Libya ile ticareti katlayacağız

İSTANBUL - Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, Türkiye ile Libya arasında 2012 yılını 3,4 milyar dolarlık dış ticaret hacmi ile kapattıklarını belirterek, bu rakamı 2013'te 5 milyar dolara, önümüzdeki bir kaç yıl içinde de 10 milyar dolara çıkarmayı hedeflediklerini söyledi.

 

Libya Başbakanı Ali Zeydan'ın onuruna verdiği yemekte konuşan Çağlayan, iki ülke arasında yüzyıllara varan bir dostluk olduğunu kaydetti.

 

 

Türkiye'nin Libya'ya verdiği desteğin sonuna kadar devam edeceğinin altını çizen Çağlayan, "Libyalı kardeşlerimiz aynen Ömer Muhtar gibi, zalime ve işgalcilere boyun eğmeyen, çok önemli bir işi gerçekleştirdiler. Ömer Muhtar'a 'Libya'yı işgal edenlere karşı neden savaşıyorsun?' diye soran mahkemeye; 'Dinim ve vatanım için' dediğini çok iyi biliyoruz" dedi.

Libya'nın yeni döneminde en yakınında Türkiye'nin olacağını dile getiren Çağlayan, sözlerine şöyle devam etti:

"Libya'nın ekonomik kazanımlara gittiği bu yolda; Türk müteahhitleri, Türk iş dünyası devrim sırasında Libya'dan en son çıkan, devrim sonrasında ilk başta gelen insanların olduğu bir yapıyı ve Türk-Libya dostluğunu ilelebet devam ettirecektir. 2002 yılında toplam dış ticaretimiz sadece 920 milyon dolarken, 2012 yılını 3,4 milyar dolarlık dış ticaret hacmi ile kapattık. Ümit ediyoruz ki bu ticaret hacmimizi 2013 yılında 5 milyar dolara, önümüzdeki bir kaç yıl içinde de 10 milyar dolara çıkaracağız. Türk firmaları sadece müteahhitlik değil; gerek sanayide, gerek ticarette, gerekse turizmde Libya'nın kalkınması için önemli yatırımlar yapacaklardır. Libya ekonomisinin büyük bir çoğunluğu, enerjiye-petrole dayalı olmasının ötesinde; sanayide de, üretimde de, ticarette de ekonomisini çeşitlendirmiş bir ülke olması konusunda Türk iş dünyası Libyalı kardeşlerinin yanında olacaktır."

Bakan Çağlayan, Libya'nın Türk müteahhitlik sektörünün dünyaya açıldığı ilk kapı olduğunu anımsatarak, Libya'nın Türk müteahhitlik sektörünün 28 milyar dolarlık taahhüt işini gerçekleştirdiği dünyada Türk firmalarının en fazla iş yaptığı 3. ülke olduğunu söyledi.

Türk müteahhitlerinin yaklaşık 14,5-15 milyar dolar civarında iş stoku olduğu bilgisini veren Çağlayan, Türkiye'de 6 ay eğitilen 850 Libyalı polisin, Türkiye'nin Libya'nın huzur ve güvenliği için gerçekleştirdiği somut projelerden birisi olduğunu vurguladı.

 

"Libya hükümeti 3 ay önce göreve başladı"

 

Libya Başbakanı Ali Zeydan ise, Libya hükümetinin 3 ay önce göreve başladığını anımsatarak, 3 ay içinde Türkiye'ye 2. ziyaretlerini gerçekleştirdiklerini söyledi.

Bu ziyarette hem siyasi hem ekonomik hem de ticari anlamda görüş alış verişinde bulunmak ve işbirliği yapmak için bir araya geldiklerini belirten Zeydan, Libya'daki kalkınmayı gerçekleştirmek için Türkiye'yi partner olarak gördüklerini dile getirdi.

Türk şirketlerinin daha önce Libya'da yaptığı işleri, kaldığı yerden yapmasını arzu ettiklerini aktaran Zeydan, bu şirketlerin tekrar Libya'ya dönmeleri için ellerinden gelen tüm olanakları sağlamaya hazır olduklarına dikkati çekti.

Duran projelerin yeniden başlaması için bir an önce şirketlerin geri dönmesini beklediklerini vurgulayan Zeydan, bu şirketlerin hemen iş başı yapmaları açısından hükümetin bir karar aldığını, hak edişlerin yüzde 50'sini hemen ödemeye hazır olduklarını kaydetti.

Geriye kalan yüzde 50'nin ise 2 parça halinde ödeneceği bilgisini veren Zeydan, şunları söyledi:

"Şirket işe başladıktan sonra bu ödemeler yapılacaktır. Bazı Türk şirketleri bu savaş nedeniyle zarar gördüler. Biz tabi ki bu zarar ziyanları ödemek istiyoruz. Yalnız bildiğiniz gibi Libya bir savaş dönemi geçirmiştir. Bu sadece Türk şirketlerinin değil, bütün dünya ülkelerinin Libya'daki şirketlerini ilgilendiren bir konu. Biz, bu konu üzerine çok eğiliyoruz. Bu şirketlerin, bu zarardan dolayı büyük sıkıntılar çektiğini biliyoruz. Mutlaka bunun telafi edilmesi gerekmekte. Şu anda bu konuda bir dizi çalışmalar yürütülüyor.

Neden bunları yapıyoruz? Çünkü bütün tarafların hak ve hukuklarını en iyi şekilde tespit etmek ve bunların daha sonra ödenmesi için çalışıyoruz. Bu konuda ortak bir anlayış üzerinde hemfikir olmalıyız. Ödenmesi gereken neyse bu zarar ziyan için, muhakkak bir mekanizma oluşturmalıyız. Çok ciddiyiz bu konuda. Bunu biliyor ve benimsiyoruz. Ancak şu anda bildiğiniz gibi biz savaştan çıkmış bir ülkeyiz. Bu savaş Libya'daki bir çok şeyi tahrip etti."

 

-"Hak kaybı olmayacak, bizi anlayışla karşılayın"-

 

Libya Başbakanı Zeydan, Türkiye'nin müteahhitlik alanında Libya'da büyük işleri olduğunu anımsatarak, ortaklarına önem verdiklerini söyledi.

Hak kaybının olmayacağının altını çizen Zeydan, ancak biraz sabır gerektiğini ifade etti. Şu an öncelikleri olduğunu ve bu bunları halletmek zorunda olduklarını vurgulayan Zeydan, zamana ihtiyaç duyduklarını, bunun da bazı şeyleri geciktirebileceğini dile getirdi.

Hak edişler ve zarar-ziyanlar konusunda ortak bir anlayış üzerinde uzlaşılacağını aktaran Zeydan, 2 taraf arasında bir anlaşma sonucu bu konunun üstesinden gelineceğini belirtti.

Şu anda devam eden projelerle ilgili olarak, bunlardaki hak edişlerin uygulama derecesine göre mutlaka ödeneceğini anlatan Zeydan, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Sizler daha önceki rejimin kurum ve kuruluşlarıyla anlaşmıştınız. Dolayısıyla orada çok değişik icraatlar yürütülüyordu. Bunların hepsi geçmişte kaldı. Bu nedenle zorluklar çektiniz ve işlerinizi düzgün bir şekilde yapamadınız. Bazı çevreler bu nedenle çok para kazanmış da olabilirler. Ancak şimdi, şu anda bütün anlaşmalar her iki tarafın hak ve hukukunu gözetecek şekilde yapılacaktır. Bu nedenle, şu an devletimiz idarenin daha iyi hale gelmesi için ve kurum ile kuruluşların yapılandırılması için çalışmakta.

Bir kaç gün önce bakanlar kurulu toplantısında 'Özel güvenlik firmalarının tesis edilmesi' konusu gündeme geldi. Ben Türk iş adamlarına, bizim ilişkilerimizin uzun zamanlı, ortaklığımızın ise stratejik ortaklık olduğunu söylemek istiyorum. Şu anda sizinle olan ilişkilerimizde bu özel meseleden, durumdan dolayı bizleri anlayışla karşılamanızı bekliyorum. Bu yöndeki yorumlarımızı mutlaka göz önünde bulundurunuz. Bunu, bu şekilde değerlendirirseniz, biz size asil ortak olarak, o gözle bakacağız.

Bu tabi ki bir kaçış değil. Hak hukuk ödenecek demiştim. Tekrar söylüyorum, bir hak-hukuk varsa, bu mutlaka ödenecektir. Ancak işbirliğinin, bir çok alanda bu çalışmalarımızın gelecekte daha uzun vadeli olması açısından sizden ricam buna bu şekilde, bu pencereden bakmanızdır. Daha önceki rejim, bildiğiniz gibi verdiği sözleri tutmuyordu. Bu devrim hakkın geri alınması için yapılmıştır. Ancak geçici olarak bu devrimin bazı sorunları bizim için engel teşkil etmekte. Eminim ki işbirliği için bundan sonra el ele vererek, bu işin üstesinden geliriz. Sanırım hiç bir kuşku uyandırmayacak şekilde durumu açık bir şekilde ifade ettim."

Bu arada yemeğe, Libya Dışişleri Bakanı Muhammed Emhammed Abdülaziz, Libya İçişleri Bakanı Aşur Süleyman Şuayil, Libya Altyapı ve İskan Bakanı Ali Hüseyin Elşerif ile Libya Gençlik ve Spor Bakanı Abdülselam Abdullah da katıldı.

TÜSİAD Başkanı Muammer Yılmaz, MÜSİAD Başkanı Nail Olpak, ASKON Başkanı Mustafa Koca'nın da hazır bulunduğu yemekte Ahmet Çalık, Remzi Gür ve Ali Sabancı gibi çok sayıda iş adamı da yer aldı.