Tarihi Drama Köprüsü bulundu

İSTANBUL- "Drama Köprüsü Hasan, dardır geçilmez/Soğuktur suları Hasan bir tas içilmez/Anadan geçilir Hasan yardan geçilmez" türküsüne konu olan köprünün yeri, bir Rum yerel tarihçi tarafından belirlendi.

Lozan Mübadilleri Vakfı Genel Sekreteri Sefer Güvenç, "Drama Köprüsü" türküsünü, Yunanistan'ın Drama kentinden Türkiye'ye gelen bütün mübadillerin bildiğini anlattı. Güvenç, dolayısıyla mübadillerin belleğinde "Drama" deyince köprü kaldığını, Drama ile "köprü" imajının özdeşleştiğini anlattı.

Drama'yı ziyarete gidenlerin ilk önce köprüyü görmek istediklerini ancak mübadeleden sonra bölgeye yerleşen Dramalıların "Burada köprü yok" dediklerini belirten Güvenç, bölgeye gelen ziyaretçilerin "Drama'nın türküsü var, köprüsü yok" düşüncesiyle hayal kırıklığına uğradığını ifade etti.

Vakıf olarak 2000 yılından beri Drama'yı ziyaret ettiklerini ve her ziyaretlerinde bölgede yaşayan halka Drama Köprüsü'nün yerini sorduklarını dile getiren Güvenç, yöre halkının bir halk kahramanı olan Dramalı Hasan hakkında da bir bilgisinin olmadığını anlattı.

Köprüyle ilgili ilk ipucunun, geçen yıl Drama'yı ziyaret eden Bursalı bir mübadil Türk'ten geldiğini belirten Güvenç, şunları kaydetti:

"Bursalı mübadil elinde bir fotoğraf 'İşte Drama Köprüsü bu' diyerek çıkıp gelmiş. Araştırma yapmış ancak köprünün yerini tespit edememiş. Drama'da yaşayan yerel tarihçi ve Drama Küçük Asyalılar Mübadiller Derneği Başkanı Nikos Latsistalis, hemen fotoğrafın bir kopyasını alarak foto-safariye başlamış. Onlarca vadi, köy gezdikten sonra bir su kemeri başında kalakalmış. Nikiforos (Nusratlı)- Karyafiton (Kozluköy) arasında yer alan su kemerinin arkasındaki görünüm ile fotoğraftaki görünümün birebir örtüştüğünü fark etmiş. Kemerin devamında bir patika olduğunu da görünce doğru yol üzerinde olduğuna emin olmuş.

Latsistalis, bir gün bizi aradı ve Drama Köprüsü'nü Nikiforos beldesinde bulduğunu söyledi. Vakfımızın korosu, İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti etkinlikleri kapsamında Yunanistan'da konser verecekti. Biz Atina ve Selanik'i düşünüyorduk konser için. Latistalis, köprüyü bulduğunu haber verince, konseri Drama'da düzenlemeye karar verdik ve oraya gittik. Drama'da yaşayan mübadillerle köprüde bir araya geldik."

Köprü değil, aslında dar bir kemer

"Drama aslında bir köprü değil 50 santimetre genişliğinde dar bir su kemeri. Kim tarafından yaptırıldığı henüz belli değil, ancak 200-300 yıl önce yaptırıldığı tahmin ediliyor" diyen Güvenç, türküdeki köprünün bir efsane olmaktan çıktığını ve gerçeğe dönüştüğünü söyledi.

Osmanlıların, bu su kemerine, "Drama Köprüsü" adını verdiğini anlatan Güvenç, "Su kemeri zaten dardır ve dar olduğu için geçilmez. Köprünün bugüne kadar tespit edilememesinin nedeniyse bir fotoğrafının olmaması. Ancak yıllar sonra Belçika'dan bir mübadil, 1920'lerde çekilmiş bir fotoğrafla Drama'ya gelmiş köprüyü aramak için. O dönem köprünün yeri tespit edilememiş. Yerel tarihçi Latsistalis, bu fotoğraftan yola çıkarak üç yıl boyunca arazi taraması yapıyor ve aslen bir su kemeri olan köprünün yeri belirleniyor" dedi.

Drama'nın, geçmişte Türklerin yoğun olarak yaşadığı bir yer olduğunu, nüfusun yüzde 80'inin 1923 yılında Drama'yı terk ettiğini anlatan Güvenç, buraya daha sonraki yıllarda Anadolu'dan gelen Rum mübadillerin yerleştirildiğini söyledi.

Köprü bulunduğu için hem kendilerinin hem de yöre halkının çok mutlu olduklarını belirten Güvenç, "Bu türküyü bizden öğrenen Yunanlılar, türküyü artık Yunanca söylemeye başladılar. Drama Köprüsü artık iki dilde söyleniyor. Bu köprü, Türk ve Yunan mübadillerini buluşturdu. Buna artık Drama Köprüsü değil sevgi, barış ve dostluk köprüsü diyoruz" diye konuştu.

Güvenç, Drama Valiliği ve Belediyesi tarafından köprünün bulunduğu alanda çevre düzenlemesi yapılacağını sözlerine ekledi.

Drama'nın tarihi

Osmanlı döneminde Balkanların önemli bir tütün üretim ve işleme merkezi olan Drama kenti, Balkan Savaşı sonrasında Yunanistan sınırlarına katıldı.

Drama'nın Türk-Müslüman halkı, 1923 yılında imzalanan Mübadele Sözleşmesi'nden sonra Türkiye'ye göç ettirildi. Tütün yetiştiriciliği yaptıkları için Türkiye'de de Samsun, Bafra, Alaçam, Manisa, Edirne ve Gebze gibi bölgelere yerleştirildiler.

Türklerin boşalttığı Drama'ya da İstanbul'un çevre semtlerinden ve Anadolu'nun değişik kentlerinden Rum Ortodoks mübadiller yerleştirildi.