Bu yıl para politikaları ayrışacak
2015’de gelişmiş ülkelerde büyüme görünümündeki farklılaşmaya paralel olarak (ABD olumlu, Euro bölgesi ve Japonya zayıf) para politikaları da ayrışacak. Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve Japonya genişleyici para politikalarına devam ederken, ABD de faiz normalizasyonu başlayacak.
ABD de sıfır seviyelerinde olan politika faizinde ilk artırımının 2015 ortasında başlaması bekleniyor. Fed’in politika faizi için 2015 sonu öngörüsü: %1,13; 2016: %2,5.
Bu para politikasındaki ayrışmanın piyasa etkisine baktığımızda; döviz piyasalarında doların güçlü seyrini devam ettirmesini, Euro ve yenin ise zayıf seyretmesini bekliyoruz. Doların diğer gelişmiş ülke para birimlerine göre performansını ölçen dolar endeksi (DXY) son bir yılda %12 artış ile hızlı değerlendi. Bu trendin devamını ve 2015 yılını 92.5 seviyelerinde kapayacağını düşünüyoruz. Bu seviyeye karşılık gelen EUR/USD: 1.1850; UDS/ JPY:124.
Faizlere bakıldığında, ABD politika faizindeki yükselişin ABD uzun vadeli tahvil faizlerine yansıması beklenir. Ancak uzun vadeli tahvil faizlerindeki artış, 2015’de kısa vadeli faizdeki artışa göre daha kısıtlı olacak. 2015 sonunda ABD 10 yıllık faizlerin %2.5 seviyelerinde sınırlı artışını bekliyoruz. Bunun nedeni ise genişleyici para politikaları nedeniyle düşük seyredecek riskiz faiz alternatifl erine karşılık (Almanya, Japonya tahvili), ABD’deki daha cazip faiz oranları risksiz aktifl ere olan global talebi ABD’ye çekecek. Bu da uzun vadeli ABD faizlerinde ek aşağı yönlü baskı yaratabilecek.
ABD 10 yıllık faizlerde beklenenden çok daha sınırlı artış, 2015 yılı boyunca getiri arayışını destekleyecek bir unsur. Bu durum, özellikle ABD hisse senedi piyasasına ve, ceteris paribus, gelişmekte olan ülke (GOÜ) yerel piyasalarına destek verecek.
Ancak burada GOÜ’ler için risk faktörleri mevcut. Olası volatilite artışları için 2 önemli sebep gösterebiliriz:
İlki, Fed’in beklentilerden daha önce faiz artırması: İlk faiz artırımı için beklentiler Haziran-Eylül arasında değişiyor. Ancak, ekonomik büyümede öngörülenin de üzerinde gelen güçlü trendin devam etmesi bu faiz normalizasyon sürecini bir miktar öne çekebilir. Bu gerçekleşme farklılığı riskli aktifl er açısından bir volatilite kaynağı. Fakat bunun geçici olması makul gözüküyor. Zira, 2015’te ilk faiz artırımının ardından temel politika barometresi “faiz artırım hızı” olacak. İlk artırım erkene çekilse dahi, artırım hızında bir değişiklik olması zor görünüyor.
İkinci bir risk faktörü, Rusya’daki volatilitenin tekrar artış göstermesi. Rusya’daki volatilitenin kaynağı olan gerileyen petrol fiyatları ve ekonomik yaptırımlar konusunda kısa vadede (en az 6 ay) olumlu bir gelişme beklenmemeli. Rusya’da son günlerde, büyük kamu ihracat şirketlerinin döviz satışına yönlendirilmesi yoluyla alınan tedbirler (resmi olmayan sermaye kontrolü) rublede kısmi bir istikrar getirdi. Fakat sorunu çözmüş değil. 2015 yılının ikinci yarısında, global talepteki kısmi iyileşmeden dolayı, petrol fiyatlarında toparlanma beklenebilir. Bu da Rusya’dan kaynaklanabilecek bir volatilite artışı olasılığını düşürebilecek gelişme olur.
Türkiye’ye baktığımızda ise; 2015’de büyümenin %3.5 seviyesinde gerçekleşmesini bekliyoruz. Petrol fiyatlarındaki düşüş, önemli bir pozitif dışsal şok. Tüketim harcamalarının, petrol fiyatlarındaki düşüşün de etkisiyle ivme kazanarak yıllık %3 artmasını bekliyoruz. Özel yatırımların ise 2 yıllık aradan sonra toparlanarak %5 büyümesini bekliyoruz. OVP hedefi olan %4 büyüme oranına ulaşılması, özel tüketim harcamalarında %3’ün üzerinde bir artışı gerekli kılıyor. 2015 cari açık beklentimiz: 36 milyar $; milli gelirin %4.5’i. Petrol fiyatlarının ortalama 100 $’dan 70 $’a gerilemesi nette enerji açığımızı 13 milyar $ azaltıyor. Rusya’daki ekonomik daralmanın Türk ekonomisine toplam etkisini 2.5 milyar $ olarak hesaplıyoruz.
Enflasyon beklentimiz: %7; Enfl asyon, düşen petrol fiyatları, olumlu baz etkisi ve normalize olabilecek gıda fiyat artışları nedeniyle 2015 ortasında %6’ya kadar gevşeyebilir. TCMB’nin bu dönem boyunca faiz indirimi meylinin olacağını fakat yılın 2. yarısında ABD kaynaklı faiz artırımlarına paralel politika faizini uyarlayabileceğini değerlendiriyoruz. Yıl sonu enflasyon beklentimiz ve 150 bps reel faize karşılık gelen politika faiz seviyesi %8.5; iki yıllık gösterge faiz ise %8-%9 aralığında. 2015’de GOÜ piyasalarına yönelik göreli olumlu görünüm TL’nin reel bazda sınırlı değerlenmesini getirebilir; 2015: $/TL: 2,40-2,45. Dolardaki güçlenme trendi ile ilk yarıda emtialar zayıf seyretmeye devam edebilir. 2. yarıda talepte bir miktar artışla sınırlı toparlanma bekliyoruz: Brent petrol 2015: 65$-70 $; altın: 1.200 $-1.250$.