Çöpten çöp çıkarmayanlar
18-19 Ekim 2017 tarihlerinde, Ankara'da "Sanayi, Enerji ve İstihdam İçin En Stratejik Yerli Kaynak Atık" başlığı ile 8. TÜRKTAY (Türkiye'de Tüm Yönleriyle Atık Yönetimi Paneli) için kamu, sivil toplum ve atık endüstrisi temsilcileri bir araya geldik. Ülkemizin ilk ve tek tehlikeli atık yakma kuruluşu İZAYDAŞ Genel Müdürü Muhammet Saraç'ın Yürütme Kurulu Başkanlığını yürüttüğü etkinlikte, 8 panelde, atık yönetimi tüm açılardan masaya yatırılarak atık endüstrisi üst yöneticilerinin ve sektörel derneklerinin sesi, alın teri ile akıl teri siyasilere ve kamu idarecilerine ulaştırıldı. Oturum başkanlığını yürüttüğüm ilk panelde TBMM Çevre Komisyonu Üyesi, Milliyetçi Hareket Partisi Kocaeli Milletvekili Saff et Sancaklı, TBMM Çevre Komisyonu Üyesi, Cumhuriyet Halk Partisi Sinop Milletvekili Barış Karadeniz, TBMM Çevre Komisyonu Üyesi, Ak Parti Çevre, Şehir ve Kültürden Sorumlu Başkan Yardımcısı ve Ankara Milletvekili Nevzat Ceylan ile ülkemizin çevre politikaları ve atık endüstrimizi konuştuk. Milletvekillerimizin samimi yaklaşımı umudumuzu arttırdı. Şöyle bir etrafımıza bakalım.
Gün boyu yaşadıkça ferdi atıklarımız, evde, işte, okulda oluşur. Üretim-tüketim-hizmet insan için ilerlerken, sokaklarda, iş yerlerinde, endüstriyel tesislerde katısıvı- gaz tehlikeli ve tehlikesiz atıklar doğaya verilirken toprak-su-hava kirlenir. Envai çeşit atık bizlerle beraberdir.
Belediye, ambalaj, tehlikeli, özel, tıbbi atık sınıfl andırmasına sahip bu atıklar bir kıymet. Bir değer. Hepsinin atık yönetimi zincirine girmesi ve insan için yeniden hammadde olması gerekir. 8. TÜRKTAY' da atık bir hammaddedir, atık ulusal servettir sesi yükseldi. Türkiye atıkları içindeki en büyük pay, 2014 yılı verisi ile %87,3 oranında belediye atıklarına aittir. Evlerden kaynaklanan ya da içerik veya yapısal olarak benzer olan ticari, endüstriyel ve kurumsal atıklar belediye atıkları, yaygın adıyla çöptür. Ülkemizde günde 80 bin ton çöp çıkmakta ve çöpün %95'inden fazlası düzenli depolama alanlarına gömülmektedir. Çöpün ayrılmadan gömülmesi ise büyük ekonomik kayıptır.
Başta Avrupa Birliği olmak üzere dünyada çöpün gömülerek depolanmasına sınırlama gelmektedir.
Çöpte kâğıt, karton, plastik, cam, metal bulunurken, en büyük kısım biyoatık tanımı ile çöpün biyobozunur, diğer deyişle çöpün adeta cevher kısmıdır. İşte bu çöpten çöp çıkarmamak atık endüstrisinin en büyük iştigal alanıdır. Çöpten kimyasal-malzeme-enerji eldesi biyorafinerlerin, döngüsel ekonominin hedefidir. Çöpten katma değeri yüksek ürünlere ve enerji üretimine geçiş sürdürülebilir üretim için sanayide kaynak verimliliğidir. Vazgeçilmezdir.
Çevre mevzuatı hazır, Ulusal Atık Yönetimi ve Eylem Planı (TÜRKAP; 2016-2023) ile ilerleyen ülkemizde öncelikle belediye atıklarının etkin yönetiminde düzensiz döküm sahasının rehabilitasyonu ve Atıktan Türetilmiş Yakıt (ATY) sektörünün güçlenmesi, çöpten çöp çıkarmayanların ATY ürünleri pazarının büyümesi için çok ama çok çalışmamız gerekiyor. Çöpe emek verenlere, ATY tesisleri çalışanları, köpeklerine ve kuşlarına selam olsun.