'Gelin Özbekistan'ı yeniden inşa edelim'
Son 1.5 ayda üçüncü kez bir araya gelen Türkiye ve Özbekistan heyeti, imzalanan 21 anlaşma ile işbirliği ve yatırım planlarının temelini attı. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, iş dünyasına “Gelin, Özbekistan’ı yeniden inşa edelim” çağrısı yaptı.
İmam GÜNEŞ
Türkiye ve Özbekistan, yatırım ve işbirliği konusunda adımlarını hızlandırdı. İki ülkenin heyeti, son 1.5 ayda 3. kez bir araya gelerek karşılıklı ticaretle ilgili gelecek dönem planlarını iş forumlarında paylaştı. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Özbekistan’ın Türkiye gibi kalkınabileceğini belirterek, “Gelin, Özbekistan’ı yeniden inşa edelim” dedi.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu’nun (DEİK) düzenlediği Türkiye- Özbekistan İş Forumu’nun açılışında konuşan Zeybekci, Özbekistan ile Türkiye’nin ilişkilerinin üzerine titrediklerini söyledi. İki ülke ilişkilerini istenilen seviyeye çıkarmanın kendileri için bir emanet olduğunu ifade eden Zeybekci, Özbekistan ile ilişkileri Cumhurbaşkanı’nın talimatlarıyla, Başbakan’ın direktifleriyle bizzat takip ettiklerini kaydetti.
“En iyi, uzun vadeli ilişkiler karşılıklı menfaatlerin zirvede buluştuğu ilişkilerdir” diyen Zeybekci, “Ticarette de böyledir. Ekonomi Bakanı olarak, Özbekistan’ın ticari ve ekonomik menfaatlerini emanet bilinci ile belki onların bakanlarından daha hassas takip edeceğim” diye konuştu.
Tercihli ticaret başlayacak
Özbekistan’ın konvertibiliteyi kabul ettiğini anımsatan Bakan Zeybekci, Özbek parasının serbest bırakıldığını, şimdi daha liberal ekonomiye doğru gideceklerini bildiklerini kaydetti. Zeybekci, önceki gün Ankara’da 21 anlaşmanın imzalandığını hatırlatarak, sözlerine şöyle devam etti:
“Tercihli ticaret anlaşması görüşmelerine hızlı bir şekilde devam ediyoruz. Bunun çerçeve anlaşmasını imzaladık. Ziraat Bankası, şu ana kadar yüzde 50 hissesine sahip olduğu Özbekistan’daki bankanın diğer hisselerini de satın alarak tam anlamıyla bütün bankacılık faaliyetlerini yapabilecek hale geldi. Eximbank’ı şimdi Özbekistan’da da harekete geçiriyoruz. Bununla ilgili anlaşmayı imzaladık. Özbekistan ile Türkiye arasındaki ticari ilişkilerde önemli rol üstlenecek.”
Zeybekci, Özbekistan’da vizelerle ilgili inanılmaz bir rahatlamanın başladığını belirterek, “Özbekistan Cumhurbaşkanı dün vizelerle ilgili ‘Bu gidişin sonu tamamen serbestiyettir’ dedi. Benim onlara en hararetli önerim buydu” ifadesini kullandı.
'Siz şampiyonsunuz lütfen bizi de ikinci yapın'
Özbekistan Başbakan Yardımcısı Cemşid Kuçkarov da, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyev’in 20 yıl aradan sonra Özbekistan’dan Türkiye’ye cumhurbaşkanı düzeyinde yapılan ilk ziyareti gerçekleştirmesinin yeni iş birliklerinin ilk adımı olacağını söyledi. Kuçkarov, Türk iş adamlarına Özbekistan’a yatırım çağrısında bulunarak, “Türk iş adamlarını öncelikle, tekstil, inşaat malzemeleri ve tarım ürünleri işleme sanayisinde görmek istiyoruz” ifadelerini kullandı. Kuçkarov, Türk iş adamlarının Özbekistan’daki yap-işlet-devret projelerine de katkıda bulunacağına inandığını belirterek, “Türkiye’nin kamu özel iş birliği (PPP) projelerinde şampiyon olduğunu biliyorum. Bizi de ikinci yapın lütfen. Bize destek verirseniz neler olacağını göreceksiniz” şeklinde konuştu.
İlk gelene daha fazla teşvik verilecek
Türkiye’yi rol model aldıklarını aktaran Özbekistan Başbakan Yardımcısı Cemşid Kuçkarov, “Türkiye bizim için iyi bir örnek teşkil ediyor. İş yapma konusunda Türkiye’den pek çok tecrübe edinebileceğimize inanıyoruz” dedi.
Kuçkarov, önceki gün, vize sisteminin basitleştirilmesinin konuşulduğunu belirterek, şu sözleri sarfetti: “Artık 3 günde verilecek bu vizeler. Bu sadece bir başlangıç, daha da iyi gelişmelerin yaşanacak. İlk gelen şirketler daha fazla devlet desteği alacak. Bu bir kuraldır. Ben sizi ilk olmaya davet ediyorum. Türk iş adamlarını öncelikle, tekstil, inşaat malzemeleri ve tarım ürünleri işleme sanayisinde görmek istiyoruz. İş birliği yapılacak diğer bazı alanlar da hafif sanayi ve elektrikli ev aletleri üretimi” diye konuştu.
'2019 sonunda Türkiye’den 500 bin turist bekliyoruz'
Özbekistan Havayolları’nın 31 Ekim’de Semerkant-İstanbul seferlerine başlayacağını aktaran Kuşkarov, THY’nin de gelecek yıl bu seferlere başlayacağını anımsattı. Kuçkarov, haftada iki sefer yapmayı düşündüklerini ancak THY yetkililerinin kendilerine bu sayıyı üçe çıkarmaları ricasında bulunduğunu kaydederek, hemen kabul ettiklerini dile getirdi. Kuçkarov, “2019 sonunda iki ülke arasında haftada en az 100 seferin gerçekleştirileceğine inanıyoruz. Çünkü Türkiye’den yıllık 500 bin turist gelmesini öngörüyoruz” şeklinde konuştu.