Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı kuruluyor

ANKARA - Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi.

Kanuna göre, sağlık bilim ve teknolojileri alanında hizmet etmek amacıyla kamu tüzel kişiliğine, bilimsel ve idari özerkliğe sahip, özel bütçeli, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) kurulacak. TÜSEB'in merkezi İstanbul, ilgili olduğu bakanlık da Sağlık Bakanlığı olacak. 

TÜSEB, Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu'nun sağlık bilimi ve teknolojileri konusunda aldığı kararları uygulayacak veya bu kararların uygulanmasında eşgüdüm sağlayacak, Ar-Ge yapacak, Ar-Ge'lere mali ya da bilimsel destek sağlayacak, bunları koordine ve teşvik edecek, izleyecek, bu amaçla program ve projeler geliştirecek. 

TÜSEB, görevleri kapsamında yurt içi veya dışında, kamu hukuku ve özel hukuk tüzel kişilerine veya TÜSEB'e ait sağlık kurumları, enstitüler, Ar-Ge merkezleri ve laboratuvarları, insan kaynağı, fiziki mekan ve altyapı, donanım, finansman dahil her türlü kaynağı, iş birliği veya birlikte kullanım protokolü çerçevesinde kullanabilecek veya kullandırabilecek.

Başkanlık 3 birimden oluşacak

TÜSEB, yönetim kurulu, yüksek danışma kurulu ve başkanlıktan oluşacak. Yönetim kurulu, Sağlık Bakanı'nın başkanlığında, Bakanlık Müsteşarı, başkan ve Bakan tarafından seçilecek 2 üye, Yükseköğretim Kurulu'ndan 2 üye ve 2 enstitü başkanı olmak üzere 9 üyeden oluşacak.

"Başkanlık  projeleri dahil, kamu kaynağı kullanılacak ve tutarı 1 milyon TL'nin üzerindeki TÜSEB'in faaliyet alanı kapsamındaki  Ar-Ge projelerine, bilim kurullarının görüşlerini de alarak izin vermek" Yönetim Kurulunun görevleri arasında yer alacak. Bu tutar, Bakanlar Kurulu'nca 5 katına kadar artırılabilecek, her takvim yılı başından geçerli olmak üzere, o yıl için Vergi Usul Kanunu uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanacak.

Yüksek Danışma Kurulu, Bakanın başkanlığında, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı müsteşarları, Savunma Sanayii Müsteşarı, Başkan, Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu, Türkiye Bilimler Akademisi, Sosyal Güvenlik Kurumu, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ve Türkiye İhracatçılar Meclisi başkanları, Bakanlık Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu tarafından seçilecek 6 üye ile YÖK Başkanlığı'nın vereceği 3 üye olmak üzere toplam 32 üyeden oluşacak.

Başkanlık, başkan, genel sekreterlik ile başkana bağlı olarak faaliyet gösteren enstitülerden kurulacak. Başkan, 3 yıl süreyle görev yapmak üzere Bakanın teklifi üzerine Başbakan tarafından atanacak. Süresi biten başkan, iki dönem daha aynı usulle yeniden atanabilecek. Başkana yardımcı olmak üzere iki başkan yardımcısı görevlendirilebilecek. 

Enstitüler kurulacak

Genel sekreter, başkanın teklifi üzerine Bakan tarafından atanacak. Enstitü başkanları, başkanın teklifi üzerine Bakan tarafından 3 yıllığına görevlendirilecek. "Enstitü başkanlarının 1 milyon TL altındaki Ar-Ge proje teklifleri hakkında karar vermek" başkanın görevleri arasında yer alacak. 

TÜSEB bünyesinde, Türkiye Kanser Enstitüsü, Türkiye Biyoteknoloji Enstitüsü, Türkiye Anne, Çocuk ve Ergen Sağlığı Enstitüsü, Türkiye Kronik Hastalıklar Enstitüsü, Türkiye Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Enstitüsü, Türkiye Sağlık Hizmetleri Kalite ve Akreditasyon Enstitüsü kurulacak.

Bu enstitüler dışında, Bakanın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu kararıyla, TÜSEB'in merkezi dışındaki illerde de olmak üzere yeni enstitüler kurulabilecek. Enstitüler bünyesinde, ihtiyaca göre bilim kurulları oluşturulabilecek. Başkanlık personeli, İş Kanunu hükümlerine  tabi olarak  çalıştırılacak. Başkanlığa 400 kadro ihdas edilecek.

Başkan, başkan yardımcıları, genel sekreter ve enstitü başkanlarında, en az doçent derecesine sahip olması, İngilizce, Almanca  ya da Fransızca'dan en az birini iyi derecede bilmesi, en az 10 yıl kamu veya özel sektörde çalışmış olması şartı aranacak. Başkanlıkta çalıştırılacak yabancı uzmanlar için Türk vatandaşlığı şartı aranmayacak.

Enstitülerde Ar-Ge projelerinin gerektirdiği niteliklere sahip olanlar, proje süresi ile sınırlı olmak üzere, belirli süreli iş sözleşmesiyle istihdam edilebilecek. Yabancı uyruklu uzmanlar bir yıla kadar çalıştırılabilecek. Devlet memurları ile öğretim elemanları, Başkanlık kadrolarında istihdam edilebilecek.

3 yıl süreyle TÜSEB'de görevlendirilebilecek

Kamu kurum ve kuruluşlarında kadrolu olarak çalışanlar, başkan tarafından, yapılacak çalışmanın kapsamı ve süresi de dikkate alınarak en çok 3 yıl süreyle TÜSEB'de görevlendirilebilecek. Süresi sona erenler yeniden görevlendirilebilecek.  Bu şekilde görevlendirileceklerin sayısı toplam kadro sayısının yarısını geçmeyecek. Başkan ve diğer personelin ücreti ile diğer mali haklarının üst sınırı, bakanın önerisi üzerine Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek. 

TÜSEB tarafından desteklenen projelerde, proje süresiyle sınırlı olmak kaydıyla, proje kapsamında ve projeye ilişkin hizmetlerde görev alan kamu kurum veya kuruluşlarının kadro veya pozisyonlarında bulunanlara, bir ayda ödenmekte olan tutarın yüzde 75'ini geçmemek kaydıyla, proje sözleşmesinde belirlenen oranda proje teşvik ikramiyesi ödenebilecek.

TÜSEB'in gelirleri, genel bütçeden yapılacak yardımlar, faaliyet gelirleri, taşınır ve taşınmazlardan, şirketlerin ve teknoparkların karlarından, ulusal ve uluslararası Ar-Ge fonları ile iş birliklerinden, fikri haklardan, bağış ve vasiyetlerden, müşavirlik hizmetlerinden elde edilecek gelirler ve gelirlerin nemalarından oluşacak.

TÜSEB'in görevleriyle ilgili  yaptığı  faaliyetlerden elde  ettiği   gelirleri  dolayısıyla   kurumlar   vergisi   açısından   iktisadi işletme oluşmuş sayılmayacak.

TÜSEB'e makbuz karşılığında yapılan nakdi bağış ve yardımlar, Gelir Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanunu hükümleri çerçevesinde gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde, gelir veya kurumlar  vergisi  beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla beyan edilen gelirden veya kurum kazancından indirilebilecek.

Başkanlık, Harçlar Kanunu ile Belediye Gelirleri Kanunu gereğince alınan vergi ve harçlardan ve katılma payından,  damga vergisinden, kendisine yapılan bağış ve yardımlar nedeniyle veraset ve intikal vergisinden, sahip olduğu  taşınmazları dolayısıyla emlak vergisinden muaf olacak.

Başkanlık,  yapacağı  araştırma  ve incelemeler için hiçbir ilmühaber,  ruhsatname  veya imtiyaz almak zorunda olmayacak.

Eğitim ve çalışmaları enstitülerde yapIlabilecek

Yükseköğretim kurumlarıyla yapılacak protokoller çerçevesinde, yüksek lisans, doktora, eczacılık, veteriner hekimlik, tıp ve diş hekimliğinde uzmanlık eğitimi ile doktora  sonrası bilimsel  çalışma yapanlar,  bu  eğitim ve çalışmalarını enstitülerde yapabilecek.

Başkanlık, görevleri kapsamında Ar-Ge konuları için gerekli gördüğü her türlü bilgiyi, kamu kurum ve kuruluşları ile vakıflara ait olanlar dahil tüm yükseköğretim kurumlarından talep edebilecek. Kendilerinden bilgi talep edilenler, fikri hakları saklı kalmak kaydıyla, bu bilgileri vermek ve gereken kolaylığı göstermekle yükümlü olacak. Bu şekilde elde edilen bilgilerden gizli mahiyetinde olanların gizliliğine riayet edilecek.

Özellikli tıbbi işlemler

Sağlık Bakanlığı tarafından, Maliye Bakanlığı'nın onayıyla belirlenen özellikli tıbbi işlemler karşılığı yapılacak ek ödemelerde yüzde 800 ve yüzde 700 oranları bir kat artırılarak uygulanacak. 

Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu, bu oranları kamu hastane birlikleri bazında hesaplamaya da yetkili olacak. Ancak bu halde dahi yüzde 50 oranı, sağlık tesisi bazında yüzde 65'i geçemeyecek.

Milli Eğitim Bakanlığı, aday öğretmenlerin sınavlarını yazılı ve/veya yazılı ve sözlü olarak yapabilecek. 

Veteriner hekimlikte de uzmanlık yapılabilecek,  ayrıca diş hekimliği ve eczacılıkta da uzmanlık eğitimini yapılabilecek.

Yeni kurulan devlet üniversitelerinde ortaya çıkan öğretim üyesi açığının kapatılmasına katkıda bulunmak amacıyla, vakıf üniversitelerine yapılan görevlendirme 2 yılı geçemeyecek.

Kanuna göre, öğrenciler, bir yıl süreli yabancı dil hazırlık sınıfı hariç, kayıt olduğu programa ilişkin derslerin verildiği dönemden başlamak üzere, her dönem için kayıt yaptırıp yaptırılmadığına bakılmaksızın öğrenim süresi 2 yıl olan önlisans programlarını azami  4 yıl, öğrenim süresi 4 yıl olan lisans programlarını azami 7 yıl, öğrenim süresi 5 yıl olan lisans programlarını azami 8 yıl, öğrenim süresi 6 yıl olan lisans programlarını azami 9 yıl içinde tamamlamak zorunda olacak.

Hazırlık eğitim süresi azami 2 yıl olacak. Ancak üniversite yetkili kurullarının kararı ve YÖK'ün onayıyla 4 yıl üst üste katkı payı veya öğrenim ücreti ödenmemesi, kayıt yenilenmemesi nedeniyle öğrencilerin ilişikleri kesilebilecek.   

Öğretim dili tamamen Türkçe olan programlarda mesleki yabancı dil dersleri dışında zorunlu yabancı dil hazırlık sınıfı açılamayacak. Ancak üniversite yetkili kurullarının kararı ve YÖK'ün onayıyla isteğe bağlı olarak yabancı dil hazırlık sınıfı eğitimi verilebilecek. Hazırlık sınıfında başarılı olamayan öğrencilerin ilişikleri kesilmeyecek. Öğretim dili tamamen veya kısmen yabancı dil olan programların hazırlık sınıfını 2 yıl içinde başarı ile tamamlayamayan öğrencilerin  programdan ilişiği kesilecek. İlişiği kesilen öğrenciler kendi yükseköğretim  kurumlarında  öğretim dili Türkçe olan eşdeğer bir programa kayıt yaptırabilecek. Ayrıca, bu öğrenciler kayıtlı olduğu yükseköğretim kurumunda eşdeğer program  bulunmaması   halinde  talep  etmeleri  durumunda,  Ölçme, Seçme  ve  Yerleştirme Merkezi Başkanlığı  tarafından  bir defaya mahsus olmak üzere kayıt yaptırdığı  yıl itibarıyla, öğrencinin  üniversiteye  giriş puanının, yerleştirileceği  programa kayıt yaptırmak  için aranan taban  puanından  düşük olmaması  şartıyla  öğretim  dili  Türkçe  olan  programlardan   birine merkezi olarak yerleştirilebilecek.

Ancak bu süreler sonunda  kayıtlı olduğu öğretim  kurumundan  mezun olabilmek  için son sınıf  öğrencilerine,  başarısız  oldukları  bütün dersler  için iki ek sınav  hakkı  verilecek.

Bu sınavlar  sonunda  başarısız ders sayısını beş derse indirenlere bu beş ders için üç yarıyıl, ek sınavları almadan beş derse kadar başarısız olan öğrencilere dört yarıyıl, bir dersten başarısız olanlara ise öğrencilik hakkından yararlanmaksızın sınırsız, başarısız oldukları dersin sınavına girme hakkı tanınacak.

İzledikleri programdan mezun olmak için gerekli bütün derslerden geçer not aldıkları halde yönetmeliklerinde başarılı sayılabilmeleri için öngörülen not ortalamalarını sağlayamamaları sebebiyle  ilişikleri  kesilme  durumuna  gelen  son dönem  öğrencilerine not ortalamalarını yükseltmek üzere diledikleri derslerden sınırsız  sınav hakkı tanınacak.

Açılacak sınavlara,  üst üste veya aralıklı olarak toplam üç eğitim-öğretim  yılı hiç girmeyen öğrenci, sınırsız sınav hakkından vazgeçmiş  sayılacak ve  bu haktan  yararlanamayacak.  Sınırsız  hak  kullanma   durumunda   olan öğrenciler sınava girdiği ders başına öğrenci katkı payını/öğrenim ücretini ödemeye devam edecek. Ancak  bu  öğrenciler,  sınav  hakkı  dışındaki  diğer  öğrencilik haklarından yararlanamayacak. Açık öğretim öğrencileri, öğrencilik haklarından yararlanmak kaydı ile bu sürelerle kısıtlı olmayacak.

Diploma programlarının  hazırlık sınıfı eğitimi hariç olmak üzere, 2 yıllık önlisans ve  4,  5  ve  6  yıllık  lisans  programlarından (açıköğretim programları hariç)  bu süreler sonunda  mezun  olamayan öğrencilerden, ilgili dönem için öngörülen katkı payı ya da öğrenim ücretinin yanı sıra kredi başına ödenecek katkı payı veya öğrenim ücreti; dersin alınacağı dönem için belirlenen kredi başına katkı payı veya öğrenim ücretinin yüzde elli fazlası ile hesaplanarak alınacak.

Eğitim-öğretim faaliyetlerini yürütmekle birlikte kurucu vakfa veya üçüncü şahıslara doğrudan ya da dolaylı kaynak aktardığı Maliye Bakanlığı'nın görüşü alınarak YÖK tarafından belirlenen nesnel ve ölçülebilir kriterlere göre tespit edilen vakıf yükseköğretim kurumları hakkında, verilen süre içerisinde aktarılan kaynağın vakıf yükseköğretim kurumuna iade edilmemesi halinde, YÖK gerektiğinde düzeltici, kısıtlayıcı veya faaliyet iznini kaldırma şeklinde tedbir niteliğinde karar alacak.

Yükseköğretim kurumlarında kayıtlı olan öğrencilerin öğrenim süreleri ve sınav haklarının yeniden düzenlenmesindeki azami sürelerin hesaplanmasında, daha önceki öğrenim süreleri dikkate alınmayacak.

Yükseköğretim kurumlarından, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce ilişiği kesilen öğrenciler, ilişiklerinin kesildiği yükseköğretim kurumuna maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 5 ay içinde başvuruda bulunmaları halinde yükseköğretim kurumunda açılmış program ve ders varsa takip eden eğitim öğretim yarı yılında, yoksa takip eden eğitim öğretim yılında öğrenimlerine başlayabilecek.

31 Aralık'a kadar bildirecekler

Tabip, diş tabibi ve tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olan öğretim üyelerinden, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle mesai saatleri dışında serbest meslek faaliyetinde bulunan veya özel sağlık kuruluşlarında çalışanlara, bu faaliyetlerini sona erdirinceye kadar üniversite ödeneği ve ek ödeme ödenmeyecek. Faaliyetlerini sona erdirmek isteyenler, 31 Aralık'a kadar bu konudaki iradelerini görevli oldukları kurum yönetimlerine bildirecek ve en geç 31 Mayıs 2015'e kadar bu faaliyetleri sona erecek, çalışma uygunluk belgesi veya izni iptal edilecek. Bu süre içerisinde mali hakları ve ek ödemeleri tam olarak ödenecek.

Bu öğretim üyelerinden belirtilen faaliyetlerinden dolayı görevi kötüye kullandıkları yargı kararıyla tespit edilenlerin, genel hükümlere göre sorumlulukları saklı kalmak kaydıyla, serbest meslek veya özel sağlık kuruluşlarında çalışma uygunluk belgesi veya izni iptal edilecek.

Bu hükümler, GATA öğretim üyeleri hakkında da uygulanacak. Ancak bu öğretim üyelerine, üniversite ödeneği ile sağlık hizmetleri tazminatı ödenmeyecek.

Yatay geçiş yapan öğrenciler

Türk Diş Hekimleri Birliği Genel Kurulu, oda Genel kurullarınca iki yıllık bir dönem için seçilen delegeler ile tabii delege olan oda başkanlarından oluşacak.  

Üniversitelerde yatay geçiş yapan öğrenciler, ikinci öğretim için öngörülen ücreti ödemek zorunda kalmayacak. 

Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanı, Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu üyesi olacak. Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü kaldırılacak.

Dershaneler için düzenleme

Alkollü içki satılan yerler ile dönüşüm programına alınan dershane ve öğrenci etüt merkezleri arasında en az 100 metre mesafe bulunmasına ilişkin yasal zorunluluk, söz konusu eğitim kurumlarının dönüşümü için 2018-2019 öğretim yılının bitimine kadar öngörülen geçiş sürecine mahsus olmak üzere uygulanmayacak. 

14 ilde Büyükşehir Belediyesi ve 27 İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve KHK'larda  Değişiklik Yapan Kanun ile tüzel kişiliği kaldırılan belde ve köylerde istihdam edilen ebe ve hemşireler,  haIen görev yaptıkları  yerlerde çalışmaya  ve  mevzuatta  kendileri  için  öngörülen haklardan  aynı şekilde yararlanmaya devam edecek.  Bu yerler için ihtiyaç olması halinde aynı usulle vekil ebe ve hemşire istihdam edilebilecek. 

Eleman Temininde Güçlük Çekilen Yerlerde Sözleşmeli Sağlık Personeli Çalıştırılmasına dair kanun hükümleri çerçevesinde sözleşmeli olarak çalışan tabipler, ihtiyaç halinde, istihdam edildikleri hizmet biriminde olmak kaydıyla, Kamu Hastane Birliklerinde hastane yöneticisi, başhekim ve başhekim yardımcısı pozisyonlarında görevlendirilebilecek. Bu görevlendirilmeden dolayı herhangi bir ödeme yapılmayacak.

TÜSEB'in 2014 ve 2015 yılı harcamaları, Maliye Bakanlığınca yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar Sağlık Bakanlığı bütçesinden karşılanacak.

Türkiye Kanser Enstitüsü ile Türkiye Sağlık Hizmetleri Kalite ve Akreditasyon Enstitüsü 6 ay içinde faaliyete geçirilecek. Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü'nün kaldırıldığı tarihte devam eden iş ve işlemleri ile yürüttüğü projeler,  Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından tamamlanacak.