”Sermaye tabanının büyümesi lazım”

İSTANBUL - Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Vedat Akgiray, sermaye tabanının büyümesi gerektiğini söyledi.

Akgiray, Finans Kulüp'ün düzenlediği akşam yemeğinde yaptığı konuşmada, Türkiye ekonomisinin 1980 yılı sonrasında devletin bütçe açığı, hazinenin bütçesini netleştirme çabası, borçlanma ihtiyacı ve özel sektörün de büyük oranda banka kredileriyle ayakta kalmasıyla var olduğunu belirterek, krizlerin, bu türlü büyümenin uzun vadede çok sağlıklı sürdürülebilen bir model olmadığını gösterdiğini dile getirdi.

"Sermaye tabanının büyümesi lazım" diyen Akgiray, Türkiye'nin sermaye piyasalarının çok küçük kaldığını bildirdi.

Akgiray, ekonomisi Türkiye'ye benzer birçok ülkedeki sermaye piyasalarının ulaştığı büyüklüğün ve derinliğin henüz yarısına bile gelinmediğini dile getirerek, şöyle devam etti:

"İMKB'de halka açık firma sayısı 15 yıldır 300 civarında. Halka açıklık oranı artmamış. SPK olarak, kendi hedefim olarak bunu en büyük mesele olarak görüyorum. Sermaye piyasalarını büyütmek zorundayız. Türkiye çok hızlı büyüyebilecek bir ülke, ama finans piyasaları doğru yapılırsa... Bazen organize sanayilerine gidiyoruz. Fevkalade büyük bir yetenek var, bir şey üretiyorlar, ama satmak için büyütmek lazım, para lazım. Bankalar kredi vermiyor. Bilanço yok ortada ya da kötü bilanço var. Para bulma sürecini organize edecek bir düşünce bile yok. Bunu konferanslarda anlatmakla bu iş olmaz. Birkaç tane yeni örnek, Sabancı Holding, Koç Holding değil, bilinmeyen örneklerle bu işi duyurabilirsek başarıyla bu işi yapabiliriz."

Bugün önemli ve karmaşık bir sermaye bölünmesi meselesiyle ilgili bir kurul toplantısı yapıldığını anlatan Akgiray, "İMKB'deki hisse senetleri piyasasının küçüklüğünden, derinliğinin azlığından hiç borsa yokmuş gibi eski usul finansçı mantığıyla değerlemeye çalışıyorsunuz. Bu iyi değil" dedi.

Akgiray, SPK'nın çok önemli bir kurum olduğunu, ancak, "Ankara lobisi"nde öyle bir etkisi olmadığını gördüklerini dile getirerek, artık seslerinin daha fazla çıktığını söyledi. 

Çok başlı düzenleme ve denetimin çok iyi bir koordinasyonu gerektirdiğini, ama ne devlette ne de özel sektörde bu kadar iyi bir koordinasyon olmadığını ifade eden Akgiray, "Bize en fazla lazım olan 2 veya 3 tane kurul, 10 tane değil. Hızlı karar, az insan, az toplantı gerektirir. Finans piyasalarını yönetirken çok da demokrasiye gerek yok. Çünkü teknik bir şey. Adam bir tuşa basarak kararını veriyor. Bitiriyor işi. Yeni bir yapılanma ihtiyacı olduğu aşikar" şeklinde konuştu.

Bir katılımcının, "Borsamız ve sermaye piyasası için düşündüğünüz tedbirler ve yenilikler nelerdir?" sorusunu da yanıtlayan Akgiray, "2010 yılı içerisinde birkaç şeyi yapmış olmamız lazım. Yeni Sermaye Piyasası Kanunu Taslağı hazır. Meclisteki bu 'hır gür' bitsin Ocak-Şubat gibi meclise sokabileceğimizi düşünüyorum" ifadelerini kullandı.

Akgiray, sermaye piyasalarının doğru şekilde geliştirildiği takdirde, Türkiye'ye fon gelişinin artacağını belirterek, "Birkaç milyar dolardan değil, birkaç yüz milyar dolardan bahsetmek istiyorum" dedi.

Vedat Akgiray, uzun vadeli hedeflerinde çocuklarına, süper bir SPK binası yapıldığını ve 5 trilyon piyasa değeri olan bir borsa anlatmak istediğini dile getirdi.

Bugün Londra'da, New York'da ne çeşit bir piyasa varsa, en az o kadarlık bir piyasanın İstanbul'da olmamasını kabul edemediğini anlatan Akgiray, "Benim aya gidelim, genetikte dünyayı geçelim diye bir iddiam yok. Çünkü öyle bir eğitim sistemimiz yok maalesef. Keşke olsa... Ama finans işi kolay bir iştir" diye konuştu.

Anayasa Mahkemesinin yabancı yatırımcılara uygulanan stopaj ile ilgili kararını değerlendiren Akgiray, sürpriz değişikliklerin büyük bir risk olduğunu ve yabancı yatırımcıları kaçırdığını bildirdi.

Akgiray, bir katılımcının, "Manipülasyonlar tam olarak tanımlanmadı ve herkes suçlu muamelesi görebiliyor. Bunu nasıl engelleyebiliriz?" sorusunu ise şöyle yanıtladı:

"Emekli olunca, insan bir hobisi yoksa onunla bununla uğraşmaya başlar. Bir kurum da asli işinde başarılı değilse incik boncukla uğraşır. Bunu önlemek de adliyeden geçmiyor. Herkesi izliyoruz. Gözetim fonksiyonunu artırdık. Bazı şeyler gözümüzden kaçmıyor. Ama yasal yetkilerimiz sınırlı olduğu için bir şey yapamıyoruz. Hangisi büyük hangisi küçük manipülatör biliyoruz. İnşallah bu yeni yasayla da sesi gür çıkan bir SPK görmek istiyoruz."

"SPK yasasında konsolidasyon sorunuyla ilgili bir düzenleme var mı?" sorusunu da yanıtlayan Akgiray, foreks piyasalarında günde 2,5 milyar dolar işlem olduğunu, bu piyasaların düzenlenmesi gerektiğini belirtti.

Bunlar için bir düzenleme kararı alındığını ve görevin SPK'ya verildiğini dile getiren Akgiray, şunları kaydetti:

"Bu işi, belli şartları yerine getiren aracı kurumlara vereceğiz. Çok para var bu işte. Kurumsal bir risk yok. Ama bir sürü dar gelirli insanın üzüntü kaynağı olabilecek bir yapıya doğru gidiyor sanki. Sektöre o anlamda bir para kaynağı daha ilave ediyoruz. Ama orada da rekabetçi olacağız diye komisyonları sıfır yaparlarsa, o da akıllı olmaz. Bu yeni düzenleme iyi düşünülürse konsolidasyon kapısını bayağı açar."

Türkiye'de şirket tahvilleri olmayışına anlam veremediğini ifade eden Akgiray, geçmişte bu işin para getirmediğini, ancak 3-4 aydır faizlerin geldiği seviyede niye böyle bir enstrümanın çıkmadığını bilmediğini vurguladı.

Akgiray, yakın zamanda şirket tahvillerinin örneklerinin görülmesini umduklarını ifade ederek, "Bugün itibarlı bir firma yüzde 13-14 faizle tahvil çıkarsa 3 yıllık 5 yıllık, çok müşteri bulacağını düşünüyorum" dedi.

Bir katılımcının, "Kurumların özerklik ve eğitim sorunu var" sözlerini de değerlendiren Akgiray, "Özerklik çok önemli bir şey. SPK'nın da A.Ş olması lazım. SPK'nın verdiği bir karara karşı korunma sıfır. Bu da bazı çalışanları ürkütüyor" şeklinde konuştu.