Susurluk ve Çarşamba, bu yıl şeker üretmeyecek

ANKARA - Bölgesinde yeterli pancar üretimi olmaması nedeniyle, Türkiye Şeker Fabrikaları (Türkşeker) Genel Müdürlüğü'nün Susurluk ve Çarşamba şeker fabrikalarında bu sezon şeker üretimi yapılmayacak.

Türkşeker, bölgede üretilen pancarı çevre illerdeki şeker fabrikalarında işleyecek, fabrikalardaki işçiler, Eskişehir, Çorum ve diğer ihtiyaç duyulan fabrikalarda geçici olarak görevlendirilecek.

Söz konusu fabrikaların pancar aldığı bölgelerde üretilen pancarın polar (şeker) değerinin, fiyatlandırmada esas-standart değer olan yüzde 16'nın altında kalması ve bu değer nedeniyle ödenen pancar fiyatını üreticilerin ekonomik bulmaması nedeniyle, pancar ekiminin gerilediği belirtiliyor. Ayrıca, bölgede üretilen mısır, ayçiçeği, fındık gibi diğer ürünlere verilen desteklerin daha cazip olması nedeniyle, üreticilerin artık pancar üretimini tercih etmediği kaydediliyor.

Susurluk'taki fabrika 51 gün çalıştı

Türkşeker verilerine göre, 2010-2011 kampanya döneminde, Susurluk şeker fabrikası bölgesinde, 2 bin 960 çiftçi ile sözleşme yapılırken, 4 bin 409 hektar alanda ekim yapıldı. Fabrikada 248 bin ton pancar işlenirken, 18 bin 710 ton şeker üretildi. Fabrika, kampanya döneminde 51 gün çalıştı. Sona eren kampanya döneminde, fabrikada, 141 geçici, 316'sı daimi, 57'si memur toplam 514 kişi çalıştı. Bölgede, üretilen pancar miktarı daha düşük olmasına karşın, fabrikanın çalışma süresini uzatmak için diğer fabrikalardan pancar getiriliyordu.

Üretim 9 bin tona kadar düştü

Çarşamba şeker fabrikasında da 1998-1999 kampanya döneminden 2010-2011 kampanya dönemine kadar olan dönemde, sözleşme yapılan çiftçi sayısı 9 bin 849'dan 1074'e, pancar ekilen alan miktarı 8 bin hektardan 780 hektara, fabrikada işlenen pancar miktarı 401 bin tondan 82,3 bin tona, üretilen şeker miktarı 38 bin 410 tondan 6 bin 895 tona, çalışan personel sayısı 576'dan 367'ye, üretim yapılan gün sayısı ise 127 günden 40 güne kadar geriledi.

Fabrika bölgesinde bu yılki pancar üretiminin ise 9 bin tona kadar düştüğü, bu kadar pancar ile fabrikanın ancak 3 gün çalışabileceği kaydedildi.

Söz konusu bölgelerde pancar üretiminin düşmesi üzerine, Türkşeker, ekonomik olmayacağı için söz konusu iki fabrikada bu yıl üretim yapılmamasına karar verdi. Bölgede üretilen şeker pancarı, Eskişehir ve Çorum fabrikalarına gönderilecek, işçiler de ihtiyaç duyulan fabrikalarda görevlendirilecek.

'Polar değer' fiyatı belirliyor

Şeker pancarı alımında fiyat, yüzde 16 polar değere göre belirleniyor. Açıklanan alım fiyatı yüzde 16 polar değerdeki pancar için uygulanırken, her birim polar artışında ilave bedel ödeniyor. Her bir polar düşüşünde ise ödenecek bedel düşüyor. Söz gelimi, geçen kampanya döneminde yüzde 16 polar pancar için 118 lira ton alım fiyatı belirlenirken, ilave her bir polar için ton başına 7 lira 37,5 kuruş ilave bedel ödeniyordu. Yani yüzde 17 polardaki bir ton pancar için 125 lira 37,5 kuruş alan üreticinin eline, yüzde 15 polar değerinde 110 lira 62,5 kuruş, yüzde 14 polarda 103 lira 25 kuruş geçiyordu.

Söz konusu bölgelerde üretilen pancarın polar değerinin yüzde 13-12 düzeyinde olması nedeniyle üreticinin eline geçen parayı yeterli görmeyerek üretimden vazgeçtiği, diğer ürünlere yöneldiği belirtiliyor. Önceki yıllarda 500 bin ton düzeyinde olan Susurluk şeker fabrikası bölgesindeki pancar üretiminin, son yıllarda ortalama 200 bin tona gerilediği, bu yıl için ise 90 bin tona kadar düştüğü kaydediliyor. Üretilen pancar miktarının azalması nedeniyle, fabrikanın çalışma süresi yılda 40-50 güne kadar düşerken, bu yılki pancar üretim miktarı ile ancak 13 günlük üretim yapılabilmesi mümkün olacaktı.