Yurt dışına çıkış yasağı kalktı

ANKARA - Sigara cezaları hariç, tebliğ edilmemiş 120 TL'nin altındaki para cezaları tahsil edilmeyecek; vergi borcunu ödemeyen ya da bu nedenle hakkında ihtiyati haciz kararı verilen kişiler yurt dışına çıkabilecek.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, kamu alacaklarını yeniden düzenleyen kanun tasarısının ilk 22 maddesinin de aralarında bulunduğu toplam 30 madde kabul edildi.

"Torba Tasarı"da muhalefetin de destek verdiği ilk 22 maddenin yanı sıra 67, 68, 69, 70, 93, 94, 106 ve 109. maddeler de benimsendi.

Kabul edilen maddelere göre, 31 Temmuz 2010 tarihine kadar olan ödenmemiş vergiler, trafik cezaları, idari para cezaları, gümrük vergileri, sigorta primleri, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi, damga vergisi, özel işlem vergisi, eğitime katkı payı, belediyelerin su bedeli alacakları, büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin su ve atık su bedeline ilişkin alacaklar kapsam içerisinde olacak.

Buna göre, vadesi geldiği halde ödenmemiş olan ya da ödeme süresi henüz geçmemiş olan vergilerin ve gümrük vergilerinin ödenmemiş kısmı, TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak yeniden hesaplanacak. Borcun ödenmesi halinde, vergi cezalarından ve buna bağlı gecikme zamlarının tahsilinden vazgeçilecek.

Belediyelerin su kullanım alacakları ile su ve kanalizasyon idarelerinin su ve atık su bedeli alacakları da TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak yeniden hesaplanacak. Borcun ödenmesi durumunda faizleri silinecek.    

Uygulamadan yararlanmak isteyenlerin dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları gerekecek.    

Gecikme zammı

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda 30 maddesi kabul edilen "torba tasarıya" göre, sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi, isteğe bağlı sigorta primi ve topluluk sigortası primi, damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı, borç asılları ile bu alacaklara, ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden bu yana TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi feri alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.    

Sosyal güvenlik destek primi ödemesi gerekenler de bu kapsama alınıyor.    

Tahakkuk ettiği halde dava açılmış veya dava açma süresi sona ermemiş olan idari para cezası asıllarının yüzde 25'i ile bu tutara ödeme sürelerinin bittiği tarihten itibaren TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, idari para cezası asıllarının kalan yüzde 75'i ile idari para cezasına uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi feri alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.

30 Haziran 2010 tarihine kadar, biten özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin; ön değerlendirme, araştırma veya tespit sonucunda bulunan eksik işçilik tutarı üzerinden TEFE-TÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, ilk taksiti tutarın işverene tebliğ edilmesinden sonraki ikinci aydan başlamak üzere ödenmesi halinde, alacaklara uygulanan gecikme cezası gibi feri alacakların tahsili yapılmayacak. Bu düzenlemeden yararlanmak isteyenlerin, dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri şartı aranacak.

Yeniden yapılandırıldığı halde taksitlerini ödememeleri nedeniyle yeniden yapılandırma haklarını kaybedenlerden; yapılandırmaları 12 taksite kadar yapılmış olanların, ödenmemiş taksit sayısı 4'ten fazla olmayanların, yapılandırılmaları 24 taksite kadar yapılmış olanların, ödenmemiş taksit sayısı 8'den fazla olmayanların başvurmaları halinde, bozulan yeniden yapılandırmaları ihya edilecek. Ancak ödeme yükümlülüklerinin 3 aylık süre içinde tam olarak yerine getirilememesi halinde yeniden yapılandırma hakkı kaybedilecek ve yapılandırma işlemi de iptal edilecek.

Alacaklardan vazgeçilmesi

Tasarının kanunlaşıp yayımlandığı tarih itibarıyla tebliğ edilmemiş 120 TL'nin altında kalan idari para cezalarının tahsilinden vazgeçilecek. Tütün mamulü tüketimiyle ilgili idari para cezaları, bu hükmün dışında tutulacak.

Tutarı 12 lira ve altında kalan geçiş ücretleri de tebliğ edilmeyecek, tebliğ edilmiş olanlar da tahsil edilmeyecek.    

Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince takip edilen ve vadesi 31 Aralık 2004 tarihinden önce olduğu halde ödenmemiş olan alacakların türü, dönemi, asılları ayrı ayrı dikkate alınmak suretiyle tutarı 100 lirayı aşmayan asli alacaklar ve feri alacaklar ile aslı ödenmiş feri alacaklardan tutarı 100 lirayı aşmayanlar tahsil edilmeyecek.

Gümrük Müsteşarlığına bağlı tahsil dairelerince takip edilmekte olan, vadesi 31 Temmuz 2010 tarihinden önceki alacakların 50 lirayı aşmayanlarının da tahsilinden vazgeçiliyor.

65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun kapsamında almakta oldukları aylıkları yüzde 50 fazlası ile geri alınması gerekenlerden, bu yüzde 50 fazlaya ilişkin tahsil edilmemiş tutarlar alınmayacak. 

31 Temmuz 2010'dan önce ödenmemiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ve idari para cezası asılları toplamı 50 lirayı aşmayan alacaklar ile tutarına bakılmaksızın bu alacaklara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı gibi ferilerinin ve aslı ödenmiş olan feri alacaklardan tutarı 50 lirayı aşmayanlar tahsil edilmeyecek.    

Kamu idarelerince ödenmesi gereken genel sağlık sigortalılarına ilişkin genel sağlık sigortası primleri ile İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanması gerekip de Türkiye İş Kurumu tarafından SGK'ya ödenmemiş sigorta primlerinin, gecikme cezası ve gecikme zamları silinecek.    

Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumuna borçlarını ödeme taahhüdünü yerine getiremeyenler için de yeni bir hak getiriliyor.    

Yeniden yapılandırılan alacaklar

Tasarıyla yeniden yapılandırılan alacaklar şöyle:

-TRT'ye olan elektrik enerjisi satış bedeli payı ve bandrol ücretleri borçları

-KOSGEB alacakları, TEDAŞ veya bu şirketin hissedarı olduğu elektrik dağıtım şirketlerinin elektrik tüketiminden kaynaklanan alacakları

-Organize Sanayi Bölgelerinde faaliyet gösterenlerin elektrik, doğalgaz, su ve yönetim aidat borçları, afet kredileri hariç Geliştirme ve Destekleme Fonu kaynaklı alacaklar

-Çevre ve Orman Bakanlığınca orman köylülerince oluşturulan kooperatiflere kullandırılan krediler, sulama kooperatiflerinin borçları

-Kültür ve Turizm Bakanlığınca kültür varlıklarının korunması, bakım ve onarımı amacıyla kullandırılan krediler

-Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca tarımsal amaçlı kooperatiflere veya ortaklarına verilen kredi alacakları, ilgili kanunca arazi dağıtılanların ödemedikleri arazi bedelleri, sulama kooperatifleri ve sulama birliklerinin tarımsal sulama faaliyetlerinden kaynaklanan alacakları, orman sayılan yerler

-Hazine'nin özel mülkiyetinde veya devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmazlar hakkında yapılan kesin izin, kesin tahsis, kullandırma kararı, irtifak hakkı, kullanma izni ve kiralama işlemlerinden kaynaklanan ve vadesi 30 Kasım 2010'da geldiği halde ödenmemiş olan kullanım bedelleri ve hasılat, ticari kar payları, orman köylülerini kalkındırma geliri, arazi tahsis, ağaçlandırma, ağaçlandırma ve erozyon kontrol, yüzde 3 proje ve toprak bedelleri

-SGK'nın taşınmazlarının ödenmemiş kira bedeli, il özel idareleri, belediyeler ve bunların bağlı kuruluşları ile sermayesinin yüzde 50'den fazlası bunlara ait şirketlerin mülkiyetlerinde bulunan taşınmazların kullanım bedelleri ve hasılat payları alacakları

-Vakıflar Genel Müdürlüğü ile mazbut vakıflara ait taşınmazların kira bedelleri, işveren ve üçüncü şahısların, iş kazası, meslek hastalığı, malullük, ölüm halleri ile genel sağlık sigortalısına ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilere yönelik ödemekle yükümlü oldukları her türlü borçları

-Özel radyo ve televizyon kuruluşlarınca ödenmeyen yıllık brüt reklam gelirlerinden alınan yüzde 5'lik pay ile eğitime katkı payı

-Her kademedeki askeri okullar ile Emniyet teşkilatında görevlendirilmek üzere her kademedeki eğitim kurumlarında okutulanlardan öğrencilikle ilişiği kesilenler, mezun olanlar, bunların dışındaki eğitim kurumlarında devlet hesabına okutulup da mecburi hizmet yükümlülüğünü yerine getirmeyenlerin ödenmemiş öğrenim giderlerine ilişkin tazminat tutarları

-TMO tarafından FİSKOBİRLİK'e ödenmeyen alacaklar, kalkınma ajanslarının il özel idareleri, belediyeler ile sanayi ve ticaret odalarından olan alacakları, SGK'ca fazla veya yersiz ödendiği tespit edilen ve tahsil edilmesi gereken gelir ve aylıklara ilişkin borçlar.