Tavan fiyat 'bazı' istasyonları vurdu

MEHMET KARA 

Akaryakıt sektöründe dağıtıcı ve bayi kârına getirilen tavan uygulaması, sektördeki bayiler arasında tepki topladı. Petrol Ürünleri İşverenleri Sendikası (PÜİS) Genel Başkanı Muhsin Alkan, akaryakıtta tavan fiyat uygulamasının bayilere zararı dokunduğunu söyledi. Alkan, uygulama ve getirdikleriyle etkileriyle ilgili sorularımızı cevapladı. 

Akaryakıtta tavan uygulaması sizi nasıl etkiledi? 

Bu karar Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun (EPDK) takdiri. Bunlar herhalde sadece fiyatları yüksek gördükleri zaman öyle yapıyorlar. Ama sektör nasıl işliyor, onun farkında değiller. Esasında fazla bir kâr değil o. 

Bu rakam düşük mü? 

Akaryakıt istasyonunun masraflarını düşündüğünüzde, bu seviyedeki kârlarla bu işlerin dönmeyeceğini bilmeniz lazım. Ama maalesef masa başında oturup, bu böyledir deyip, çıkıp gidiyorlar. Bir de nakliye tespiti yapmışlar. İlçelerin fiyatları belli değil. Enteresan bir olay... 

Biraz ayrıntı verir misiniz? 

İzmir’i baz alalım. Aliağa İzmir’in bir ilçesi. Rafinerinin hemen yanı başında. Neredeyse 200 metrelik yerde bir bayi var diyelim, oradan akaryakıtı alıp satıyor. Bir de Selçuk ilçesindeki bayi var. O da 200 kilometre uzaklıkta. Her ikisine de aynı nakliye fiyatını vermişler.

Bunun tavan fiyat uygulamasıyla bir bağlantısı var mı?

Yok ama o da tavan fiyatla birlikte devreye koyulan bir uygulama. Mesafeleri tam göz önünde bulundurmamışlar. Vilayetlere göre tesbit etmişler. Dolayısıyla burada da çok mağduriyetler söz konusu. 

Kârın bayi ve dağıtıcı arasında eşit paylaşımı iyi değil mi? 

Aslında bayinin kâr payının fazla olması gerekirken ana dağıtıcılarınki fazlaydı. Buna şimdiye kadar müdahale etmiyorlardı. Ama taban fiyat uygulamasıyla birlikte buna başladılar. O da bizim için iyi bir şey. Yeni uygulama, bu kârları yarı yarıya paylaştırdı. Önceden bayi yüzde 35, dağıtıcı 65 idi, şimdi yüzde 50-50 oldu. Bu iki ay böyle devam edecek. İki ay sonra ne olur, uygulamayı yenilerler mi bilmiyorum. Ama kâr paylaşım oranının yüzde 50-50 devam etmesi lazım. 

Sektörün diğer sorunları... 

Normal akaryakıt bayilerinden bahsediysak haksız rekabet var. Denize giden, havacılığa giden akaryakıt halen karada satılıyor. Bu fiyatlarla, normal bir bayinin ayakta durması imkansız.

İstasyonunu kapatan bayiler olabilir mi? 

Olur tabii... Ama bayilerimiz fedakârca çalışıyor, ailecek çalışıyor, bu sayede ticarethaneyi ayakta tutuyor. Sözüm ona serbest piyasa ekonomisi içinde çalışan bir sektör. Ama bu nasıl serbest piyasa anlamış değiliz. Tavan fiyat uygulaması yaptı da neye göre yaptı? İzahı var mı? Fiyatlar yüksekmiş. Gelsinler oturup konuşalım, neresi yüksek, izah etsinler. Biz dağın başında 24 saati açık olan bir sektörüz.