Zeytinyağı ihracatı %55 geriledi
Ülke genelinde yaşanan kuraklık zeytinyağı ihracatının gerilemesine neden oldu. 2014’ün ilk 3 ayında zeytinyağı ihracatında bir önceki yıla göre yüzde 55.6’lık düşüş yaşandı
TAYLAN BÜYÜKŞAHİN
İSTANBUL - Yaşanan kuraklık, zeytin ve zeytinyağı üretimini olumsuz etkiliyor. Zeytin üretiminin 201 bin tondan 139 bin tona gerilemesi bekleniyor.
Zeytin üretiminin düşmesiyle beraber zeytinyağında da ciddi bir kayıp söz konusu.
Mart ayında zeytinyağı ihracatı yüzde 63 gerileyerek 22 milyon dolar oldu. Bu yılın ilk 3 ayındaki toplam ihracat ise yüzde 55.6 düşüşle 70.6 milyon dolar olarak gerçekleşti. Zeytinde durumun oldukça olumsuz olduğunu söyleyen Türkiye Ziraatçılar Derneği Genel Başkanı İbrahim Yetkin, “201 ton üretimde yüzde 30 düşüş bekleniyor.
Zeytinde dünyada ihracatçı ülkelerden birisiyiz. Üretilen ürünler büyük kısmı zeytinyağı olarak ihraç ediliyor. Zeytinyağı ihracatında ciddi bir kayıp olacağını görüyoruz. Onun için belli bir olumsuzluk yaşıyoruz. İç piyasayı da etkiler bu.
Zeytin ve zeytinyağı fiyatları artar arz-talep konusu gereği. 2013’e göre 2014 yılı zeytin üreticisi açısından her yönüyle olumsuz. Yüzde 80’lerde fiyat artışı söz konusu. Zeytinyağında yaşanan sıkıntıya neden olarak kuraklık, ani iklim değişiklikleri, sıcak- soğuk, düzensiz iklim koşulları diyebiliriz. Kayısıdaki veya fındıktaki gibi doğrudan don olayına bağlayamayız bunu” diye konuştu.
2014, sektör için olumsuz olacak
Zeytinyağı ihracatındaki düşüşün, ikinci ve üçüncü çeyrekte de devam edeceğini ifade eden Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkan Vekili Ali Nedim Güreli, “Zeytinyağı ihracatında yıllık olarak düşüş olacak. Re kolte hem kuraklık nedeniyle düştü, hem de çiçek bağlarken yandı.
Çiçek bağlarken yağmur yağdı ve sonra güneş açtı, yaktı. 2014 yılı zeytinyağı sektörü için olumsuz geçecektir. Fiyatlar arttı, daha da artabilir. Ancak seneye daha iyi olur” dedi. Tamamen zeytinyağı ihracatı yapan bir firma olduklarını anlatan Gata Gıda Dış Ticaret Koordinatörü Bülent Soydan, ürün bulmakta sıkıntı çektiklerini dile getirdi.
Fiyatlarda yüzde 45’lik artış
Piyasada fiyatların ciddi şekilde yükseldiğini aktaran Gata Gıda Dış Ticaret Koordinatörü Bülent Soydan, şöyle konuştu: “Fiyatlarda rahat yüzde 45’lik artış oldu. Ben yine iyimserini söylüyorum. 4 bin 500-5 bin aralığındaydı ton fiyatları. Zaman zaman 8 bin-8 bin 500’e çıkıyor.
Zaman zaman 7 binlere iniyor ama 8 bin bandına oturdu diyebilirim. Bu bahsettiğim ihracata uygun yüzde 100 sızma zeytinyağı için geçerli. Biz sadece ihracat yapıyoruz. Zaman zaman aksamalar yaşadık ama çok büyük sıkıntı yaşamadık ama ne olacağı belli değil.
Bizim yaşadığımız en büyük sıkıntı fiyatlar konusunda. Biz daha önce müşterilerimize fiyat verdiğimiz için zarar ediyoruz.
Siparişi bağlamışsınız, geri de dönemiyorsunuz, fiyatı da artıramadığınız için müşteriye karşı, kardan zarar ediyorsunuz.” Zeytinyağında Türkiye’de bir var yılı, bir de yok yılı olduğunu belirten Soydan, “Biz şu an yok yılındayız. Yok yılında olduğumuzdan dolayı biz zaten sıkıntı yaşanacağını biliyorduk. Bir de bunun üzerine kuraklıkla beraber zeytinyağının kalitesinde düşüş yaşıyoruz. Bu nedenle daha fazla sıkıntı çekiyoruz. Bunun dışında her yıl olan spekülasyonlar bu yıl da oldu. Fiyatlar çok artacak dendi.
Çiftçi elindeki ürünü vermedi. Uygun koşullarda saklayamadığı için ürünlerin asit derecesi yükselmeye başladı. Öyle olunca da ürünleri kimse almadı” diye konuştu.