Faiz Açmazı
Geçen hafta küresel ekonomik veriler genel anlamda zayıf gelmeye devam etti. Ancak önceden belirttiğimiz gibi ticaret savaşlarında G20 zirve öncesi kısmi yumuşama sinyalleri ve Amerikan Merkez Bankası’ndan (FED) gelen açıklamaların faiz indirimi beklentilerini daha da güçlendirmesi sonucu piyasalar özellikle yurtiçinde oldukça olumlu bir hafta geçirdi. Yurtdışı piyasalarda ise altın bu senenin en yüksek seviyelerine yaklaştı.
Yorumlanacak çok fazla konu, haber ve veri var. Fakat ekonomi ve piyasaları etkileyen ana dinamiklere baktığımızda kabaca şunları söyleyebiliriz; içeride tekrarlanan İstanbul seçimleri ve ABD ile ilişkiler; özellikle de S400 konusu ana piyasa başlıkları olmaya devam ediyor. Dışarıda ise ekonomik verilerin yanında özellikle ABD-Çin ticaret gerginliği ve büyüme ile ilgili veriler, en çok da merkez bankalarının açıklamaları takip ediliyor.
Doksanlı yıllarda izlediğimiz Greenspan’in FED’i, “asimetrik” politikaları piyasa istikrarsızlığı durumunda agresif bir şekilde faiz oranlarını düşürmeye meyilliydi. Faiz artırımları ise çok önceden sinyallenerek ve piyasaları sarsmamaya özen göstererek adeta bebek adımları ile yapılıyordu. Bu politikalar ise Nasdaq balonu başta olmak üzere birçok piyasa spekülatif aşırılığa ve reel ekonomilerde arz fazlasına (ve sonrasında resesyona) sebep oldu. 90’lı yıllarda yaşanan Tekila krizi, Asya ve Rusya krizlerine giden yollar da FED’in aşırı gevşek para politikasının bu ülkelerde aşırı özel sektör borçlanması ve kur çıpası ile karşılık bulması ile döşenmişti.
Zamanında çok beğenilen ve popüler olan Greenspan ekolü ardında bıraktığı enkazın boyutları daha iyi anlaşılmasına rağmen, arada kısa kesintilere uğradıysa da dünyada hüküm sürmeye devam ediyor. Bunun da sebebi sanırım içinde bulunulan iletişim çağı ve getirdiği alışkanlıkların sorunları görmezden gelmenin ve mümkün olduğunca ertelemenin geniş kiltleler tarafından kabul gören belki ki de tek yaklaşım haline gelmiş olması.
Gelinen noktada 2019 sonuna kadar FED’den neredeyse üç indirim ve önümüzdeki 12 ayda neredeyse dört indirim beklendiğini görüyoruz. Piyasaların tarihi zirvelerine yakın olduğu, ekonomilerin yavaşlama sinyalleri vermekle beraber henüz resesyon alarm zillerinin çalmadığı bir ortamda üç olasılık öngörüyoruz. Fiyatlanan FED indirimleri tahminlerinde bir hata olabilir, Çin-ABD ticaret savaşı hızla tırmanabilir ve FED sinyallediği gibi hızla faiz indirebilir ya da eski “asimetrik” FED politikasını bile fazlasıyla geçmiş “güvercin” bir FED ile karşı karşıya kalabiliriz.
Daha da güvercin bir FED fikrine açık olmakla beraber orta vadede Çin – ABD ilişkilerinin iyileşmesinin düşük bir ihtimal olduğunu düşünüyoruz. Diğer yandan kısa vadede piyasanın FED fiyatlamasında aşırıya kaçmış olabileceği görüşündeyiz. Buna paralel olarak önümüzdeki dönemde faizlerin küresel bazda yükselmesi mümkün. Bu yükseliş; verim eğrilerinin dikleşmesi, hisse senedi piyasalarının yükselmeye devam etmesi ve doların güçlenmesi eşliğinde de yaşanabilir.