Yumurta ne yapar?
DİYARBAKIR'DAN / Mahir SOLMAZ
Bölgemiz tarım ve hayvancılık bölgesi. Tarımda iyi sonuçlar alınıyor. GAP ile birlikte bu rakamlar daha iyi sonuçlar ortaya çıkaracak. Hayvancılıkta ise çok iyi noktada değiliz. Özellikle küçük baş hayvan yetiştiriciliğinde çok kötü durumdayız.
Market alışverişim sırasında, yumurtaların olduğu bölümde 4-5 çeşit marka vardı. Üzerlerindeki etiketlere baktım. Hepsinin bir Diyarbakır markası olduğu yazıyordu. Üretim tarihleri vs. Hem kümesli hayvan sektörünü hem de yumurta sektörünü incelemek üzere, marketteki markaların adres ve telefonlarını aldım. Üretimi olduğunu düşündüğüm bir firmanın yolunu tuttum. Bana ışık olması adına.
Firmaya girdim, sadece paketleme var. Üretim nerde dediğimde ise aldığım cevap çok şaşırttı beni. İç Anadolu.
Peki Diyarbakır'da üretim yok mu?
Koca Diyarbakır'da, 1.5 milyon nüfuslu bu şehirde tek yumurta üreticimiz var. Önceden tanıdığım bildiğim bir isim; Gün yumurtanın sahibi. Sevgili Erhan Akalınlar. Koyu bir sohbete başladık. 1986 yılında yapmış yatırımını. Günlük yumurta üretimi 25 bin. Tavuk sayısı ise 40 bin. 1986 yılında yaptığı yatırımın bedelini söylemek istemiyor, ancak o yatırıma karşılık geri dönüşümün çok yetersiz olduğunu vurguluyor. Yöre halkının kendi markasına, kendi ürününe sahip çıkmadığını söylüyor. Alamadığı desteklerden yakınıyor.
Bugün Diyarbakır'ın yumurta üretimini İç Anadolu'daki üreticiler karşılıyor. Düşünmeden yapamıyorum tabi, neden biz bu konuda bir üs bir merkez olmadık ki. Eğer bugün biz bu sektörde kendimizi geliştirmiş olsaydık, neler olmazdı. Eleştirdiğim zaman, dostluk vs gibi durumlardan dolayı yöneticilerimiz sitem ediyorlar. Ama gerçeklerde ortada. Siz iş dünyasını temsil ediyorsunuz. Bireysel olarak kent sorunları ile ilgili söylemleriniz mutlaka olacak. Ancak iş dünyasının temsilcileri olarak siyasetin merkezi durumunda olamazsınız. Siyasete vakit ayırmak yerine, yumurta gibi, çok önemsemediğimiz bir sektörün, Diyarbakır'da yaratacağı katma değer ve istihdamı tahmin edebiliyor musunuz? Üstelik bu işte 24 yıl tecrübeli bir hocamız var. Erhan Akalınlar'ın kapısını bugüne kadar bu konu ile ilgili hiç kimse çalmamış. Kendisi diyor 'seve seve ben yapmaya, yardımcı olmaya hazırım.' Elimizde bu sektörün duayeni sayılabilecek bir hocamız varken, hem ona sahip çıkalım hem de kentte bu tür yatırımları nasıl artırırız bunları konuşalım. Yumurta ne yapar. İyi organize edilmiş, yani bugün Diyarbakır'da çok değil, 20 işletmenin olduğunu düşünelim. Her işletmede 30 kişi istihdam edelim. Bunlar direk olanlar. Bu 600 kişi eder. Her bir kişinin de 4 kişi geçiminden sorumlu olduğunu düşünürsek, bu da 2400 kişi yapar. Bunlar en kötümser tablo. Yan sanayi ile birlikte bu rakamlar kat kat artacaktır. Böylelikle hiçbir vasfı olamayan gençlerimizi de farklı bir gelecek bekliyor olurdu. Yumurta ne ki?
İşte yumurta bu; en kötü şartlarda 2400 kişi geçim kaynağı...