Umman'da iş fırsatları

Turgay YILMAZ / Metalurji [email protected]

YAYINLAMA
GÜNCELLEME

Umman Sultanlığı, Arap Yarımadası'nın Güneydoğu kıyısında yer almaktadır. Hürmüz Boğazı'ndan Yemen'e kadar uzanan kıyılarının uzunluğu 1700 km'dir. Kuzeybatı'da Birleşik Arap Emirlikleri, Batı'da Suudi Arabistan, Güneybatı'da ise Yemen ile sınır komşusudur. 2010 verilerine göre nüfusu 2 milyon 773 bindir. Çoğunluğunu basta Hindistan olmak üzere Asya'dan gelenlerin oluşturduğu yabancılar (expats) 816 bindir. Resmi dil Arapca olmasına rağmen İngilizce yoğun ve etkin olarak kullanılmaktadır. Ülke şeriat yasalarına göre yönetilmemektedir. Ekonomi petrol ve gaza bağımlı olmakla beraber çelik, alüminyum, gemi onarımı, gübre, çimento sanayine yapılan yatırımlar petrole ve gaza bağımlılığı giderek azaltmaktadır.
Sultanlığın sanayi yatırımları Rusayl, Sohar, Raysut, Sur, Nizwa, Buraimi ve Al Mazunah bölgelerinde yoğunlaştırılmakla beraber ticaretin merkezi başkent Muscat'tir.
Planlı büyüme, Sultan Qaboos Bin Said Al Siad 'in sürekli kalkınma politikalarının temelidir. Kişi başına düşen milli gelir 25.975 dolar (2011)'dir. Ortadoğu'da bütçesi yıllardır fazla veren nadir ülkelerden birisidir. Para birimi Oman Rial'dir ve uzun suredir 1 RO 0.386 dolar olarak sabitlenmiştir.
Sultan Qaboos Bin Said Al Said'in ticari faaliyetleri tüm ülkeye yayma politikasına paralel olarak alt yapı yatırımlarına büyük önem verilmekte ve büyük ölçekli havaalanı, liman, yol-köprü, enerji, su projeleri yürütülmektedir. Bu projelerin bazıları da Türk firmaları tarafından yürütülmektedir.
Umman'da özellikle altyapı projeleri için uluslararası firmaları çekmeye yönelik olarak yabancı sermaye mevzuatında kolaylaştırıcı değişiklikler yapılmıştır. Daha önce izin verilmeyen yabancı sermayeli şirket kurma prosedürü değiştirilmiştir. Tüm Ortadoğu'da yaygın olan Sponsor Firma uygulaması bu değişiklikle eski gücünü kaybetmeye başlamıştır.
Petrol sanayi için en önemli kuruluş Petroleum Development of Oman (PDO)'dur. Uluslararası malzeme alımını, firmaları yerinde denetleyerek onaylı tedarikçi listesine almaktadır. PDO onaylı firmaların Umman'da yerleşik diğer firmalara özellikle petrol firmalarına, proje yüklenici firmalara doğrudan urun satması çok kolaydır. PDO'nun onay süreci ve uluslararası projeleri www.pdotenders.com'dan takip edilebilir.
Umman'ın kamu ihaleleri, İhale Kurumu tarafından yapılmaktadır. Yerel ve uluslararası olmak üzere iki guruba ayrılan ihalelerde, İhale Kurumu'na kayıt gerekmektedir. İhaleler ve kayıt şartları www.tenderboard.gov.om'dan takip edilebilir.
Umman'ın petrole alternatif olarak geliştirmek istediği en önemli alan 'turizm'dir. 1700 km'lik sahil şeridi bulunan Umman, yatırımcılar için bakir bir alandır. Masmavi deniz ve çok çeşitli deniz canlıları, uzun süreli sezon (Ekim-Mayıs) en önemli avantajlardandır. Turizmi canlandırmak için Umman Sultanlığı Ortadoğu'nun en büyük havaalanını Muscat'a kurmaktadır. Aynı nitelikte bir havaalanı da diğer önemli turizm merkezi Salalah'ta kurulmaktadır.
Umman Ortadoğu'nun en sakin, en yatırıma elverişli bölgesidir. Türk yatırımcılar özellikle inşaat firmaları bölgeye gelmiştir fakat yeterli değildir. Orta ölçekli bir pazar olan Umman, yıllık yaklaşık %90'lık ithalat yapmaktadır. Türk vatandaşları için havaalanında vize alma kolaylığı mevcuttur. Turizmden gıdaya kadar birçok sektörde fırsatlar vardır. Bu fırsatlar doğru yatırımlarla ve doğru kurulan ortaklıklarla değerlendirilebilir.