Telekomünikasyonda karnemiz zayıf

İSTANBUL - Avrupa Rekabetçi Telekom İşletmecileri Derneği (ECTA), tarafından yayımlanan "2009 Regulatory Scorecard – 2009 Düzenleyici Kuruluşlar Karnesi" çalışmada, Türkiye telekomünikasyon piyasasında, düzenleyici kurum yeterli yetki genişliğine ve destekleyici mevzuatlara sahip olduğu halde, düzenlemelerin, piyasaların serbestleşmesi ve rekabete açılması için etkin olarak uygulanmadığı belirtildi.

Üyeleri arasında Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneğinin de (TELKODER) bulunduğu ECTA'nın, her yıl, elektronik haberleşme sektöründeki düzenlemeler ve bunların tüketicilere, işletmecilere ve sektöre faydalarının ülkeler bazında karşılaştırıldığı çalışmasında, Hollanda, İngiltere, Danimarka, Norveç ve Fransa, kurumsal düzenlemeler, ulusal düzenleyici otoritelerin etkinliği, erişim, fiyat, rekabetçi pazar paylaşımı ve perakende ücretler konusunda en iyi performans gösteren ülkeler oldu.

Türkiye bu sıralamada, 22 ülke arasında 19'uncu sırada ve "en düşük performans gösteren ülkeler" kategorisinde yer aldı.

Düzenlemeler hayata geçirilmiyor

Düzenleyici kurumların yetkilerinin genişliği ve mevzuatların yeterliliği ile sektördeki düzenlemelerin rekabet ve tüketici faydası açısından sonuçları birbirleriyle doğrudan bağlantılı bulunurken, yapılan sıralamada Hollanda ve İngiltere en üst sıralarda yer aldı. Düzenleyici otoritenin yetki genişliği ve mevzuatların yeterliliği konusunda AB ortalamalarına yaklaşan Türkiye, düzenlemelerin uygulanması konusunda en son sıralarda yer alıyor.

Türkiye'de en fazla sorun yaşanan konular, "frekans, numara, geçiş hakkına ilişkin sorunlar", "uzlaşmazlıkların çözümü, piyasa analizi çalışmalarına ilişkin sorunlar", "BTK'nın düzenlemeleri uygulamakta etkin olmaması", "genişbant, sabit telefon, kurumsal, mobil ve kablosuz hizmet piyasalarında rekabet ve tüketicinin faydası açısından alınan sonuçların yetersizliği" olarak sıralanıyor.

Hizmet bedeli yüksek

Çalışmada, düzenleyici kurumun düzenlemelerin uygulanması konusundaki yetersizliğinin özellikle sabit telefon hizmetleri piyasasında rekabetin gelişememesi, buna bağlı olarak tüketicilerin almış oldukları hizmete karşılık ödedikleri ücretlerin yüksek olduğu belirtiliyor.

Türkiye'de özellikle genişbant internet hizmetlerinde yeni nesil işletmecilere bırakılan kar marjının düşük olduğu vurgulanırken, düzenleyici kurum fiyat sıkıştırması konusunda harekete geçmeye davet ediliyor.

"Etkin rekabetin tesisi için hızlanmak şart"

TELKODER Başkanı Yusuf Ata Arıak, çalışmada Türkiye'nin 2008'e göre mevzuat gibi bazı konularda ilerleme kaydettiği görülse de, etkin rekabetin tesisi için hızlanmak gerektiğini vurgularken, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Sonuçlar incelendiğinde Türkiye'de düzenleyici kurumun yeterli yetki genişliğine sahip olduğu, gerekli mevzuatların mevcut olduğu ancak kurumun düzenlemelerin uygulanması konusunda etkin olmadığı ortaya konuyor. Etkin rekabetin tesisi konusunda gerekli olan düzenlemelerin hayata geçirilebilmesi için, düzenleyici otoritenin siyasi iradeden bağımsız olmasının sağlanması, fiyat sıkıştırmasının önlenmesi, yerleşik operatör ile diğer işletmeciler arasındaki ayrımcılığın önüne geçilmesi ve altyapı-hizmet ayrımının uygulamaya konması konusunda gerekli düzenlemeleri yapması gerekiyor.

2009 yılı verilerine göre hazırlanmış olan bu çalışmaya göre 22 ülke arasında en son sıralarda yer alan Türkiye, 2010 yılında siyasi kararlılık doğrultusunda serbestleşme ve rekabetin tesisi konusunda kendisinden beklenen gelişmeyi göstermelidir."