Dünyadaki seçimler Ukrayna Savaşı’nın akıbetini şekillendirecek

Ivan KRASTEV
Ivan KRASTEV Küresel İlişkiler info@dunyaeko.com

Genel akıl, savaşların müzakerelerle sonuçlandığı yönündedir. Ancak savaşlar, genelde seçim sandığında biter ya da ara verilir. Amerika’nın Vietnam’daki savaşı da Fransa’nın Cezayir savaşı da böyle sona erdi. Slobodan Miloseviç’in 2000’deki seçim yenilgisi de neredeyse eski Yugoslavya’daki savaşın sonlanmasına sebep olmuştu.

Bugün Ukrayna’da, 2024 yılında dünyada yapılacak kritik seçimler öncesinde bir savaş cereyan ediyor. Rusya, Ukrayna, Tayvan ve ABD’de yapılacak seçimler, Ukrayna Savaşı’nın 2023’teki seyri için çok önem taşıyor. Çünkü bu seçimlerin sonuçları, bir sonraki uluslararası düzeni şekillendirecek.

Rusya ve Ukrayna’da Mart 2024’te cumhurbaşkanlığı seçimleri olacak. Vladimir Putin’in, kazanması için düzenlenen bir seçimi kaybetmesi ancak hayal olur. Ancak olası bir askeri yenilgi ya da kendi yararına uymayacak bir anlaşma yapması durumunda Putin’in endişe etmesi gereken çok nedeni olacak. Çünkü o zaman sadece ülkesinde kalan birkaç liberal muhalifin değil, birlikte hareket eden ve güven duyulan sağcı ulusalcıların da tepkilerini çekecektir.

Böylesi bir durum, son 20 yıllık yönetiminde Putin’in başına gelmedi. Ancak “cephedeki başarısızlıklar”la donatılmış karşı bir seçim kampanyası, uzun süredir beklemekte olan anti-Putinci Avrupalı ve Amerikalıları harekete geçirebilir.

Ukrayna’daki seçimler de kesinlikle Başkan Volodimir Zelenksy’nin 2023’te alacağı stratejik kararlar üzerinde etkisi olacak. Zelensky bu sene içinde bir sınır anlaşması kararı alır mı? 2024 seçimleri bunu imkansız kılacaktır; çünkü o zaman seçimi kaybeder. Seçimleri ertelemek de bir seçenek değil, tabi.

Öte yandan, nüfusun çoğunluğunun sürgün edildiği ya da ülke içinde yer değiştirdiği bir savaş ortamında bir seçim düzenlemek Zelensky için devasa bir meydan okuma olacak. Çünkü [savaş ortamında] özgür ve adil bir seçim düzenlemek, Kiev’in “otokratik Rus Calut’a [M.Ö. 11’nci yüzyılda yaşanıldığına inanılan savaşçı dev] karşı savaşan demokratik Ukraynalı Davud [Peygamber]” imajını pekiştirmek için büyük önem taşıyacaktır.

Tayvan’daki başkanlık seçimleri de Ukrayna Savaşı’nın dinamiklerini etkileyecek “2024 seçimler kokteyli”nde yer alıyor. Çünkü Tayvanlı ulusalcıların olası bir seçim zaferi, Pekin’in “birleşme” stratejisini etkileyebilir.

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in Rus işgalinden hangi dersi çıkardığı henüz bilinmiyor. Şi, Putin’in savaş başlatmasını yanlış mı buluyor, yoksa çok geç kaldığını mı düşünüyor?

ABD başkanlık seçimleri ile daha az da olsa, Avrupa Parlamentosu seçimlerinin de, savaşın idaresi üzerinde direkt etkisi olacak. [Kuşkusuz] Savaşın sonucuna ABD başkanlık seçimlerinin cephedeki herhangi bir askeri operasyondan çok daha fazla etkisi olacak. Çünkü Ukraynalılar, eğer Amerikalılar ve Avrupalılar askeri ve finansal desteklerini keserse, Putin'in ölüm makinelerine karşı direnemez.

Cumhuriyetçiler kazanırsa, Ukrayna’ya sağlanan destek azalabilir. Bu bağlamda Ukraynalıların “Ya Demokratlar başkanlığı kaybederse” diye korkmaları için birçok nedenleri var. Demokratlar ve Avrupa’daki müttefiklerine göre, Putin’in Donbas’ta elde edeceği bir başarı ya da NATO’nun savaşa direkt müdahalesi, ABD ve Avrupa Parlamentosu’nun bir sonraki başkanlarının kimler olacağını etkiler.

Rusların askeri başarısı ya da büyük bir NATO müdahalesi, ABD başkanlığının Cumhuriyetçilere kaymasına neden olabilir. Şu an, Demokratlarla Avrupalı müttefiklerinin ihtiyacı olan son şey, seçmenlerin Beyaz Saray’ı 3. Dünya Savaşı’nı başlatmakla suçlaması olur. Joe Biden ve Avrupalı ortaklarının kazanabilmeleri için, Ukraynalıların bu yıl cephede kazanıyor olması çok önem taşıyacak.

Ülkelerin birbirine olan ekonomik bağımlılığı ile nükleer silahların yaygınlaşmasının modern savaşların doğasını nasıl değiştirdiğini hepimiz biliyoruz. Hala göremediğimiz şey ise, dünya genelinde hiper-kutuplaşmanın yaşandığı bu dönemde, bu bir dizi seçimlerin Ukrayna Savaşı'nın bu yılki seyrini nasıl değiştireceği…

Peki, çıkarılacak ders ne?

21’inci yüzyılda savaşları kazanmak için, sadece cephede galibiyet yeterli olmuyor... Seçimleri de kazanmak zorundasınız… Üstelik sadece kendi ülkenizdekileri değil…