Zirve'den İzmir'e EXPO 2020 desteği
İZMİR - Romanya'nın eski cumhurbaşkanlarından Ion Iliescu, dünyada açlık, yoksulluk ve işsizlik sorunun çözümü için bir siyasi iradeye ihtiyaç duyulduğunu belirterek, kapitalizmin de kendisini güncellemesi gerektiğini ifade etti.
Marmara Grubu Vakfı ve İzmir Ticaret Odası tarafından düzenlenen "3 Kıta 1 Deniz: İzmir Buluşması" başlıklı toplantıda, "Açlık, Yoksulluk, İşsizlik" konulu oturumda konuşan Romanya'nın eski cumhurbaşkanlarından Ion Iliescu, Türkiye'nin krizi, rekabetçi avantajlarını kullanıp jeopolitik konumunun iyi değerlendirerek, hasarsız atlattığını belirtti.
Açlık, yoksulluk ve işsizliğin artmasında küreselleşmenin de etkilerinin bulunduğunu, çok uluslu şirketlerin girdikleri ülkelerde çok az para ödeyerek karlarını artırmayı hedeflediğini, sermaye insanlar yerine makineleri tercih eden bir anlayış içinde olduğunu belirten Iliescu, serbest piyasanın işveren olma konusunda yeteri kadar başarılı olamadığını, sosyal devletin ise önemli bir işveren olduğunu kaydetti.
"Açlık konusu, devletin bu soruna dahil olmasıyla çözülebilir" görüşünü dile getiren Iliescu, "Bizim siyasi iradeye ve tek taraflı düşünmekten kurtulmaya ihtiyacımız var. Bu, kapitalizme karşı olmak değil, güncellemekle ilgili bir konudur. Kendi değerleri bağlamında işler kılmaktır. Devleti konunun dışında tutmakla, bu problemleri çözebileceğimiz araçları kaybetmiş oluyoruz. Kamu politikaları geliştirilmesi gerekiyor" diye konuştu.
"Hayırseverlik yeterli değil"
Romanya'nın eski cumhurbaşkanlarından Emil Konstantinescu ise eski anlaşmaların tekrar ele alınması, makul ve eşit tabana dayalı olarak tekrar yapılması, uluslararası yönetişim ortamlarının demokratik hale gelmesi gerektiğini belirterek, "Değerlerde kökten değişiklikler yapılmalı, bu değişiklikler ekonomik teorilerin temelini oluşturmalıdır. Böylece gerçek dünyayla ekonomi disiplinleri arasındaki açıklık, ortadan kalkabilir" dedi.
Dünyada gıda güvenliğini sağlamak için ihlal edilemez bir insan hakkı olarak görmenin ve bunun, kanun ve anlaşmalarla teminat altına alınması gerektiğini dile getiren Konstantinescu, açlık sorununun çözümünde hayırseverliğin yeterli olmadığını kaydetti.
Bulgaristan eski cumhurbaşkanlarından Petar Stoyanov da yoksulluğun kuru bir istatistik olarak ele alınmaması, bir insan hakkı sorunu olarak düşünülmesi gerektiğini ifade ederek, her insanın bir gururunun olduğunun da unutulmaması gerektiğine dikkati çekti.
Moğolistan'ın ilk Cumhurbaşkanı Punsalmaa Ochirbat, forumda açlık, yoksulluk ve işsizlik konusunun ele alınmasının, diğer uluslararası toplantılara örnek olmasını diledi.
Yoksulluğu ortadan kaldırmanın siyasi istikrara bağlı olduğunu belirten Ochirbat, her ülkenin işsizlikle ilgili kendine bağlı nedenlerinin olabileceğini, küresel çözüm önerilerinin yanında lokal etkenlerin de değerlendirilmesi gerektiğini ifade etti.
Değerlerin yeniden gözden geçirilmesi
Estonya'nın ilk Cumhurbaşkanı Arnold Rüütel de Avrasya'nın iki dünyayı bir araya getiren bir coğrafya olduğunu, bu büyük sorumluluğu taşımayı öğrenmenin gerektiğini söyledi.
Dünya nüfusunun hızla arttığını, bunun tüm değerlerin gözden geçirilmesini zorunlu kıldığını belirten Rüütel, su kıtlığı konusunun da çözüme kavuşmaması halinde gelecekte savaş neden olabileceğine dikkati çekti.
Moğolistan'ın eski cumhurbaşkanlarından Natsagiin Bagabandi, konuyla ilgili BM milenyum hedeflerinin uzağında kalındığını öne sürerek, tarım alanında çalışanlara dünya çapında mikro krediler sağlanmasının, yoksulluk sorununun çözümünde önemli etkilerinin olabileceğini kaydetti.
Kosova'nın ilk Cumhurbaşkanı Fatmir Sejdiu ise Kosova bölgesine barışın geldiğini ancak beklentilerin henüz karşılanamadığını, nüfusun yüzde 44'ünün halen yoksul olduğunu, işsizlik oranının ise yüzde 40 olduğunu belirtti.
Demokratik istikrar, sosyal barışa ve yüzde 4'lük büyümeye rağmen bunların yetersiz kaldığını kaydeden Sejdiu, ülkedeki maden rezervlerinin daha iyi değerlendirilmesi gerektiğini, yatırımcıları bu konuya ilgi göstermeye davet ettiklerini ifade etti.
"Afrika'yı hatırladığınız için teşekkür ederim"
Toplantının son konuşmacısı olan Nijerya eski cumhurbaşkanlarından Olesegun Obasanjo ise Marmara Grubu Vakfı'nın dünyanın en aktif sivil toplum örgütlerinden olduğunu ifade ederek, "Bu toplantıda Afrika'yı hatırladığınız için size teşekkür ederim. Genelde Afrika, sadece haritada hatırlanır" dedi.
Toplantı konusunun sadece Afrika içinmiş gibi gözüktüğünü ancak meslektaşlarını dinlerken kendisini biraz memnun hissettiğini dile getiren Obasanjo, "Açlık ve yoksulluk sadece Afrika'nın değil, dünyanın hastalığıymış meğer" diye konuştu.
Kriz sonrası gelişmiş ülkelerin bu yapısını aynen devam ettiremeyeceğinin görüldüğünü belirten Obasanjo, "Gençlerin işsizliği, insanlık için nükleer tehditten daha büyük bir tehdit. İspanya ve Yunanistan gibi ülkelerde de gençlerin işsizlik oranının yüzde 50'lere vardığı ifade ediliyor. Afrika'da durum daha kötü. Nüfusumuzun yüzde 50'si 25 yaşın altında ve bunların yüzde 50'si işsiz. Arap Baharı'nda neler oldu? Eğitimli ya da eğitimsiz gençlik, sosyal medyaya erişim sağladı, Arap Baharı'nı medyayla başlattı, bu durumda çok dikkatli olmamız gerekiyor" diye konuştu.
Açlık, yoksulluk ve işsizlikle mücadele konusunda Türkiye'nin bulduğu çözüm yolunun bir model olabileceğini, bunun en önemli sembolünün de İzmir olduğunu kaydeden Obasanjo, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ben buna İzmir modeli ya da İzmir Çözümü Modeli adını veriyorum. Bunu burada görebiliyoruz. Bu ülkeyi ve bu kenti, 20 yıl önce ziyaret etmiştim. 20 yıl önce gördüğüm ve bugün gördüğüm arasında, dünya kadar farklılık var. Neler oldu? Özellikle bilim, eğitim ve yetenek kazanımını gördüm, reformla modernleşmeyle ilgili semboller görüyorum. Daha çok tolerans ve toplum içinde birçok insanın biraraya geldiğini görebiliyorum. Teknolojiyi gördüm, işbirliğini, insanların bir arada çalışmasını ve altyapıyı gördüm. Kaynakların iyi ve tam bir şekilde değerlendirilmesini gördüm."
Obasanjo, İzmir'in EXPO 2020 adaylığına da değinerek, "EXPO 2020 için emin olun ki size destek vereceğiz" dedi.
Toplantı sonrası katılımcılar, aile fotoğrafı çektirdi.
(AA)