Eğitimli olmak cezasız kalmıyor!

Veriler haziran ayına ait; kaynak da Türkiye İstatistik Kurumu. Yaşları 15-24 arasındaki toplam nüfusumuz 11 milyon 875 bin kişi. Bu nüfusun 2 milyon 850 bini ne çalışıyor, ne eğitimine devam ediyor. Yani ne eğitimde ne istihdamda olanların toplam nüfusa oranı yüzde 24 düzeyinde.

Çalışmayan ve eğitimini de sürdürmeyen nüfusun o yaş grubundaki toplam nüfusa oranı geçmiş yılların haziran aylarında da aşağı yukarı aynı. 2014 yılındaki oran yüzde 24.4, 2015 ve 2016'daki oranlar aynı, yüzde 23.8, bu yılki oran da biraz önce aktardık yüzde 24.

Genç nüfusta her dört kişiden yaklaşık birinin ne çalışıyor ne okuyor olmasını normal buluyorsak sorun yok. Çünkü bu oran dört yıldır aynı. Daha önceki yıllara gidemiyoruz; çünkü yeni seri istihdam verileri 2014 yılından başlıyor.

Toplamdaki oran gibi erkek ve kadın ayrımındaki oranlar da yatay sayılabilecek bir şekilde seyrediyor. Oran erkeklerde yüzde 13-14, kadınlarda yüzde 33-34 dolayında salınıyor.

Ama ya eğitim artınca?

Yaşları 15-24 arasındaki genç nüfusta ne eğitimde ne istihdamda olanların oranı sabit ama detaya inip eğitim durumuna göre bir irdeleme yapılınca acı bir gerçekle karşılaşılıyor.

Eğitim düzeyi yükseldikçe ne eğitimde ne istihdamda olanların oranının hem daha yukarıda oluştuğu, hem de yıldan yıla belirgin bir artış gösterdiği gözleniyor.

Okuryazar olmayanları bir kenara koyarsak, eğitimde ve istihdamda olmayanlarda en yüksek oran yüksek öğretimlilerde. 2017 haziranındaki oran yüzde 36.8. Hatırlayalım genel oran yüzde 24.

Yüksek öğretimlilerdeki oran hem tüm eğitim gruplarına göre yüksek, hem de yıldan yıla çok belirgin bir artış var. Yüksek öğretimlilerde söz konusu oran 2014 yılında yüzde 25.3 düzeyindeydi. Bu yıla geldik, oran tam 11.5 puan artarak yüzde 36.8'e çıktı.

Dramatik bir tabloyla karşı karşıyayız. Haziran ayı itibariyle yaşları 15-24 arasında olan 1 milyon 157 bin üniversite mezunu var ve bunların 426 bini ne çalışıyor ne de eğitimlerine devam ediyor.

Kadınların yüzde 44'ü...

Yüksek öğretim görmüş kadınlardaki oran yüzde 44'ü aşıyor. 15-24 yaş arası üniversite mezunu 686 bin kadının yüzde 44 oranında 304 bini boşta geziyor. Ne iş var, ne eğitimin sürdürülmesi söz konusu.

Üstelik bu durumdaki kadınlardaki oranın 2014 yılına göre tam 15 puan artış gösterdiği dikkati çekiyor.

Üniversitelilerdeki oran niye yüksek?

Üniversite mezunlarında işsizliğin yüksek seyrediyor olmasının en büyük nedenlerinden biri, bu kesimin çalışmak istiyor oluşu, yani iş gücüne daha fazla katılması.

TÜİK'in haziran ayı verilerine göre tüm nüfusta iş gücüne katılma oranı yüzde 53.4. Bu oran erkeklerde yüzde 73, kadınlarda hala çok düşük ve yüzde 34.

Eğitim düzeyi yüksek olan insanlar iş gücüne daha çok katılmak istiyor. Ya da tersinden düşünelim, insanlar çalışma hayatının içinde daha fazla yer almak ve daha iyi koşullarda yaşayabilmek, iş bulabilmek için okuyor.

İşte bunun sonucunda iş gücüne katılma oranı yüksek öğretimlilerde toplamda yüzde 80'i aşıyor. Söz konusu oran erkeklerde yüzde 86.5, kadınlarda yüzde 72.7 düzeyinde.

Ancak çalışmak isteyene iş yaratamama sorunu aşılamıyor ve bu yüzden üniversitelilerdeki işsizlik sorunu yüksek oranlarda seyrediyor.