Tarım Bakanlığı ağır davrandı, Gürcistan Rusya’ya ihracata başladı
Türkiye’de bürokrasinin yavaş işlemesi Gürcistanlı ihracatçılara yaradı. Gürcistan’daki Kazbegi-Verhni-Lars Gümrük Kapısı’ndan Rusya’ya yapılması planlanan yaş meyve-sebze ihracatı, Rusya’dan denetim için aylardır Türkiye’ye gelmeyen heyet nedeniyle bir türlü başlayamadı. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın da süreci hızlandıracak şekilde hareket etmemesiyle beraber, bölgede oluşan talebi Gürcistanlı ihracatçılar karşılamaya başladı. Gürcistan, son 1 aydır Kazbegi-Verhni-Lars Gümrük Kapısı’ndan Rusya’ya yaş meyve-sebze ile şarap ihraç ediyor.
Bu gelişmeleri anlatan Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Hamdi Gürdoğan, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nı hızlı davranmadığı konusunda özellikle eleştiriyor.
Kazbegi-Verhni-Lars Gümrük Kapısı’ndan Rusya’ya yaş meyve sebze sevkiyatının yapılabilmesi için Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Rusya’daki muhatapları arasında 18 Nisan 2013 tarihinde Antalya’da yapılan Türk-Rus Karma Ekonomik Toplantısı’nda gerekli protokoller imzalandığını söyleyen Gürdoğan, imzalanan protokol gereği Rusya Tarım Bakanlığı Federal Bitki Karantinası Servisi’nden uzmanların Türkiye’ye gelerek, bu kapıdan yapılacak sevkiyatların ilk bir hafta için kontrollerini yapacağını belirtti. Ancak, o tarihten bugüne kadar Rusya tarafından teknik uzman personel gönderilmediğini ifade eden Gürdoğan, “Biz Rusya’daki heyeti Türkiye’ye getiremedik. Onlar gelmiyorsa, biz onların ayağına gidelim. Ama bu yapılmıyor. Gürcüler gidemiyordu, bizden çabuk davrandılar. Şimdi yaş meyve-sebze ile şarap ihracatına başladılar” dedi.
İhracatçılar, Rusya Federasyonu’nu yeni İpek Yolu güzergahı olarak adlandırıyor ve gelecekte bu misyonu üstleneceğine inanıyorlar. Ortadoğu’da son yıllarda yaşanan gelişmelerden sonra hiç de haksız sayılmazlar. Bu nedenle Rusya pazarında daha fazla yer almak için projeler geliştiriyorlar. Kazbegi-Verhni-Lars Gümrük Kapısı da bunlardan biri.
Gürdoğan, bu kapının Türkiye’nin garantörlüğünde açıldığını söyledi. Türkiye’nin desteğiyle açılan Kazbegi-Verhni-Lars Gümrük Kapısı’ndan Türk araçlarının girmeye başladığını, ancak yaş meyve-sebze taşıyan TIR’ların geçemediğini aktaran Gürdoğan, “Rusya’ya ihracat yaparken Moskova’da ve limanlarda sıkıntı yaşıyoruz. Ancak açtığımız sınır kapısından mal gönderemiyoruz. Gürcistan bir ayda görüşmelerini yaptı ve narenciye sezonunda narenciye ihraç etmeye başladı. Rusya, Gürcistan’a ambargo uyguluyordu ve bu kaldırıldı. Kapıyı açalı bir yıl oldu, biz halen yaş meyve-sebze ihraç edemiyoruz. Kazbegi-Verhni-Lars Kapısı yaş meyve-sebze ihracatında yaşanan sıkıntıları çözmez ama bir by-pass yapar. Gürcistan’ın kısa sürede bu kapıdan ihracata başlaması beni hayretler içinde bıraktı” diye konuştu.
Günümüzde dünyada en önemli şeyin zaman olduğunu vurgulayan Gürdoğan, hızlı hareket edilmemesi durumunda rakiplerle rekabet etmenin zor olacağını aktardı. Türkiye’deki bürokrasinin ağır davranması nedeniyle Rusya’nın Gürcistan’a ambargolarını yavaş yavaş kaldırmaya başladığını anlatan Gürdoğan, bunun da Türk ihracatçısı için Rusya gibi önemli bir bölgede pazar kaybı anlamına geldiğini kaydetti.
Gürdoğan, Kazbegi-Verhni-Lars Gümrük Kapısı dışında başka konularda da Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın bürokrasinin ağır işlediğini, ihracatçılar olarak yaşadıkları sorunları Bakanlık nezdinde çözemediklerini sözlerine ekledi.
ÖNEMİ NE?
Rusya’ya mevcut alternatiflere göre en kısa sürede Gürcistan üzerinden karayolu ile transit olarak geçişi sağlayan Kazbegi–Verhni-Lars Gümrük Kapısı, Türkiye’nin yoğun temasları ve garantörlüğü sonrası geçtiğimiz yıl açıldı. Türkiye’ye (Sarp Sınır Kapısı) 550 kilometre gibi çok kısa mesafede olması nedeniyle bu kapı büyük önem taşıyor. Buna rağmen, Kazbegi–Verhni-Lars Gümrük Kapısı gerektiği gibi kullanılamıyor.
Kapı, Rusya Federasyonu’nun Kuzey Kafkasya Bölgesi’ndeki Kuzey Osetya Cumhuriyeti başkenti Vladikavkaz’a doğrudan bağlanıyor. Ayrıca bu güzergahın devamı olarak, Dağıstan’ın başkenti Mahackale’den Hazar Denizi’nin feribot hattı ile geçilmesi konusunda proje yapılması halinde, başta Kazakistan olmak üzere bütün Orta Asya ülkelerine çok kısa sürede ulaşma imkanı bulunuyor.
Orta Asya ülkelerine halen İran üzerinden giden TIR’lar, en kısa 10 günde hedeflerine varabiliyor. Ama Kazbegi–Verhni-Lars Gümrük Kapısı ile bağlantılı bu projenin gerçekleşmesi durumunda TIR’ların en fazla 5-6 günde Orta Asya’ya ulaşabileceği belirtiliyor.