Bundan sonrası...
Olumsuz havalarda sadece risklere değil fırsatlara, olumlu havada ise risklere de dikkat çekme prensibimiz ile uyumlu olarak rehavete kapılmamak gerektiğini düşünüyoruz. Birçok yorumcu özellikle gelişmekte olan ülkelere daha sıcak yaklaşmaya başlarken, biz de bu görüşlere daha uzun vadeli yatırım perspektifi açısından katılıyoruz.
Öte yandan, fiyatlar daha cazip seviyelere geldiyse de şu anki küresel konjonktürün oldukça riskli olmaya devam ettiğini düşünüyoruz. Daha net ifade etmek gerekirse önümüzdeki birkaç hafta boyunca gelişmekte olan ülkelerin daha iyi performans göstermesi ve küresel piyasaların biraz daha ılıman bir hava yaşaması söz konusu. Fakat bunun ötesinde, yılbaşından beri yaptığımız uyarılara sebep olan faktörlerin pek değişmediğini düşünüyoruz. Konjonktürün, özellikle jeopolitik alanda, daha da riskli hale gelebileceği görüşündeyiz. ABD Başkan Yardımcısı’nın, Hudson Institute’da Çin’i hedef aldığı konuşması da bu görüşümüzü destekliyor. 4 Kasım İran yaptırımları ve 6 Kasım ABD ara dönem seçimlerine yaklaştıkça jeopolitik konular daha fazla piyasa gündemine gelebilir.
En tecrübeli piyasa profesyonelleri arasında dahi etkilerinin tam anlaşılmadığını ve/veya hafife alındığını düşündüğümüz konular ise fonlama maliyetleri ve merkez bankalarının yeni duruşu.
Fonlama maliyetlerine 3 aylık USD LIBOR faizlerinin yüzde 2,43 civarı ile 2008’den beri en yüksek seviyesine gelerek artmaya devam etmesini örnek gösterebiliriz. Reel faiz tarafında ise 5 yıllık ABD bono faizleri de yükselişini sürdürerek yüzde 1’in üzerine çıktı ki bu 2009’dan beri en yüksek seviye anlamına geliyor. Sadece bu iki göstergeye bakarak 2009 sonrası yaşanan bolluk döneminin bittiğini söyleyebiliriz. Ayrıca, USD/JPY ve EUR/USD gibi çapraz para swaplerinde son dönem gördüğümüz gelişmeler de özellikle offshore fonlama piyasalarında, önümüzdeki aylarda artabilecek likidite sıkışıklığının öncü göstergeleri olabilir. Bu bağlamda FED’in bilanço küçültmede (50 milyar hazine bonosu ve iki hafta içinde 20 milyar MBS azaltımı) bu ay yeni bir safhaya geçtiğini de belirtelim. Şu anki ortamı jeopolitik risklerin yanında daha riskli hale getiren ise merkez bankalarının yeni duruşu. Güvercinden şahine dönen FED Yönetim Kurulu Üyesi Brainard örneği, FED Başkanı Powell’ın Jackson Hole konuşması ve diğer açıklamaları, genelde kaç faiz artışı olur gözüyle irdelendiyse de aslında daha önemli olan finansal istikrara vurgu yapan ifadeleriydi.
Kısacası, merkez bankalarının yeni balonlar oluşmaması konusunda ciddi bir duruşları olduğunu sezebiliyoruz. Bu FED’in eski başkanları Greenspan, Bernanke ve Yellen’dan farklı bir duruş. Onlar döneminde “FED imdadımıza yetişir” inancı güçlüydü, oysa şu an o kadar güçlü değil. Powell’ın sözlerinden bir sonraki satış baskısında da FED’in hemen imdada gelmeyeceğini ve bunun ortamı daha riskli hale getirdiğini düşünüyoruz.