Yeni Ticaret Kanunu'nda tek kişilik şirket

Av. Derya BAKSI / Tarlan - Baksı Avukatlık Bürosu

6102 Sayılı ve 01.07.2012 yürürlük tarihli yeni Türk Ticaret Kanunu (YTTK), Anonim Şirket (AŞ) ve Limited Şirket (LŞ) kurucu sayılarına ilişkin yeni düzenlemeler içermektedir. 6762 Sayılı Eski Türk Ticaret Kanunu'nda (ETTK) bu husus her iki şirket türüne göre farklı düzenlenmişken, (YTTK) bu iki şirket tipi için paralel düzenlemeler öngörmüştür.

6762 Sayılı ETTK'da AŞ asgari kurucu sayısı 5, LŞ asgari kurucu sayısı ise 2 olarak düzenlenmiş idi. YTTK'nın AŞ kurucu sayısına ilişkin 338'inci maddesine göre ise, AŞ'lerin kurulabilmesi için pay sahibi olan bir veya daha fazla kurucunun varlığı şarttır. Yine YTTK' nın LŞ kuruluşuna ilişkin 573'üncü maddesine göre LŞ, bir veya daha çok gerçek veya tüzel kişi tarafından bir ticaret ünvanı altında kurulur. Görüldüğü üzere YTTK hükümleri mevcut yasadan farklı olarak her iki şirket tipi için de tek kişi ile kuruluş imkanı tanımaktadır. 6102 sayılı YTTK ile uygulamaya geçirilecek olan tek kişilik şirketlere yönelik bu düzenleme pratikte birçok fayda sağlayacaktır. Bazılarına değinmek gerekirse;

1) Yabancı sermayenin Türkiye'ye girmesine olumlu katkıda bulunacaktır. Eski düzenlemeye göre yatırımcı, Türkiye'de bir şirket kurmak istediğinde yanına mutlaka en az bir ortak almak zorunda kaldığından bu durum çoğu kez, sadece kağıt üstünde kalan ortaklar yaratmaktaydı. Yeni yasa ile Türkiye'de yatırım yapmak isteyen yabancı yatırımcı, şirket kurabilmek için ortak arayışına girmek zorunda kalmayacak, tek başına sermaye getirerek yalnızca kendisinin söz sahibi olduğu bir şirket kurabilecektir. Bu düzenleme, kendi ülkesi dışında yatırım yapmak isteyip de başka bir ortak bulmak zorunda kalacağı için Türkiye'yi tercih etmeyen yatırımcıları ülkeye çekecektir.

2) Tüzel kişilere de gerçek kişiler gibi tek başına şirket kurabilme yetkisi tanınmıştır. Böylelikle dernek, vakıf ve üniversiteler tek başlarına şirket kurabileceklerdir. Bu durumda örneğin, bir teknik üniversite tek ortağın kendisi olduğu bir yazılım şirketi kurabilecektir. Buna benzer olarak devlet üniversiteleri döner sermaye işletmelerini yalnızca kendilerinin sahibi olduğu bir şirket olarak kurabilecektir.

3) Ortak sayılarının bire düşmesi sonucu şirketlerin feshedilmesi tehlikesi ortadan kalkmış olacaktır. ETTK'nın AŞ ve LŞ'lere ilişkin düzenlemelerine göre ortak sayısının bire düşmesi, her iki şirket tipi için de fesih sebebi sayılmaktaydı. Oysa YTTK'nın tek kişi ile şirket kurulmasına olanak getirmesi ile bu tehlike bertaraf edilmiştir.

Nitekim YTTK'nin 338'inci maddesine  göre ise AŞ'nin tek kişiye düşmesine neden olan işlemden itibaren 7 gün içinde bu durumun yönetim kuruluna yazılı olarak bildirilmesi, Yönetim Kurulu'nun da bildirimi aldığı tarihten itibaren 7 gün içinde bu durumu tescil ve ilan ettirmesi halinde ortaklık varlığını tek kişi ile de devam ettirebilecektir.

Benzer şekilde LŞ'lerde de YTTK'nın 574'üncü maddesine göre ise, LŞ ortak sayısının bire düşmesi halinde bu durumun sonucunu doğuran işlem tarihinden itibaren 7 gün içerisinde müdürlere bildirilmeli, müdürler de bu bildirimden itibaren 7 gün içerisinde bu durumu ve ortağa ilişkin bilgileri tescil ve ilan ettirmelidirler.