21.yüzyılın dünyayı değiştirecek projesi: Bir kuşak /bir yol

Mayıs ayında Bejing'te 29 ülkenin devlet ve hükümet başkanları ile 130 ülkeden bin 500 katılımcının katıldığı toplantıda tanıtımı yapılan, Bir Kuşak/Bir Yol projesi 21. yüzyılda dünyanın ekonomisini ve ticaretini değiştirecek bir proje olarak tanımlandı.

Çin'in ticaret hacmini iki kat artırmak için altyapı yatırımlarıyla, yeni bir ticari İpekyolu projesiyle, Avrupa, Ortadoğu ve Afrika'ya ulaşımını artırarak, işbirliğini geliştirmeyi amaçladığı projenin 4.4 milyar nüfus alanını kapsayan 65 ülkeden geçerken, dünyanın bugüne kadar en büyük kalkınma projesi olacağı iddia ediliyor. İkisi kara yolu üçü deniz yolu 5 güzergahtan ilerleyecek proje, Avrupa'ya Türkiye ve Rusya üzerinden ulaşacak. Bu açıdan projenin bizim açımızdan da önemi çok büyük.

Bu proje ile ticaretini artıracak olan Çin'in 2030 yılında Dünya GSMH'sı içerisinde payını yüzde 19.8'e yükselterek, ABD'yi geride bırakması bekleniyor. Çin bu projeye bağlı olarak su, enerji ve gıda güvenliği için yurt dışına 500 milyar dolarlık yatırım yapma kararlılığında.

Bir Kuşak/Bir Yol projesi, Çin'in yanı sıra Asya Kalkınma ve Yatırım Bankası ile Dünya Bankası tarafından da destekleniyor.

Türk firmalarının bu projede yer aldığı ilk örneklerden biri Kazakistan'da Almaata ile Çin sınırında Khorgos arasındaki 112 kilometrelik otoyol projesi.  Doğuş/Gülsan ortaklığıyla yapılmakta olan proje 27.2 metre yol genişliği olan 2x2 beton bir yol olarak yapılıyor. Projeye Türk firmaları, Kazakistan  Yatırımlar ve Kalkınma bakanlığının açtığı ihaleden kazandılar. Proje finansmanını ise Dünya Bankası üstlenmiş durumda.

Türkiye, tarihi İpek yolu kervanları açısından önemli bir merkez olduğu gibi Modern İpek yolu projesi olarak da isimlendirilen Bir Kuşak/ Bir Yol projesi açısından da önemli bir merkez olarak görülüyor. Bu açıdan Türkiye'nin ve Türk firmalarının bu proje ile ilgili gelişmeleri yakından takip etmesi, kendileri için doğacak imkanları iyi değerlendirmesi büyük önem taşıyacaktır.

Dünya ticaretinin merkezinin doğuya kayması beklenir, Çin'in ve Hindistan'ın dünya ticaretinde öneminin her geçen gün artacağı hesaplanırken, fırsatları iyi değerlendirerek, Çin'le aleyhimize gelişen dış ticaretimizi dengeleme yolunu sağlayacak projeler geliştirmeliyiz.

Türkiye-Çin dış ticaretinin hacmi 27.2 milyar dolar. Bunun 2.4 milyar doları ihracatımız, 24.8 milyar doları ithalatımız, bundan ortaya çıkan dış ticaret açığımız 22.4 milyar dolar olarak ihracatımızın 10 katı kadar. Bu sürdürülmesi mümkün olmayan bir dış ticaret yapısını ortaya çıkarıyor.

Modern İpek yolu olarak isimlendirilen Bir Kuşak/Bir Yol projesi hayata geçerken, bizim bu projede yer alarak Çin'le dış ticaretimizi dengeli kılacak projeler geliştirmeliyiz. Çin'in Avrupa'ya yakın üretim alanları için yatırım arayışlarında, Çin'li firmaların yurdumuza doğrudan yatırım için gelmesini sağlayabilecek projeler de geliştirebilmeliyiz. Bir Kuşak/Bir Yol projesi içerisinde de otoyolların, demir yollarının ve limanların yapımlarında müteahhitlerimizin yer almasını sağlamak için onları destekleyecek, rekabetçiliklerini artıracak fonlar geliştirmeliyiz.