Türkiye yolsuzluk algı endeksinde 61. sıraya düştü

KAYSERİ - Türkiye, Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün Yolsuzluk Algı Endeksinde 183 ülke arasında 7 yılda 81. sıradan 61. sıraya geriledi. Türkiye'nin 2004'te 3.2 olan endeks değeri 2010'da 4.4, 2011'de ise 4.2 gerçekleşerek düşük yolsuzluk algı değerine biraz daha yaklaştı.
Melikşah Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Hüseyin Kalyoncu, AA muhabirine, merkezi Berlin'de bulunan Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün hazırladığı 2011 Yolsuzluk Algı Endeksi'ne göre "yolsuzluğun dünya genelinde salgın bir hastalık şeklinde devam ettiğini" söyledi.

Örgütün Almanya'daki Passau Üniversitesi işbirliğiyle hazırladığı Yolsuzluk Algılama Endeksinde 2011 yılında 183 ülkenin değerlendirmeye alındığını belirten Kalyoncu, endekste ülkelerin sıfırdan 10'a kadar bir ölçeğe göre sıralandığını, sıfırın en yüksek yolsuzluk algısını, 10'un ise en düşük yolsuzluk algısını gösterdiğini kaydetti.
 

Kalyoncu, 2011 raporuna göre Yolsuzluk Algı Endeksinde dünyadaki ülkelerin üçte ikisinin 5'in altında not aldığının, bunun da yolsuzluk algısının dünya genelinde yüksek olduğunu gösterdiğini ifade etti.

Türkiye'nin 183 ülkenin bulunduğu Yolsuzluk Algı Endeksinde 61. sırayı Letonya ve Küba ile paylaştığını dile getiren Kalyoncu, Türkiye;nin 2010 yılında 4.4 olan notunun da 2011'de 4.2 ye gerilediğini vurguladı. Kalyoncu, Türkiye'nin üyesi olduğu OECD ülkeleri sıralamasında ise 34 ülke arasında 30. sırada, birlikte değerlendirildiği Doğu Avrupa ve Orta Asya ülkeleri arasında ise ilk sırada yer aldığını bildirdi.

Doç. Dr. Kalyoncu, 2004 yılında listenin 81. sırasında yer alan Türkiye'nin 2010 yılında 56. sıraya, 2011 yılında ise 61. sıraya düştüğüne dikkati çekti. 2004 yılında 3.2 olan endeks değerinin ise 2010'da 4.4, 2011 yılında ise 4.2'ye çıkarak, düşük yolsuzluk algı değerine biraz daha yaklaştığını vurgulayan Kalyoncu, 2008 yılına kadar düzenli bir iyileşme görülmesine rağmen bu tarihten sonra nispi bir kötüleşme olduğunun gözlendiğini kaydetti.

2011 Yolsuzluk Algı Endeksi'nde, Yeni Zelanda (9.5), Finlandiya (9.4) ve Danimarka(9.4) yolsuzluk algısının en düşük olduğu ülkeler olarak listenin ilk sıralarında yer alırken, Somali (1.0), Kuzey Kore (1.0) ve Myanmar (1.5) yolsuzluğun en yaygın olduğu ülkeler olarak belirlendi.

Avrupa Birliği ülkeleri için ortalama 6.27 olan endeks, son sırada olan Bulgaristan için 3.3, Yunanistan için 3.4 ve İtalya için 3.9 olarak tespit edildi.

"Türkiye'de şeffaflığa doğru bir gidişat var"

Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün hazırladığı 2011 Yolsuzluk Algı Endeksi'ni Türkiye açısından değerlendiren Doç. Dr. Hüseyin Kalyoncu, hem AB gibi uluslararası yapıların hem de içerideki süreçlerin desteğiyle Türkiye'nin önünde şeffaflığa, hesap verebilirliğe doğru bir gidişat olduğunu vurguladı.

Mevcut durumun kısa dönemde endeksi düşürüp sıralamayı olumsuz etkileyebileceğini, bazı yolsuzluk davalarının algılamaya olumsuz yansıyacağını ifade eden Kalyoncu, "Fakat bu sürecin devam etmesi orta ve uzun vadede ülke endeksinin iyileşmesine neden olacaktır" dedi.
Türkiye'deki sürece bakıldığında "makam ve yetki sahibi olmuş, kuvvetli, kimsenin dokunamayacağı düşünülen bireylerin ya da o makamda olan kişilerin de artık yargı karşısında hesap verebildiğini" belirten Kalyoncu, bu davranışın sürdürülebilmesi ve bütün katmanlara yaygınlaştırılabilmesi halinde, Türkiye için Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün Yolsuzluk Algılama Endeksi'nde iyileşme olabileceğini ve Türkiye'nin yükselen imajını destekler hale gelebileceğini söyledi.

Hükümetin Şubat 2010'da kabul ettiği "Saydamlığın Artırılması ve Yolsuzlukla Mücadele Strateji Belgesi'nin amacının saydamlığı engelleyen ve yolsuzluğu besleyen faktörlerin ortadan kaldırılması suretiyle daha adil, hesap verebilir, saydam ve güvenilir bir yönetim anlayışının geliştirilmesi olduğunu ifade eden Kalyoncu, şöyle konuştu:
"2010-2014 yılları arasında uygulanacak olan stratejinin temel bileşenleri ise önlemeye, yaptırımların uygulanmasına, toplumsal farkındalığın artırılmasına yönelik tedbirler olarak üç ana başlıkta toplanmıştır. Bu konuda somut adımların kararlılıkla uygulanması lazımdır. Yolsuzluk konusunun salt bir hukuksal konu olarak ele alınmasından ziyade, sosyal ve ekonomik boyutlarının da göz önüne alınması ve yolsuzlukların önlenmesi amacıyla yapılacak olan reformların toplumun her kesimini kapsayıcı olması gerekmektedir."

"Dünyanın hiçbir ülkesi mükemmel düzeyde temiz ve şeffaf değildir" diyen Kalyoncu, önemli olan kendi kendiyle yüzleşme ve hesap verebilirliğin mücadelesinin yapılması olduğunu vurguladı. Kalyoncu, "Toplumlar kendi meseleleriyle yüzleşebilmeli ve toplumun hangi seviyesinden olursa olsun her kişinin eğer yanlış yaptıysa dokunulabilir olması gerektiğinin anlaşılması önemlidir" dedi.

(AA)