Sermaye şirketlerinin internet sitesi kurma zorunluluğu
Av. Zuhal UYSAL
Herdem Avukatlık
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK) ile birçok alanda olduğu gibi, internet sitesi kurma konusunda da sermaye şirketleri açısından yenilikler gündeme gelmiştir. Bu sayede şirketlerin kurumsallaşması; yerli ve yabancı yatırımcıların şirket hakkında doğru bilgilere sahip olması ve şeffaflık sağlanmaktadır.
Kimler internet sitesi kurmakla yükümlüdür?
Kanuna ve 01.07.2013 tarihinde yürürlüğe giren Sermaye Şirketlerinin Açacakları İnternet Sitelerine Dair Yönetmelik (Yönetmelik) hükümlerine göre denetime tabi sermaye şirketleri yönetmelikte belirtilen süreler içerisinde, kanunda ve yönetmelikte öngörülen hususları internet sitelerinde yayınlamakla yükümlüdürler. Yeni TTK'da bu zorunluluk öncelikle tüm sermaye şirketleri açısından öngörülmüşken; 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren kanun değişikliğiyle bu zorunluluğun kapsamı gerek içerik gerekse tabi olan şirketler bakımından daraltılmış, yalnızca bağımsız denetime tabi şirketler internet sitesi kurmakla yükümlü hale getirilmiştir.
TTK'nın 1524. maddesinin gerekçesinde de belirtildiği üzere, sermaye şirketlerine internet sitesi açma zorunluluğu ile hedeflenen, en üst düzeyde şeffaflığın sağlanmasıdır. Bu şeffaflığın ise internet sitesi ile en üst seviyede sağlanabileceği düşünülmektedir.
23.01.2013 tarihinde yürürlüğe giren "Bağımsız Denetime Tabi Olacak Şirketlerin Belirlenmesine Dair Karar", hangi şirketlerin bağımsız denetime tabi olması gerektiğini düzenlemektedir. Buna göre tek başına veya bağlı ortaklıkları ve iştirakleriyle birlikte aşağıdaki üç ölçütten en az ikisini sağlayan şirketler ile karar ekinde yer alan şirketler bağımsız denetime tabi olacaktır. Bu ölçütler:
- Aktif toplamı 150 milyon ve üstü Türk Lirası
- Yıllık net satış hasılatı 200 milyon ve üstü Türk Lirası
- Çalışan sayısı 500 ve üstü şeklindedir.
Bu şirketlere ilgili Bakanlar Kurulu kararından örnek olarak bankalar, finansal kiralama, faktoring şirketleri, varlık yönetim şirketleri, derecelendirme kuruluşları verilebilir. Karar eklerinde yer alan farklı şirketler de yine karar eklerinde sayılan ölçütler gerçekleştiği takdirde bağımsız denetime tabi olacaklardır.
İnternet sitesi ne zamana kadar kurulmalıdır?
01.07.2013 tarihinden itibaren kurulan şirketlerin kuruluşlarının ticaret siciline tescil edildiği tarihten itibaren üç ay içerisinde internet sitesi açmaları ve kanunda belirtilen zorunlu içeriği yayınlamaları gerekmektedir. Bu şirketler için son tarih 01.10.2013'tür. 01.07.2013 tarihinden sonra bağımsız şirketler kapsamına dahil olan şirketler ise bu kapsama girdikleri tarihten itibaren üç ay içerisinde internet sitesi açmalı ve sitelerinde, mevzuatta belirtilen zorunlu içeriği yayınlamalıdır.
İnternet sitesinde yayımlanması gereken içerik
İnternet sitesi kurma zorunluluğu kapsamındaki şirketler internet sitelerinde şirket yönetim kurulu ve denetçileri hakkındaki bilgileri, şirketin taahhüt edilen ve ödenen sermaye miktarları, bölünme ve birleşme hallerinde finansal tabloları, birleşme sözleşmeleri ve raporları, şirketin feshine ve genel kurul kararının iptaline dair kararlar, şirketin pay sahipleri sayısındaki düşüş, şirket sözleşmesindeki değişiklikler ve yönetmeliğin 6. maddesinde belirtilen diğer tüm hususlar hakkındaki bilgiler şirketlerin internet sitelerinde yer almalıdır. TTK'nın 1524. maddesinin gerekçesinde de belirtildiği gibi, mevzuatta belirtilen şirketlere internet sitesi kurma ve birtakım bilgileri yayımlama yükümlülüğü getirilmesindeki amaç, internetin herkesin raporlara, finansal tablolara, şirketle ilgili bilgilere ve şirketle ilgili açıklamalara ulaşabileceği bir araç olması sebebiyle en üst düzeyde şeffaflığın sağlanmasıdır. Yine madde gerekçesinde web sitesine bilgi toplumu bağlamında "her şeyin" konulması hususu yer almaktadır. "Her şey" ise şeffaflıkla tanımlanır ve anlam kazanır.
Şirketlerin kanun ve yönetmelikte ifade edilen bilgileri internet sitelerinde yayımlayacakları süreler değişiklik göstermektedir. Bazı bilgilerin sitede sürekli olarak yayımlanması gerekmekte iken, bazılarının en az altı ay boyunca yayımlanması öngörülmektedir. Mevzuatta bir süre belirtilmediği durumlarda bilgiler TTK'nın 1524. maddesi gereğince içeriğin dayandığı veya olgunun gerçekleştiği tarihten; işlem tescile veya ilana bağlı ise tescilin veya ilanın gerçekleştiği tarihten itibaren en geç beş gün içerisinde yayımlanmalıdır.
Kurala uymamanın yaptırımları nelerdir?
İnternet sitesi kurmakla yükümlü bir şirket, internet sitesi kurmadığı veya internet sitesinde yayımlaması gereken bilgileri yayımlamadığı takdirde uygulanacak yaptırımlar TTK'nın 1524. maddesinde kurala bağlanmıştır. Öncelikle internet sitesinde yayımlanma zorunluluğu olan bir kararın kanuna aykırılığı sonucunu doğurarak, söz konusu kararın iptali sebebini oluşturur. Madde gerekçesinde de belirtildiği gibi, genel kurul kararı iptal edilir, yönetim kurulu sorumlu tutulur, gereğinde işlem geçerlik kazanmayabilir. Cezai yaptırımlar ise TTK'nın 562. maddesinde kurala bağlanmaktadır. Bu maddede yer alan hükümler uyarınca, internet sitesini oluşturmayan şirketlerin yönetim organı üyeleri, 100 günden 300 güne kadar adli para cezasıyla ve aynı madde uyarınca internet sitesine konulması gereken içeriği usulüne uygun bir şekilde koymayan bu fıkrada sayılan failler yüz güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılır. Sorumlu kişiler anonim şirketlerde yönetim kurulu üyeleri, limited şirketlerde müdürler ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerde yönetici olan komandite ortaklardır.
Bu hükümden dolayı kovuşturma bir şikayete tabi değildir. Dolayısı ile gerekli bilgilerin yer almaması veya bu bilgilere erişimin engellenmesi halinde herkes yasal yollara başvurabilecektir. İlgili cezai hükümlerin değiştirilmesinden önce aynı madde, sorumlu kişilerin aykırılıklarından dolayı hapis cezasını öngörmekte idi ve bu tür bir aykırılık dolayısı ile hapis cezası, başka bir ifadeyle ağır bir yaptırım öngörülmesi eleştirilmekteydi. Yaptırıma dair hükmün bu yönde değiştirilmesi olumlu bir gelişme olarak değerlendirilebilir.
Bağımsız denetime tabi şirketlere internet sitesi kurma ve içerik yayımlama zorunluluğu getirilmesi yerinde bir düzenleme olsa da, ilgili mevzuatta bazı konularda bir açıklık bulunmamaktadır. Örnek vermek gerekirse, birleşme ve bölünme dışındaki durumlarda finansal tabloların internet sitesinde yayımlanma zorunluluğu olup olmadığı; bunun yanı sıra yabancı merkezli şirketler ile holdingler açısından internet sitesi kurma ve içerik yayımlama zorunluluğu olup olmadığı sorularının açıklığa kavuşturulması, belirtilen şirketlerin bir zarara uğramaması açısından yararlı olacaktır.