karşılığında konut sahiplerine 198 milyar TL teminat verildi ve yıl içinde gerçekleşen 28 adet küçük ölçekli deprem sonucunda 603 bin lira tazminat ödendi.

Sistemin kurulduğu günden itibaren 2010 sonuna kadar ödenen tazminat tutarı 21 milyon liraya ulaştı. Doğal Afet Sigortaları Kurumunda (DASK) biriken fon tutarı, 1,5 milyar liraya yaklaştı.

Devlet Destekli Tarım Sigortaları için 2010 önemli bir yıl olarak kayıtlara geçti. 2009 yılında 306 bin 770 olan poliçe sayısı, 2010 sonunda 366 bin 410 adede yükseldi. Tanzim edilen poliçeler karşılığında sigortalılardan 92,7 milyon lira prim tahsil edildi ve aynı tutarda da devlet tarafından prim katkısı sağlandı. Buna karşılık, yıl içinde sigortalılara toplam 121 milyon lira tazminat ödemesi yapıldı.

Devlet Destekli Tarım Sigortasında 2010 yılında tanzim edilen poliçe sayısı yüzde 19,44, prim üretimi ise yüzde 54,08 oranında artış gösterdi.